Cywilno-wojskowy wymiar jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej

• Autorzy: Markiewicz T. M.

Warianty tytułu

EN

Civilian-military dimension of the single European sky

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Stały wzrost ruchu lotniczego w europejskiej przestrzeni powietrznej wymaga ciągłego zwiększania wydajności systemu zarządzania ruchem lotniczym (ATM) przez wprowadzanie zmian strukturalnych oraz wdrażanie nowych technologii i procedur operacyjnych. Od 2000 roku działania w tym zakresie podejmowane są przez Komisję Europejską we współpracy z innymi organizacjami lotnictwa cywilnego i wojskowego w ramach programu jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (SES) i programu badawczo-rozwojowego SESAR. Realizacja obydwu programów pozwoli na optymalizację systemu zarządzania ruchem lotniczym z uwzględnieniem wymogów wszystkich użytkowników przestrzeni powietrznej, bez względu na granice państwowe. Tak głęboka reforma organizacji ruchu lotniczego w Europie stawia wiele wyzwań przed uczestniczącymi w nich instytucjami i organizacjami, w tym władzami lotnictwa cywilnego i wojskowego oraz wieloma podmiotami branży transportu lotniczego. Ustawodawstwo SES ma zastosowanie do wszystkich lotów statków powietrznych (w tym wojskowych), wykonywanych zgodnie z zasadami ogólnego ruchu lotniczego (GAT). W przyszłości dostęp do zatłoczonych części europejskiej przestrzeni powietrznej będzie całkowicie uzależniony od przestrzegania tych przepisów i norm. Stosowanie przez lotnictwo wojskowe jednolitych reguł, norm, praktyk i procedur umożliwi bezpieczne współużytkowanie z lotnictwem cywilnym tej samej przestrzeni powietrznej na równych warunkach. Utrzymanie wymaganego poziomu zdolności bojowych w nowym środowisku operacyjnym będzie również uzależnione od wprowadzenia nowych rozwiązań organizacyjnych i technicznych, opartych na zaawansowanych technologiach CNS/ATM oraz bliskiej cywilno-wojskowej współpracy i koordynacji w zakresie zarządzania ruchem lotniczym, zarówno w skali krajowej, regionalnej (w obrębie FAB), jak i ogólnoeuropejskiej. Dalszy rozwój tej współpracy jest obecnie stymulowany ustawodawstwem SES.

EN

Steady growth in air traffic in the European sky requires a continuous increase in the ATM system’s performance by introducing structural changes and the implementation of new technologies and operational procedures. Since 2000, action has been taken by the European Commission, in cooperation with other organisations of civil aviation and the military in the SES and SESAR. The implementation of both programmes to allow optimisation of the European air traffic management system has taken into account the requirements of all airspace users, regardless of State borders. So profound reform of the organisation of air traffic in Europe poses a number of challenges before participating in its institutions and organisations, including the national civil and military aviation authorities and many players in the air transport industry. The SES legislation applies to all flights of aircraft (including military) carried out in accordance with the principles of the general air traffic (GAT). In the future, access to a crowded European airspace will be completely dependent on compliance with these provisions and standards. Use of common rules, standards, practices and procedures by military aviation will enable the secure sharing of the same airspace on equal terms with civil aviation. Maintaining the required level of combat capabilities in the new operational environment will also be conditional upon implementation of new organisational and technical solutions based on advanced technologies for CNS/ATM and close civil-military cooperation and coordination in the management of air traffic, both national, regional (within the FAB) and pan-European. The further development of this cooperation has now stimulated the SES legislation.

Słowa kluczowe

PL

jednolita europejska przestrzeń powietrzna; zarządzanie ruchem lotniczym; służby żeglugi powietrznej

EN

Single European Sky; Single European Sky ATM Research; European Air Traffic Management Network; Air Navigation Services; General Air Traffic; operational air traffic; Flexible Use of Airspace; military aviation

• Wydawca: Akademia Sztuki Wojennej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe AON
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 3(96)
• Strony: 45--79
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., tab.

Twórcy

autor

Markiewicz T. M.

• Akademia Obrony Narodowej

Bibliografia

• 1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 549/2004 z dnia 10 marca 2004 r., ustanawiające ramy tworzenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (DzUrz UE L 96 z 31.3.2004 r., s. 1).
• 2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 550/2004 z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewniania służb żeglugi powietrznej w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (DzUrz UE L 96 z 31.3.2004 r., s. 10).
• 3. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 551/2004 z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie organizacji i użytkowania przestrzeni powietrznej w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (DzUrz UE L 96 z 31.3.2004 r., s. 20).
• 4. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie interoperacyjności europejskiej sieci zarządzania ruchem lotniczym (DzUrz UE L 96 z 31.3.2004 r., s. 26).
• 5. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2150/2005 z dnia 23 grudnia 2005 r. ustanawiające wspólne zasady elastycznego użytkowania przestrzeni powietrznej (DzUrz UE L 342 z 24.12.2005 r., s. 20).
• 6. Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 1070/2009 z dnia 21 października 2009 r. zmieniające rozporządzenia (WE) nr 549/2004, (WE) nr 550/2004, (WE) nr 551/2004 oraz (WE) nr 552/2004 w celu poprawienia skuteczności działania i zrównoważonego rozwoju europejskiego systemu lotnictwa (DzUrz UE L 300, z 14.11.2009 r., s. 34).
• 7. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 176/2011 z dnia 24 lutego 2011 r. w sprawie informacji wymaganych przed ustanowieniem i zmianą funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej (DzUrz UE L 51 z 25.2.2011 r., s. 2).
• 8. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 716/2014 z dnia 27 czerwca 2014 r. w sprawie ustanowienia wspólnego projektu pilotażowego wspierającego realizację centralnego planu zarządzania ruchem lotniczym w Europie (DzUrz UE L 190 z 28.6.2014 r., s. 19).
• 9. Markiewicz T.M., Podstawowe zagadnienia zarządzania ruchem lotniczym, wyd. AON, Warszawa 2010.
• 10. Praca zbiorowa (red. Markiewicz T.M.), Lotnictwo wojskowe w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, wyd. AON, Warszawa 2013.
• 11. The Creation of the single European sky, COM(1999) 614 final, Brussels 1999.
• 12. Single European sky – Report of the high-level group, European Commission, November 2000.
• 13. Statement by the Member States on military issues related to the SES, Official Journal of the European Union, L 96, 31.3.2004, p. 9.
• 14. Biała Księga – Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu, KOM(2011) 144 wersja ostateczna, wyd. KE, Bruksela, 28.3.2011.
• 15. Wniosek Komisji Europejskiej: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wdrożenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, COM(2013) 410 final, Strasburg, 11.6.2013 r.