Wpływ koncentracji radionuklidów w osadach i wodzie zbiornika Rontok Duży na florę i faunę

• Autorzy: Śleziak M. , Petryka L.

Warianty tytułu

EN

Influence of radionuclide concentration in sediments and water of the Rontok Duży reservoir on fauna and flora

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niektóre pokłady węgla na Górnym Śląsku zawierają znaczące ilości izotopów promieniotwórczych. Część z nich rozpuszcza się w wodach dołowych i wypompowywana jest do stawów osadowych. Artykuł prezentuje aktualny wpływ na środowisko substancji promieniotwórczych zgromadzonych w czasie 22 lat użytkowania jednego ze zbiorników retencyjnych KWK „Silesia”, po 9 latach od wyłączenia z eksploatacji. Przytoczone badania pokazują zawartości izotopów promieniotwórczych w próbkach wody, gruntu i osadów dennych oraz pozwalają ocenić poziomy skażeń ryb, traw i upraw rolnych w otoczeniu zbiornika. Porównanie tych wyników ze średnimi skażeniami na terenie Polski oraz w podobnych miejscach na świecie, pozwala na ocenę rzeczywistego zagrożenia radiacyjnego i powinno ułatwić zagospodarowanie terenów po zaprzestaniu eksploatacji górniczej.

EN

Some coal deposits in Upper Silesia contain significant amounts of radioactive isotopes. A part of them dissolves in underground waters and is pumped out into tailing ponds. The article presents the current impact on the environment of radioactive substances gathered during 22 years of use of one of the storage reservoirs of the “Silesia” coal mine, after nine years of operation end. The above-mentioned studies show the contents of radioactive isotopes in water, soil and sediment samples and allow to assess the contamination levels of fish, grasses and agricultural crops in the vicinity of the reservoir. Comparing of these results with the average contamination on the territory of Poland and in similar places in the world allows to assess the current radiation hazard and should facilitate the development of land after mining exploitation termination.

Słowa kluczowe

PL

stawy osadowe; substancje promieniotwórcze; kopalnie zlikwidowane; zbiorniki retencyjne; zagrożenie radiacyjne

EN

tailing ponds; radioactive substances; closed mines; retention reservoirs; radiation hazard

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2011
• Tom: T. 67, nr 12
• Strony: 118--122
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Śleziak M.

• AGH w Krakowie

autor

Petryka L.

• AGH w Krakowie

Bibliografia

• 1. Chau N. D., Niewodniczański J., Dorda J., Ochoński A., Chruściel E., Tomza I.: Determination of radium isotopes in mine waters through alpha- and beta- activities measured by liquid scintillation spectrometry. Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry vol. 222 No.1–2 (1997), pp. 69÷74.
• 2. Chau N. D., Chruściel E.: Oznaczanie naturalnych izotopów promieniotwórczych w wodach podziemnych i powierzchniowych techniką spektrometrii a/b z ciekłym scyntylatorem. Technika Jądrowa w przemyśle, medycynie, rolnictwie i ochronie środowiska, Raporty IchTJ Seria A nr 2/2002, pp. 422÷430.
• 3. Chałupnik S., Lebecka M.: Determination of 226Ra, 228Ra and 224Ra in water and aqueous solution by liquid scintillation caunting. Liquid Scintillation Spectrometry, 1992, pp. 397÷403.
• 4. Kapala, J., Tomczak, M., Zalewski, M.: Radioactivity of Building Materials Available in Northeastern Poland. Polish Journal of Environmental Studies, Vol. 10 Issue 3, pp. 183÷189, 2001.
• 5. Kubica, B., Mietelski, J. W., Gołaś, J., Skiba, S., Tomankiewicz, E., Gaca, P., Jasińska, M., Tuleja–Krysa, M.: Concentration of 137Cs, 40K, 238Pu and 239+240Pu radionuclides and some heavy metals in soil samples from two main valleys from Tatra National Park. Polish Journal of Environmental Studies. vol. 11 no. 5, pp. 537÷545, 2002.
• 6. Pietrzak-Flis Z., Radwan I., Chrzanowski E., Adamczyk A.: Monitoraing skażeń promieniotwórczych wód powierzchniowych i osadów dennych w latach 2006 – 2008 (Etap I). Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, Informacja o wynikach działalności statutowej w 2006 roku, Warszawa 2006.
• 7. Biernacka M., Isajenko K., Lipiński P. : Monitoring stężenia 137Cs w glebie w latach 2004–2006. Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, Informacja o wynikach działalności statutowej w 2005 roku, Warszawa 2005.
• 8. Biernacka M., Isajenko K., Lipiński P., Pietrzak-Flis Z.: Radiologiczny atlas Polski, Warszawa, 2005.
• 9. Bokori E., Michalik B., Juchasz L., Trabidu G., Chmielewska I.: Fractionation of 226Ra and 228Ra in waste material of coal mines and coal fired power plants and the effect of speciation on plant uptake. Naturally Occurring Radioactive Material (NORM V). Proceedings of the fifth International Symposium on Naturally Occurring Radioactive Material, IAEA 2007.
• 10. Valles I., Ortega X., Serrano I., Camacho A., Duch M. A.: Natural radioactivity components produced by the manufacture of phosphatic fertilizer. Naturally Occurring Radioactive Material (NORM V). Proceedings of the fifth International Symposium on Naturally Occurring Radioactive Material, IAEA 2007.
• 11. Baeza A., Cancio D., Corbacho J. A., Mora J. C., Robles B., Suanez A.: Radiological impact of a coal fired power station in Spain. Naturally Occurring Radioactive Material (NORM V). Proceedings of the fifth International Symposium on Naturally Occurring Radioactive Material, IAEA 2007.
• 12. UNSCEAR, Sources and effects of ionizing radiation. Report of the United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation to the General Assembly, New York, USA, 2000.
• 13. Rachubik J., Grosicki A.: 137Cs activity concentrations in carp and trout from polish fish farms in 2008 – 2009. Bull Vet Inst Pulawy 54, 2010. pp.701÷703.
• 14. Nasreddine L., El Samad O., Hwalla N., Baydoun R., Hamze M., Parent -Massin D.: Activity concentrations and mean annual effective dose from gamma – emitting radionuclides in the Lebanese diet. Radiation Protection Dosimetry, 131(4), pp. 545÷550, 2008.