Metodyka szacowania zasobów węglowodorów zawartych w łupkach z wykorzystaniem elementów z zakresu geochemii naftowej

• Autorzy: Grelowski C. , Mikołajewski Z. , Wolnowska M. , Nowicka A.

Warianty tytułu

EN

Shale gas/shale oil resources evaluation methodology with application of petroleum geochemistry components

• Konferencja: Geopetrol 2012 : Nowoczesne technologie pozyskiwania węglowodorów w warunkach lądowych i morskich : międzynarodowa konferencja naukowo-techniczna
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ocena zasobów gazu ziemnego GIP (Gas-in-Place) oraz ropy naftowej OIP (Oil-in-Place) w łupkach polega na zastosowaniu odpowiednich przeliczeń określających ilość wygenerowanych węglowodorów, jak również wykorzystaniu parametrów charakteryzujących własności fizykochemiczne skał i mediów naftowych. Z zakresu geochemii naftowej najważniejszymi parametrami są: zasobność skał macierzystych w substancję organiczną (określana para- metrem TOC), zmiany składu substancji organicznej w procesie jej termicznego przeobrażenia (konwersja kerogenu w węglowodory i niegeneratywny węgiel organiczny), znajomość specyfiki generacyjnej II typu kerogenu i dystrybucji tworzących się produktów, a także rezydualny potencjał węglowodorowy. Przy ocenie zasobów bardzo istotna jest rekonstrukcja początkowych warunków generowania, wyrażona za pomocą zespołu parametrów bazujących na wynikach badań pirolitycznych Rock-Eval: TOCo, S2o, HIo. Innym istotnym elementem jest występowanie mieszaniny różnych typów kerogenu. Podstawowa formuła określająca zasoby złóż niekonwencjonalnych obejmuje ilości gazu ziemnego w stanie wolnym oraz zaadsorbowanym. Metodyka uwzględnia także procesy ekspulsji/retencji oraz krakingu powstałej ropy do fazy gazowej, a także ilościowo określa zasoby wolnej ropy naftowej w skale łupkowej.

EN

Resources evaluation of natural gas GIP (Gas-in-Place) and crude oil OIP (Oil-in- -Place) in shales depends on application of appropriate calculations determining amount of gene- rated hydrocarbon as well as using parameters characterizing physicochemical properties of rocks and petroleum media. The most important components of petroleum geochemistry scope are source rock richness of organic matter (determined by TOC parameter), organic matter composition changes with thermal maturity processes (kerogen is converted into hydrocarbons and non- -generative organic carbon), knowledge of II type kerogen specific generation and distribution of products formed, and also residual hydrocarbon potential. For resources evaluation very important is reconstruction of original generation conditions performed by parameter set basing on results of pyrolytic Rock-Eval investigations (TOCo, SZo, HIo). The other essential component is occurrence of various kerogen type mixture. Basic formula describing unconventional deposit resources includes free and adsorbed gas amounts. Methodology makes also use of expulsion/ retention processes and cracking of oil formed to gas phase, as well as quantitative determination of free oil resources in shale deposit.

Słowa kluczowe

PL

węglowodory; geochemia naftowa; łupki

EN

hydrocarbons; petroleum geochemistry; shales

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 182 wyd. konferencyjne
• Strony: 399--406
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Grelowski C.

• PGNiG SA w Warszawie, Oddział w Zielonej Górze, Piła

autor

Mikołajewski Z.

• PGNiG SA w Warszawie, Oddział w Zielonej Górze, Piła

autor

Wolnowska M.

• PGNiG SA w Warszawie, Oddział w Zielonej Górze, Piła

autor

Nowicka A.

• PGNiG SA w Warszawie, Oddział w Zielonej Górze, Piła

Bibliografia

• [1] Hunt J.M. — Petroleum geochemistry and geology. 2nd edition. W.H. Freeman and Company, New York 1995, p. 743
• [2] Jarvie D.M. — Evaluation of hydrocarbon generation and storage in the Barnett Shale, Ft. Worth Basin, Texas. Humble Geochemical Services, Special BEG/PTTC Presentation, 2004
• [3] Jarvie D,M. — Components and processes affecting producibility and commerciality of shale oil resource systems. HGS Applied Geoscience Conference, Houston, Texas, 20-21 February 2012, unpublished presentation
• [4] Jarvie D.M., Jarvie B.M., Weldon W.D., Maende A. — Components and processes impacting production success from unconventional shale resource systems. GEO-2012, 10th Middle East Geosciences Conference and Exhibition, Manama, Bahrain, 4-7 March 2012
• [5] Jarvie AM., Hill R.J., Ruble T.E., Pollastro R.M. — 2007 Unconventional shale-gas systems: The Mississippian Barnett Shale of north-central Texas as one model for thermogenic shale-gas assessment. AAPG 2007, 91, pp. 475-499
• [6] Lyster S. — A workflow for quantification of uncertainty in shale gas resource potential. energy resource appraisal group. Alberta Energy Resources Conservation Board, 2011
• [7] Magdziarz A. — Własności płynów złożowych — podstawy. Projekt AGH Kraków 2005, wersja 0.10, s. 44
• [8] Peters K.E., Walters C.C., Moldowan J.M. — The biomarker guide. Volume 1. Biomarkers and isotopes in the environment and human history. Cambridge University Press 2005, p. 471