Zastosowanie wskaźników biologicznych do oceny wpływu regulacji rzeki na zbiorowiska roślin wodnych

• Autorzy: Stachowiak Marta , Pabijan Liwia

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/111770

Warianty tytułu

EN

Applying the biological indicators into the effects assessment of river regulation on the aquatic plants communities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy jest analiza możliwości wykorzystania wskaźników biologicznych do oceny wpływu robót regulacyjnych na zbiorowiska roślin wodnych oraz ocena wpływu czasu, jaki upłynął od wykonania robót na te wskaźniki. Zbadano wpływ na skład jakościowy zbiorowisk roślin wodnych parametrów koryta rzeki i jej strefy przybrzeżnej, które zostały ukształtowane w wyniku prac regulacyjnych. Wskaźnikami biologicznymi oddziaływania regulacji koryta na rośliny wodne były: liczba gatunków, stopień pokrycia dna, wskaźnik różnorodności Schannona-Wienera, wskaźnik równocenności Pielou oraz wskaźnik niedoboru gatunkowego. Na podstawie wyników badań stwierdzono, że regulacja rzeki ma wpływ na rośliny wodne, a analizowane wskaźniki biologiczne mogą być przydatne w ocenie tego wpływu.

EN

This study aims to examine the possibility of using biological indicators, to assess the impact of regulatory works on aquatic plant communities. In addition, it will also conduct an assessment of changes to indicators over time, following works. The analysis focused on the impact of regulatory works on the qualitative composition of aquatic plant communities, as well as parameters of the river bed and its coastal (littoral) zone. The study finds that several biological indicators can function as a measure of impact in relation to regulatory works. These indicators are the number of species, the degree of bottom coverage, the Shannon-Wiener diversity index, the Pielou equality indicator and the species shortage indicator. This study concludes that river regulation can affect aquatic flora, and that the above listed biological indicators may be useful in assessing levels of impact.

Słowa kluczowe

PL

rzeka; rośliny wodne; wskaźniki biologiczne; regulacja rzeki

EN

river; aquatic plants; biological indicators; river regulation

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 20, nr 3
• Strony: 12--19
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Stachowiak Marta

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl. Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Pabijan Liwia

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl. Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

Bibliografia

• 1. Biggs B.J.F., 1996. Hydraulic habitat of plants in streams. Regulated Rivers: Research and Management, 12, 131-144.
• 2. Chambers P.A., Kaiff J., 1985. Depth distribution and biomass of submersed aquatic macrophyte communities in relation to Secchi depth. Canad. J. Fisher. Aquat. Sci., 42, 701-709.
• 3. Collier K.J., 2002. Effects of flow regulation and sediment flushing on instream habitat and benthic invertebrates in a New Zeland River influenced by a volcanic eruption. River Research and Application, 18, 213-226
• 4. Fabiszewski J., 1985. Szata roślinna, Karkonosze Polskie. – Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wyd. PAN, Wrocław, 191-235.
• 5. Hellsten S., Riihimaki J., 1996. Effects of lake water level regulation on the dynamics of aquatic macrophytes in northern Finland, Hydrobiologia, 340, 85-92.
• 6. Ilnicki P., 1987. Ekologiczne podstawy ochrony biotopów cieków wodnych. Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie, 10, 264-267.
• 7. Kajak Z., 2001. Hydrobiologia – limnologia: ekosystemy wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa.
• 8. Pielou E.C., 1974. Population and community ecology: principles and methods. Gordon and Breach, Nowy Jork.
• 9. Podbielkowski Z., Tomaszewicz H., 1996. Zarys hydrobotaniki. PWN Warszawa.
• 10. Sand-Jensen K., 1997. Macrophyte as biological engineers in the ecology of Danish streams. Freshwater Biology. Priorities and Development in Danish Research. The Freshwater Biological Laboratory, University of Copenhagen and G.E.C. Gad Publishers Ltd., Copenhagen, 74-101.
• 11. Sand-Jensen K., 1998. Influence of submerged macrophytes on sediment composition and nearbed flow in lowland streams. Freshwater Biology, 39(4), 663-679.
• 12. Schaumburg, J., Schranz, C., Stelzer, D., Hofmann, G., Gutowski, A., Foerster, J. 2006. Handlungsanweisungen für die ökologische Bewertung von Fließgewässern zur Umsetzung der EU-Wasserrahmenrichtlinie: Makrophyten und Phytobenthos. Bayerisches Landesamt für Umwelt, München.
• 13. Schmidt W.D., Herrbach W., 1990. Mess-Und Beurteilungsverfahern. Gewässer und umwelt, Regierung von Unterfanken, Würzburg.
• 14. Solon, G., 2002. Cross-Country Differences in Intergenerational Earnings Mobility. Journal of Economic Perspectives, 16, 59-66.
• 15. Szoszkiewicz K., Zbierska J., Jusik S., Zgoła T., 2010. Makrofitowa Metoda Oceny Rzek. Podręcznik metodyczny do oceny i klasyfikacji stanu ekologicznego wód płynących w oparciu o rośliny wodne. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• 16. Vereecken H., Baetens J., Viaene P., Mostaert F., Meire P., 2006. Ecological management of aquatic plants: effects in lowland streams. Hydrobiologia, 570, 205-210.
• 17. Żelazo J., Popek Z., 2002. Podstawy renaturyzacji rzek. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, ss. 320.
• 18. Żelazo J., Obidziński A., 2009. Inwentaryzacja i waloryzacja przyrodnicza. Wydawnictwo SGGW.
• 19. Żelazo J., Popek Z., 2014. Podstawy renaturyzacji rzek. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, ss. 88.
• 20. Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego w Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej Dz.Urz. WE 327 z 22.12.2000.
• 21. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. O ochronie przyrody Dz.U. 2004 Nr 92, poz .880 art. 5 pkt. 2.