Wieczorowa Szkoła Inżynierska (WSI) w Gdańsku, geneza powołania i działalność

• Autorzy: Ząbczyk-Chmielewska Barbara

Identyfikatory

DOI

10.32016/1.70.03

Warianty tytułu

EN

Evening engineering school, the origins of its establishment and activity

• Konferencja: Sympozjum Historia Elektryki (V; 9-10 listopada 2020; Białystok)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Sytuacja po II wojnie światowej, zniszczenia Gdańska i Pomorza, odbudowa przemysłu, przejmowane i uruchamiane zakłady przemysłowe wymagały coraz większej liczby fachowców, kadry inżynierskiej i technicznej. Z inicjatywy pracowników naukowych Politechniki Gdańskiej oraz techników zatrudnionych w przemyśle w październiku 1948 r. powstała samodzielna wyższa uczelnia techniczna: Wieczorowa Szkoła Inżynierska w Gdańsku dla pracujących, pierwsza w Polsce szkoła tego typu. Z czasem podobne szkoły powstały m.in.: w Białymstoku, Bydgoszczy, Lublinie, Poznaniu, Radomiu, Zielonej Górze. Gdańska WSI opierała się na kadrze naukowej Politechniki Gdańskiej. 96% pracowników naukowych stanowili profesorowie i asystenci uczelni, co miało zasadniczy wpływ na poziom nauczania. Czas trwania studiów wynosił 7 semestrów, a po ich ukończeniu absolwenci otrzymywali tytuł inżyniera. Od początku powołane zostały do życia 4 wydziały: Architektury, Elektryczny, Inżynierii Lądowej i Wodnej oraz Mechaniczny. W 1951 roku powołano Wydział Budowy Okrętów. Od 1949 roku WSI została przejęta i finansowana przez Naczelną Organizację Techniczną. Z dniem 1 stycznia 1951 r. przejęło szkołę Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego, jako Wieczorową Szkołę Inżynierską w Gdańsku. Absolwenci WSI, którzy w trakcie studiów musieli pogodzić trud pracy zawodowej z nauką, okazali się bardzo cennymi inżynierami i mogli bezpośrednio kierować produkcją na wysokim poziomie. Zarządzeniem w 1955 r. Minister Szkolnictwa Wyższego przekształcił Wieczorową Szkołę Inżynierską w Studium Wieczorowe Politechniki.

EN

Reconstruction of the industry in Gdańsk and Pomeranian Region after the Second World War needed more and more professional technical and engineering staff. In October 1948, on the initiative of Gdańsk University of Technology scientists and technicians employed in the local industry, an independent higher vocational education school was established – the Evening Higher Engineering School in Gdańsk for working people, the first school of this type in Poland. Over time, the similar schools were established, among others: in Białystok, Bydgoszcz, Lublin, Poznań, Radom and Zielona Góra. At Evening Higher Engineering School in Gdańsk teaching was based on academic and scientific staff of Gdańsk University of Technology, what had a major impact on the high level of education. The duration of the studies was 7 semesters, graduates received the title of Engineer - bachelor degree. At the beginning, 4 faculties were established: Architecture, Electrical, Civil and Water Engineering, and Mechanical. In 1951, the fifth, Shipbuilding Faculty was established. In 1949, the Evening Higher Engineering School (WSI) was taken over into administration and financing by the Polish Federation of Engineering Association (NOT). In January 1951, the school was taken over by the Ministry of Higher Education. The WSI graduates, who had to reconcile their professional work with studies, proved to be highly valued professionals. Under the order of 24 September 1955, Minister of Higher Education transformed the Evening Higher Engineering School into the Unit of Evening Studies of Gdańsk University of Technology.

Słowa kluczowe

PL

Wieczorowa Szkoła Inżynierska w Gdańsku; Szkoła Inżynierska NOT; Naczelna Organizacja Techniczna; Politechnika Gdańska

EN

Evening School of Engineering in Gdańsk; School of Engineering NOT; Polish Federation of Engineering Associations (NOT); Gdańsk University of Technology

• Wydawca: Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
• Rocznik: 2020
• Tom: Nr 70
• Strony: 23--28
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ząbczyk-Chmielewska Barbara

• Biblioteka Politechniki Gdańskiej

Bibliografia

• 1. Paszkiewicz A.: Polskie stowarzyszenia naukowotechniczne na obczyźnie na tle początków ruchu stowarzyszeniowego na ziemiach polskich. [w:] „Rocznik PTHT II (1999-2000)”, 2000, nr 2 s. 27-44, http://www.lotysz.webd.pl/ptht/rocznik/Rocznik_PTHT-02.pdf.
• 2. Kowalski J. M.: Siedem dekad inżynierów i techników, https://wig.waw.pl/siedem-dekad-inzynierow-itechnikow/, data dostępu 16.10.2020.
• 3. Rydlewski S.: Wieczorowa Szkoła Inżynierska, [w:] Politechnika Gdańska 1945-1955. Księga pamiątkowa, pod. red. Mariana des Loges, Gdańsk 1958, s. 73-76.
• 4. Zespół Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej. Sprawozdania WSI/8. Sprawozdanie z działalności WSI w Gdańsku z 19.11.1949 r. Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów PG.
• 5. Zespół Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej. Sprawozdania WSI/8. Pismo Ministerstwa Oświaty do Oddziału Gdańskiego ZZRPPBCiPZ z sierpnia 1948 r. Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów PG.
• 6. Piłatowicz J.: Marian Pęczalski. Internetowy Polski Słownik Biograficzny, https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/marian-peczalski, data dostępu 16.10.2020.
• 7. Otto F.: 25 lat działalności Politechniki Gdańskiej, [w:] Politechnika Gdańska 1945-1970. Księga pamiątkowa, Gdańsk 1970, s.7-31.
• 8. Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Z. Paszota, J. Rachoń, E. Wittbrodt, Gdańsk 2005.
• 9. Akty prawne dotyczące Szkolnictwa Wyższego w szczególności Politechniki Gdańskiej wyd. w l. 1945-1955. Gdańsk 1955. Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów PG.
• 10. Zespół Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej. Sprawozdania WSI/8. Sprawozdania z działalności WSI r. 1949/50, 1950/1951. Nr 10/5, 28/5. Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów PG.
• 11. Zespół Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej. Personel naukowy WSI/13/3.
• 12. Zespół Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej. Statut Szkoły Inżynierskiej NOT w Gdańsku. WSI/0120/7. Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów PG.
• 13. Zespół Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej. Protokoły Senatu WSI/000/1b. Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów PG.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).