Aktualne zagrożenia mikrobiologiczne Listeria monocytogenes

• Autorzy: Maćkiw Elżbieta , Stasiak Monika , Kowalska Joanna , Kucharek Katarzyna

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2019.10.5

Warianty tytułu

EN

Current microbiological hazards Listeria monocytogenes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Bakterie Listeria monocytogenes są szeroko rozpowszechnione w środowisku naturalnym: glebie, wodzie, roślinach, przewodach pokarmowych wielu gatunków zwierząt domowych i dzikich. L. monocytogenes jest patogenem przenoszonym przez żywność wywołującym listeriozę, szczególnie niebezpieczną dla osób z osłabionym układem odpornościowym, osób starszych, kobiet w ciąży i małych dzieci. W latach 2008-2017 zaobserwowano znaczący wzrost przypadków listeriozy w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Rejestrowana jest również sezonowość występowania listeriozy, z wyraźnym wzrostem w miesiącach letnich. Przypadki listeriozy są najczęściej związane z konsumpcją zakażonej żywności gotowej do spożycia, przetworzonych ryb i mięs, miękkiego sera, owoców morza, sałatek z owoców i warzyw. Pałeczki L. monocytogenes mogą również występować w zakładach przemysłu spożywczego, zasiedlając powierzchnie różnych materiałów i urządzeń.

EN

Bacteria L. monocytogenes is widely distributed throughout the environment; in soil, water, plants, digestive tracts of many and wild animals species. L. monocytogenes is a foodborne pathogen that causes listeriosis, a particularly severe illness for individuals with compromised immune systems, the elderly, pregnant women, and young children. There has been a statistically significant increas of confirmed listeriosis cases in the period 2008-2017. Seasonality of listeriosis is also recorded, with an increase in the summer months. Incidences of listeriosis are most often associated with the consumption of ready-to-eat food, processed fish and meats, soft cheese, seafood, fruit and vegetables salad. L. monocytogenes can also be found in food industry plants, colonizing the surfaces of various materials and devices.

Słowa kluczowe

PL

Listeria monocytogenes; żywność; kryteria mikrobiologiczne

EN

Listeria monocytogenes; food; microbiological criteria

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 73, nr 10
• Strony: 32--37
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz.

Twórcy

autor

Maćkiw Elżbieta

• Pracownia Mikrobiologii Żywności, Zakład Bezpieczeństwa Żywności, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa

autor

Stasiak Monika

• Pracownia Mikrobiologii Żywności, Zakład Bezpieczeństwa Żywności, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa

autor

Kowalska Joanna

• Pracownia Mikrobiologii Żywności, Zakład Bezpieczeństwa Żywności, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa

autor

Kucharek Katarzyna

• Pracownia Mikrobiologii Żywności, Zakład Bezpieczeństwa Żywności, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa

Bibliografia

• [1] Adamczewski K., J. Kowalik, A. Łobacz. 2016. „Listeria monocytogenes – przeżywalność i metody eliminowania w produktach mleczarskich”. Postępy Mikrobiologii 55 (4) : 337-342.
• [2] Bille J., D.S. Blanc, H. Schmid, K. Boubaker, A. Baumgartner, H.H. Siegrist, M.L. Tritten, R. Lienhard, D. Berner, R. Anderau, M. Treboux, J.M. Ducommun, R. Malinverni, D. Genne, P.H. Erard, U. Waespi. 2006. „Outbreak of human listeriosis associated with tomme cheese in northwest Switzerland 2005”. Eurosurveillance 11 : 91-93.
• [3] Blackman, I.C., J.F. Frank. 1996. „Growth of Listeria monocytogenes as a biofilm on various food-processing surfaces”. Journal of Food Protection 59 (8) : 827-831.
• [4] Doumith M., C. Buchrieser, P. Glaser, C. Jacquet, P. Martin. 2004. „ Differentiation of the major Listeria monocytogenes serovars by multiplex PCR”. Journal of Clinical Microbiology 42 : 3819-3822.
• [5] Di Bonaventura G., R. Piccolomini, D. Paludi, V. D’Orio, A. Vergara, M. Conter, A. Ianieri. 2008. „Influence of temperature on biofilm formation by Listeria monocytogenes on various food-contact surfaces: relationship with motility and cell surface hydrophobicity”. Journal of Applied Microbiology 104 (6) : 1552-1561.
• [6] EFSA (European Food Safety Authority) and ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control), 2018. „Multi-country outbreak of Listeria monocytogenes serogroup IVb, multi-locus sequence type 6, infections linked to frozen corn and possibly to other frozen vegetables–first update”. EFSA supporting publication2018:EN-448.22pp.doi:10.2903/sp.efsa.2018.EN-1448
• [7] EFSA, ECDC. 2018. „The European Union Summary Report on Trends and Sources of Zoonoses, Zoonotic Agents and Food-Borne Outbreaks in 2017”. EFSA Journal 16 (12) : 1-262.
• [8] ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control) and EFSA (European Food Safety Authority). 2019. „Multi-country outbreak of Listeria monocytogenes clonal complex 8 infections linked to consumption of cold-smoked fish products – 4 June 2019”. Stockholm and Parma: ECDC/EFSA; 2019.
• [9] Gilmour M. W., M. Graham, G. Van Domselaar, S. Tyler, H. Kent, K.M. Trout-Yakel, C. Nadon. 2010. „High-throughput genome sequencing of two Listeria monocytogenes clinical isolates during a large foodborne outbreak”. BMC Genomics 11 : 120.
• [10] Gliński Z., K. Kostro. 2012. „Listerioza wspołczesnym zagrożeniem”. Życie Weterynaryjne 87 (7) : 577-581.
• [11] Jahan M., R.A. Holley. 2016. „Transfer of antibiotic resistance from Enterococcus faecium of fermented meat origin to Listeria monocytogenes and Listeria innocua”. Letters in Applied Microbiology 62 : 304-310.
• [12] Jamshidi A., T. Zeinali. 2019. „Significance and characteristics of Listeria monocytogenes in poultry products”. International Journal of Food Science 7835253.
• [13] Jurkiewicz A., W. Oleszczak‑Momo. 2015. „Listeria monocytogenes jako problem zdrowia publicznego”. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 21 (1) : 29-32.
• [14] Kołakowska A., G. Madajczak. 2011. „Pałeczki Listeria monocytogenes w zakażeniach ludzi”. Przegląd Epidemiologiczny 65 : 57-62.
• [15] Koch J., R. Dworak, R. Prager, B. Becker, S. Brockmann, A. Wicke, K. Stark. 2010. „Large Listeriosis Outbreak Linked to Cheese Made from Pasteurized Milk”. Germany, 2006-2007. Foodborne Pathogens and Disease 7 (12) : 1581-1584.
• [16] Maijala R., O. Lyytikainen, T. Johansson, T. Autio, T. Aalto, L. Haavisto, T. Honkanen-Buzalski. 2001. „Exposure of Listeria monocytogenes within an epidemic caused by butter in Finland”. International Journal of Food Microbiology 70 : 97-109.
• [17] McCollum J. T., A. B. Cronquist, B. J. Silk, K. A. Jackson, K. A. O’Connor, S. Cosgrove, B. E. Mahon. 2013. „Multistate Outbreak of Listeriosis Associated with Cantaloupe”. New England Journal of Medicine 369 (10) : 944-953.
• [18] Meldunki o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach w Polsce. Zachorowania na wybrane choroby zakaźne http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/ index_p.html#01
• [19] Muskalska K.B., B. Szymczak. 2015. „Postępy badań nad bakteriami rodzaju Listeria”. Postępy Mikrobiologii 54 (2) : 123-132.
• [20] RASFF portal: https://webgate.ec.europa.eu/rasff-window/portal/?event= Search Form.
• [21] Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych z późniejszymi zmianami.
• [22] Schoder D., P. Rossmanith, K. Glaser, M. Wagner. 2012. „Fluctuation in contamination dynamics of L. monocytogenes in quargel (acid curd cheese) lots recalled during the multinational listeriosis outbreak 2009/2010”. International Journal of Food Microbiology 157 (3) : 326-331.
• [23] Stepanović S., I. Ćirković, L. Ranin, M. Svabić-Vlahović. 2004. „Biofilm formation by Salmonella spp. And Listeria monocytogenes on plastic surface”. Letters in Applied Microbiology 38 (5) : 428-432.
• [24] Szymańska L., W. Dąbrowska, D. Mędrala, K. Lachowicz, A. Koronkiewicz. 2004. „Występowanie Listeria monocytogenes w zakładzie przetwórstwa mięsnego”. Medycyna Weterynaryjna 60 (4) : 288-391.
• [25] Szymczak B., W. Sawicki, E. Bogusławska, A. Koronkiewicz, W. Dąbrowski. 2011. „Występowanie L. monocytogenes w świeżych owocach i warzywach pochodzących z upraw ekologicznych województwa zachodniopomorskiego”. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2 (75) : 67-76.
• [26] Szymczak B., W. Dąbrowski. 2015. „Effect of Filling Type and Heating Method on Prevalence of Listeria species and Listeria monocytogenes in Dumplings Produced in Poland”. Journal of Food Science 80 (5) : 1060-1065.
• [27] Thevenot D., M.-L. Delignette-Muller, S. Christieans, S. Leroy, A. Kodjo, C. Vernozy-Rozand. 2006. „Serological and molecular ecology of Listeria monocytogenes isolates collected from 13 French pork meat salting–curing plants and their products”. International Journal of Food Microbiology 112 : 153-161.
• [28] Troncoso A., V. Rebagliati, R. Philippi, M. Rossi. 2009. „Prevention of foodborne listeriosis”. Indian Journal of Pathology and Microbiology 52 (2) : 145.
• [29] Wieczorek K., J. Osek J. 2017. „Prevalence, genetic diversity and antimicrobial resistance of Listeria monocytogenes isolated from fresh and smoked fish in Poland”. Food Microbiology 64 : 164-171.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).