Produkty termicznego rozkładu i spalania eteru diallilowego tetrabromobisfenolu A, bromowego środka ograniczającego palność polimerów

• Autorzy: Borucka Monika , Mizera Kamila , Przybysz Jan , Gajek Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2024.2.11

Warianty tytułu

EN

Products of decomposition and combustion of tetrabromobisphenol A diallylether, bromine flame-retardant

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzono analizę emisji gazów duszących i drażniących oraz lotnych i średniolotnych związków chemicznych emitowanych podczas rozkładu termicznego i spalania bromowego środka ograniczającego palność polimerów, eteru diallilowego tetrabromobisfenolu A. Zastosowanie pieca rurowego umożliwiło odtworzenie rzeczywistych warunków panujących podczas rozkładu przebiegającego w różnych fazach rozwoju pożaru. Stężenia gazów duszących i drażniących analizowano za pomocą analizatora gazów działającego na zasadzie spektrofotometru w podczerwieni. Lotne i średniolotne substancje chemiczne identyfikowano, używając chromatografu gazowego ze spektrofotometrem mas.

EN

The title compound (TBBP-BAE) was thermal decompd. and combusted under conditions occurring during thermal degrdn. at various stages of fire development. The compn. and concn. of emitted asphyxiating and irritating gases and volatile and semi-volatile chem. compds. were detd. using IR and GC-MS. HBr, CO, MeH, PhOH, various types of bromophenols, brominated hydrocarbons and benzofurans were the main TBBPA-BAE decompn. products.

Słowa kluczowe

PL

toksyczność gazów; toksyczność dymów pożarowych; produkty spalania; bromowe środki opóźniające palność; eter diallilowy tetrabromobisfenolu A

EN

bromine flame retardants; toxicity of fire effluents; combustion products; tetrabromobisphenol A diallylether

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2024
• Tom: T. 103, nr 2
• Strony: 286--292
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Borucka Monika

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa

• https://orcid.org/0000-0003-0261-0147

autor

Mizera Kamila

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

• https://orcid.org/0000-0001-7427-7588

autor

Przybysz Jan

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

• https://orcid.org/0000-0002-3958-1581

autor

Gajek Agnieszka

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

• https://orcid.org/0000-0003-2461-5352

Bibliografia

• [1] P. Rybiński, G. Janowska, Polimery 2009, nr 11-12, 833.
• [2] D. Riegert, Sposoby modyfikacji właściwości palnych tworzyw sztucznych, Wydawnictwo CNBOP-PIB, Józefów 2013.
• [3] I. Gajlewicz, M. Lenartowicz, Przetwórstwo Tworzyw 2014, nr 3, 216.
• [4] M. Fabijański, Probl. Kolejnictwa 2009, 149, 53.
• [5] European Chemicals Agency, Regulatory strategy for flame retardants, 2023, https://echa.europa.eu/documents/10162/2082415/flame_retardants_strategy_en.pdf/9dd56b7e-4b62-e31b-712f16cc51d0e724?t=1679045593845.
• [6] J. Tortrizsch, Plastic flammability handbook. Principles-regulations testing and approval, Carl Hanser Verlag, Monachium 2004.
• [7] https://ntp.niehs.nih.gov/sites/default/files/ntp/htdocs/lt_rpts/ tr587_508.pdf.
• [8] E. S. Okeke, B. Huang, G. Mao, Y. Chen, Z. Zhengjia, X. Qian, X. Wu, W. Feng, Environ. Res. 2022, 206, 112594.
• [9] https://docplayer.pl/30623706-Bromoorganiczne-antypireny-jakochemiczne-zanieczyszczenia-powietrza-wewnetrznego-brominatedflame-retardants-as-chemical-pollutants-of-indoor-air.html.
• [10] C.E. Talsness, A.J. Andrade, S.N. Kuriyama, J.A. Taylor, F.S. vom Saal, Philos. Trans. R. Soc. Lond. B Biol. Sci. 2009, 364, 2079.
• [11] A. Bartnik, K. Czarnomski, Nowe substancje objęte postanowieniami Konwencji Sztokholmskiej oraz substancje kandydackie, 2009, http://ks.ios.edu.pl/files/nowe_substancje-dodatek_a.pdf, dostęp 27.04.2012 r.
• [12] C. A. de Wit, D. Herzke, K. Vorkamp, Sci. Total Environ. 2010, 408, 2885.
• [13] M. Jarosiewicz B. Bukowska, Med. Pr. 2017, 68, 121.
• [14] L. S. Birnbaum, D. F. Staskal, Environ. Health Perspect. 2004, 112, 9.
• [15] M. Altarawneh, A. Saeed, M. Al-Harahsheh, B. Z. Dlugogorski, Prog. Energy Combust. Sci. 2019, 70, 212.
• [16] A Saeed, Studies on the decomposition of selected brominated flame retardants (BFRs) and formation of polybrominated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans (PBDD/Fs) and mixed halogenated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans (PXDD/Fs), Praca doktorska, Murdoch University, Perth, Australia, 2016.
• [17] F Barontini, K. Marsanich, L. Petarca, V. Cozzani, Ind. Eng. Chem. Res. 2004, 43, 1952.
• [18] M. P. Luda, A. Balabanovich, A. Hornung, G. Camino, Polym. Adv. Tech. 2003, 14, 741.
• [19] D. A. Purser, [w:] Polymer green flame retardants (red. C.D. Papaspyrides, P. Kiliaris), Elsevier, 2014, https://doi.org/10.1016/C2010-0-66406-6.
• [20] Karta charakterystyki TBBPA-BAE, https://pl.alfa-chemical.com/material-science/other-material-chemicals/cas-25327-89-3-2-2-6-6-tetrabromobisphenola.html.
• [21] S. Rahm, N. Green, J. Norrgran, Å. Bergman, Environ. Sci. Technol. 2005, 39, 3128.
• [22] S. Jonsson, M. Hörsing, J. Phys. Org. Chem. 2009, 22, 1120.
• [23] A. Covaci, S. Harrad, M. A.-E. Abdallah, N. Ali, R. J. Law, D. Herzke, C. A. de Wit, Environ. Int. 2011, 37, 532.
• [24] ISO/TS 19700:2016, Controlled equivalence ratio method for the determination of hazardous components of fire effluents. Steady-state tube furnace.
• [25] ISO 19706:2011, Guidelines for assessing the fire threat to people.
• [26] U.S. National Nuclear Security Administration, Office of Emergency Operations, www.sp.eota.energy.gov/pac/teel.html.
• [27] M. Poterek, D. Kręciwilk, M. Łupiński, Zagrożenia powodowane przez materiały niebezpieczne, Skrypt do szkolenia z zakresu ratownictwa chemicznego realizowanego przez KSGR w zakresie podstawowym (red. T. Jopek), Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Warszawa 2019.
• [28] https://www.epa.gov/aegl/access-acute-exposure-guideline-levelsaegls-values#chemicals.
• [29] E. Bruchajzer, J. A. Szymanska, J. K. Piotrowski, Toxicol. Lett. 2002, 134, 245.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).