Exploring the potential for balcony addition to tenements’ backyard elevation in Wrocław – spatial challenges related to shade and indoor daylight illumination

• Autorzy: Smektała Marta

Identyfikatory

DOI

10.37190/arc230406

Warianty tytułu

PL

Badanie możliwości dodania balkonów do wewnątrz kwartałowej elewacji kamienic we Wrocławiu – wyzwania przestrzenne związane z przesłanianiem i doświetleniem wnętrza

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The expected intensification of thermal modernizations due to the European Union requirements related to the reduction of CO₂ emissions is a chance to reflect on potentiality of adaptation apartments in tenements to the current users’ needs and expectations. One of the elements improving living quality is a properly designed access to private outdoor space such as balconies. Urban typology potentially allows extending tenements’ backyard elevations with balconies. Nevertheless, these actions are not taken due to numerous limitations, i.a. because of an irregular elevations’ building line inside the quarters. The research aims to indicate the spatial conditions that would allow adding balconies to backyard elevations within the context of Polish technical regulations. The article focuses on regulations regarding obscuring and overshadowing the building and the impact of balconies’ additions on apartments’ indoor daylight. The research was conducted based on following methods: the desktop study of relevant regulations about minimal distances regarding obscuring and overshadowing the buildings, urban analysis presenting the typologies of inner-quarter elevation building line and daylight simulations of Daylight Factor and illuminance unveiling the balcony addition’s impact on interior daylight were conducted to reply these questions. The results are schedules of situations in tenements’ courtyards, where an addition would be difficult or impossible indicating minimal distances requirements and of balconies’ impact on indoor daylight depending on their forms and solar orientations. The study demonstrates that the Polish requirements are insufficient tool for indoor daylight preservation. The simulations conducted on the cases demonstrate that adding a balcony to the South, West and East elevations the illuminance does not lower the interior daylight below 300 lux, what is considered as a minimum level. What’s more, balcony may reduce daylight illuminance, where it exceeds 3000 lux and may cause an unwelcome glare effect. However, further research is necessary to investigate the Polish insolation regulations and proper add-on balcony design as an element enhancing apartment adaptability to different climate seasons.

PL

Spodziewana intensyfikacja termomodernizacji wynikająca z wymogów Unii Europejskiej dotyczących ograniczenia emisji CO₂ jest okazją do podjęcia refleksji nad potencjałem dostosowania lokali mieszkalnych w kamienicach do aktualnych potrzeb i oczekiwań użytkowników. Jednym z elementów architektonicznych wpływających pozytywnie na jakość przestrzeni mieszkalnej jest dostęp do dobrze zaprojektowanej prywatnej przestrzeni zewnętrznej takiej jak np. balkon. Kwartałowa zabudowa kamienic potencjalnie umożliwia dostawienie zewnętrznych balkonów do tylnych elewacji. Niemniej działania takie nie są podejmowane ze względu na liczne ograniczenia m.in. przestrzenne związane z nieregularną linią zabudowy wnętrz kwartałów. Celem badania jest wskazanie, na przykładzie Wrocławia, jakie warunki przestrzenne muszą być spełnione, aby umożliwić dostawienie balkonów do podwórkowej elewacji kamienic w ramach polskich przepisów prawa budowlanego. W artykule skupiono się na przepisach dotyczących przesłaniania i zacieniania budynków oraz na wpływie dostawienia balkonów na doświetlenie mieszkań światłem dziennym. Badania przeprowadzono na podstawie analizy warunków technicznych pod względem minimalnych odległości wynikających z zacieniania i przesłaniania budynków, analiz urbanistycznych systematyzujących typologię linii zabudowy elewacji kamienic wewnątrz kwartału oraz komputerowych symulacji pomiaru Daylight Factor i natężenia światła dziennego pokazujących wpływ dostawienia balkonu na zacienianie mieszkania. Rezultatem jest zestawienie typologii sytuacji w kwartałach kamienic, gdzie dobudowanie byłoby utrudnione lub niemożliwe, ze wskazaniem wymaganych minimalnych odległości, oraz przedstawienie wpływu dostawienia balkonu na doświetlenie mieszkania w zależności od kierunków świata i formy balkonu. Badania potwierdzają, że polskie warunki techniczne nie są wystarczającym narzędziem do zapewnienia odpowiedniego poziomu światła dziennego. Symulacje przeprowadzone na przykładach wykazały, że dodanie balkonu do południowej, zachodniej i wschodniej elewacji nie zaniża średniego poziomu natężenia światła poniżej poziomu 300 luksów, który jest uważany za minimalny. Ponadto balkon może niwelować poziom natężenia światła powyżej 3000 luksów, który może wywołać niechciany efekt olśnienia. Wymagana jest dalsza analiza biorąca pod uwagę polskie wymogi nasłonecznienia oraz badania mające na celu określenie odpowiedniego projektu balkonów, który wspomoże adaptację mieszkań do pór roku.

Słowa kluczowe

EN

balcony; indoor daylight; heritage housing adaptation

PL

balkon; światło dzienne; adaptacja zabytkowej architektury

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 4 (76)
• Strony: 61--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Smektała Marta

• Faculty of Architecture, Wrocław University of Science and Technology, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-8533-8550

Bibliografia

• [1] IEA, Buildings, 2022, https://www.iea.org/energy-system/buildings [accessed: 12.12.2023].
• [2] Economidou M., Europe’s buildings under the microscope. A country-by-country review of the energy performance of buildings, Buildings Performance Institute Europe (BPIE), Brussel 2011.
• [3] Eurostat, Distribution of dwellings by period of construction, national averages and NUTS Level 3 Capital City Regions, 2011 (% of all dwellings), 2011, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=File:Distribution_of_dwellings_by_period_of_construction,_national_averages_and_NUTS_level_3_capital_city_regions,_2011_(%25_of_all_dwellings)_PF15.png [accessed: 5.05.2023].
• [4] Gruis V., Visscher H., Kleinhans R., Sustainable neighbourhood transformation, IOS Press BV, Amsterdam 2006.
• [5] Gokmen Erdogan B., An evaluation of contemporary additions to refunctioned architectural heritage, [in:] M. Özyavuz (ed.), Theories, techniques, strategies’ for spatial planners & designers planning, design, applications, Peter Lang Verlag, Berlin–Bern–Bruxelles–New York–Oxford–Warszawa–Wien 2021, 601–615, doi: 10.3726/b18405.
• [6] Peters T., Architectural theories relevant to renovations of Danish social housing, “Housing and Welfare Conference: Boundaries Encounters Connections” 2015, Vol. 1, 188–196.
• [7] Konstantinou T., Façade refurbishment toolbox: supporting the design of residential energy upgrades, PhD thesis, Delft University of Technology, Delft 2014, https://journals.open.tudelft.nl/abe/issue/view/370 [accessed: 12.06.2023].
• [8] Ribeiro C., Ramos N., Flores-Colen I., A review of balcony impacts on the indoor environmental quality of dwellings, “Sustainability” 2020, Vol. 12, No. 16, doi: 10.3390/su12166453.
• [9] Smektała M., Baborska-Narożny M., The use of apartment balconies: context, design and social norms, “Buildings and Cities” 2022, Vol. 3, No. 1, 134–152, doi: 10.5334/bc.193.
• [10] Aydin D., Sayar G., Questioning the use of the balcony in apartments during the COVID19 pandemic process, “Archnet-IJAR: International Journal of Architectural Research” 2020, Vol. 15, No. 1, 51–63, doi: 10.1108/ARCH-09-2020-0202.
• [11] Letzter J., Additions to historic buildings: between parasite and prosthetic architecture, “Journal of Architectural Conservation” 2023, Vol. 29, Iss. 1, 63–83, doi: 10.1080/13556207.2022.2095803.
• [12] Jacobs J., The death and life of great American cities, Vintage Books, New York 1961.
• [13] Koolhaas R., Elements of architecture, Taschen, Köln 2018.
• [14] Zaczyński M., Balkonoza, “Polityka” 2021, nr 22(3314), 92–97.
• [15] Stadt Wien, Housing in Vienna, Annual Report 2016, Vienna 2016, https://ec.europa.eu/futurium/en/system/files/ged/housing_in_vienna_annual_report_2016.pdf#:~:text=Housing in Vienna Annual Report 2016 7 The,than other metropolitan cities%2C where social housing has [accessed: 12.12.2023].
• [16] Baborska-Narożny M., Szulgowska-Zgrzywa M., Piechurski K. et al., Źródła ciepła na paliwo stałe w budynkach mieszkalnych we Wrocławiu. The research report, Centrum Naukowe Zrównoważonego Kształtowania Środowiska Zbudowanego RoSE, PWr, Wrocław 2019, https://bip.um.wroc.pl/artykul/643/43316/raport-z-badan-zrodla-ciepla-na-paliwo-stale-w-budynkach-mieszkalnych-we-wroclawiu [accessed: 12.12.2023].
• [17] Leksykon architektury Wrocławia, R. Eysymontt, W. Brzezowski, E. Różycka-Rozpędowska, B. Banaś (red.), Via Nova, Wrocław 2011.
• [18] Stender M., Blomgren Jepsen M., An Outdoor Living Room: Balconies and Blurring Boundaries, “Architectural Anthropology: Exploring Lived Space” Routledge 2022, 48–61, doi: 10.4324/9781003094142-2-5.
• [19] Balconies & Private Outdoor Spaces, “Auckland Design Manual”, https://www.aucklanddesignmanual.co.nz/sites-and-buildings/apartments/guidance/outdoor-spaces/balconies-private-outdoor-spaces [accessed: 30.10.2023].
• [20] System Informacji Przestrzennej Wrocławia, Urząd Miejski Wrocławia, https://geoportal.wroclaw.pl/ [accessed: 12.12.2023].
• [21] Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Dz.U. 2003 nr 162, poz. 1568, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20031621568 [accessed: 12.12.2023].
• [22] Ginter A., Michalak A., Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2016.
• [23] Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, Dz.U. 2022, poz. 1225, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220001225 [accessed: 12.12.2023].
• [24] Poźniak-Wołodźko A., Jakość nasłonecznienia pomieszczeń, “Warunki Techniczne.pl” 2015, Vol. 8, No. 2, 50–53.
• [25] Mardaljevic J., ClimateBased Daylight Analysis for Residential Buildings Impact of Various Window Configurations, External Obstructions, Orientations and Location on Useful Daylight Illuminance, Institute of Energy and Sustainable Development, De Montfort University, Leicester 2008, https://www.solaripedia.com/files/436.pdf [accessed: 12.12.2023].
• [26] Brzezicki M., An evaluation of useful daylight illuminance in an office room with a light shelf and translucent ceiling at 51◦ N, “Buildings” 2021, Vol. 11, No. 11, doi: 10.3390/buildings11110494.
• [27] Københavns Kommune, Altaner & Tagterrasser. Retningslinier for altaner og tagterrasser, Copenhagen 2021, https://kk.sites.itera.dk/apps/kk_pub2/?mode=detalje&id=1480 [accessed: 12.12.2023].
• [28] Gwizdak W., Warunki techniczne – przyjaciel czy wróg zabytku?, “Zawód: Architekt” 2020, nr 73, 90–94.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).