Text versus visualization in the presentation of diachronic analyses of historical objects on the example of the Saint-Nicolas fort in Marseille

• Autorzy: Dudek Iwona

Identyfikatory

DOI

10.37190/arc250209

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The theme of this paper is the communication of knowledge about the evolution of architectural objects. Our aim is to highlight the impact of the form of transmission and the spatial discrimination used in the analysis on the clarity and the level of understanding of the proposals made. This paper is based on the diachronic analysis of the fort Saint-Nicolas in Marseille presented in the expert report on the condition of the fort, conducted between 2015 and 2022. In the course of the research reported, a detailed analysis of the fort’s evolution was carried out according to two spatial discrimination variants: the fort considered as a whole and the fort divided into its constituent elements arising from its function as a fortification work. In order to highlight potential differences in the interpretation of the content of the report, two researchers independently analysed the information gathered in the report on the evolution of the site. The study based on a diachronic analysis model that allows for visual (diagrammatic) representation of information, taking into account the degree of perceived dating uncertainty, the number and type of transformations and their consequences for the form, structure, function and ownership status of the site. Even a cursory analysis of the resulting diagrams reveals the specificity and evolutionary independence of the different parts of the fort, as well as significant differences in the interpretation of the same data by different analysts. The article presents an analysis of the results, underlines the most substantial differences between traditional methods of communication and forms using information visualisation, and discusses the potential and limitations inherent in the method of the analysis used.

Tematem artykułu jest komunikowanie wiedzy o ewolucji obiektów architektonicznych. Celem autorki jest podkreślenie wpływu formy przekazu oraz dyskryminacji przestrzennej zastosowanej w analizie na jasność i poziom zrozumienia przedstawionych propozycji. Praca opiera się na analizie diachronicznej fortu Saint-Nicolas w Marsylii przedstawionej w ekspertyzie stanu zabytkowego fortu dokonanej w latach 2015–2022. W trakcie opisanych studiów przeprowadzono szczegółową analizę ewolucji fortu według dwóch wariantów dyskryminacji przestrzennej: fort rozpatrywany jako całość oraz fort podzielony na elementy składowe wynikające z jego funkcji jako dzieła fortyfikacyjnego. Aby uwypuklić potencjalne różnice w interpretacji treści raportu, dwóch badaczy niezależnie przeanalizowało zgromadzone tam informacje na temat ewolucji obiektu. W ramach badania wykorzystano model analizy diachronicznej pozwalający na wizualne (diagramatyczne) przekazanie informacji, uwzględniając stopień postrzeganej niepewności datowania, liczbę i rodzaj przekształceń oraz ich konsekwencje dla formy, struktury, funkcji i statusu własnościowego obiektu. Nawet pobieżna analiza uzyskanych diagramów pokazuje specyfikę i ewolucyjną niezależność poszczególnych części fortu oraz znaczące różnice w interpretacji tych samych danych przez poszczególnych analityków. W artykule przedstawiono analizę wyników, podkreślono najważniejsze różnice między tradycyjnymi metodami komunikacji a formami wykorzystującymi wizualizację informacji oraz omówiono potencjał i ograniczenia związane z zastosowaną metodą analizy.

Słowa kluczowe

EN

architecture; representation; fortifications; diachrony; information visualisation; knowledge visualisation

PL

diachronia; architektura; fortyfikacje; reprezentacja; wizualizacja informacji; wizualizacja wiedzy

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2025
• Tom: Nr 2 (81)
• Strony: 91--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys.

Twórcy

autor

Dudek Iwona

• French National Centre for Scientific Research, Marseille, France,

• https://orcid.org/0000-0003-3149-7745

Bibliografia

• Aigner, Wolfgang, Silvia Miksch, Heidrun Schumann, and Christian Tominski. Visualization of Time-Oriented Data. Springer, 2011. https://dl.acm.org/doi/10.5555/2016703.
• Banfi, Fabrizio, Stefano Roascio, Francesca Romana Paolillo, Mattia Previtali, Fabio Roncoroni, and Chiara Stanga. “Diachronic and Synchronic Analysis for Knowledge Creation: Architectural Representation Geared to XR Building Archaeology (Claudius-Anio Novus Aqueduct in Tor Fiscale, the Appia Antica Archaeological Park).” Energies 15, no. 13 (January 2022): 4598. https://doi. org/10.3390/en15134598.
• Bevz, Volodymyr, and Mykola Bevz. “Hypothetical Reconstruction of the Planning Structure and Architecture of the High Defensive Wall of the Midtown of Lviv for the 13th–14th Century.” Current Issues in Research, Conservation and Restoration of Historic For tifications, no. 19 (2023). https://doi.org/10.23939/fortifica- tions2023.19.153.
• Blaise, Jean-Yves, and Iwona Dudek. “Concentric Time: Enabling Context + Focus Visual Analysis of Architectural Changes.” In Foundations of Intelligent Systems. ISMIS 2011. Lecture Notes in Computer Science, edited by Marzena Kryszkiewicz, Henryk Rybinski, Andrzej Skowron, and Zbigniew W. Raś. Springer, 2011. https://doi. org/10.1007/978-3-642-21916-0_67.
• Blaise, Jean-Yves, Iwona Dudek, Waldemar Komorowski, Tomasz Węc- ławowicz. Architectural transformations on the Market Square in Kra - kow. A systematic visual catalogue. Oficyna Wydawnicza AFM, 2016.
• Bocheński, Jan Maria. Współczesne metody myślenia. W drodze, 1992.
• Chrisomalis, Stephen. “Comparing Cultures and Comparing Processes: Diachronic Methods in Cross-Cultural Anthropology.” Cross- Cul tu ral Research 40, no. 4 (2006): 377–404. https://doi.org/ 10.1177/1069397106287926.
• Czerner, Rafał. “Dwa ołtarze z »rogami« ze stanowiska El Darazya w Marina el-Alamein w Egipcie.” Architectus 77, no. 1 (2024): 12–8. https://doi.org/10.37190/arc240102.
• De Saussure, Ferdinand. Cours de Linguistique Générale. Payot, 1971.
• Dudek, Iwona, and Jean-Yves Blaise. “Profiling Artefact Changes: A Methodological Proposal for the Classification and Visualisation of Architectural Transformations.” In Digital Heritage, Proceedings of 14th International Conference on Virtual Systems and Multimedia, edited by Marinos Ioannides, Alonzo Addison, Andreas Georgopou- los, and Loukas Kalisperis. Archaeolingua, 2008.
• Dudek, Iwona, Jean-Yves Blaise. “Accès cartographique au corpus d’étude du Projet SESAMES – diachrogrammes et de variogrammes les évolutions des 15 cas d’étude.” Rapport scientifique. Marseille: UMR 3495 MAP CNRS/MCC ; ANR (Agence Nationale de la Recherche), halshs-02945469. 2021b.
• Dudek, Iwona, Jean-Yves Blaise. “Diachrograms – a theoretical framework for the modelling and analysis of a heritage artefact’s diachronic evolution. Extension of the model and of the corresponding visual formalism.” halshs-03070375v2. 2021a.
• Fitting, James E. “The Structure of Historical Archaeology and the Importance of Material Things.” In Historical Archaeology and the Importance of Material Things, edited by Leland Ferguson. The Society for Historical Archaeology, 1977.
• Gardin, Jean-Claude. “Le questionnement logiciste et les conflits d’interprétation.” Enquête, no. 5 (1997): 35–54. https://doi.org/10.4000/ enquete.1043.
• Gardin, Jean-Claude. “Modèles et Récits.” In Épistémologie des sciences sociales, edited by Jean-Michel Berthelot. Presses Universitaires de France, 2012.
• Guérin, Isabelle. Expertise Patrimoniale du Fort d’Entrecasteaux. Notice patrimoniale, Marseille, 2015. [unpublished report].
• Guérin, Isabelle. Fort Entrecasteaux, Diagnostic patrimoniale. I – con- texte/historique. Département des Bouches-du-Rhône – Commune de Marseille, 2022. Accessed September 2, 2024, at https://cita- delledemarseille.org/sites/lacitadelledemarseille/files/2024-03/DI- AG-FORT-I-CONTEXTE-HISTOIRE-reduit.pdf.
• Korzybski, Alfred. “The role of language in the perceptual process.” In Perception. An approach to personality, edited by Robert Blake and Glenn V. Ramsey. Ronald Press Company, 1951.
• Komorowski, Waldemar, and Aldona Sudacka. Rynek Główny w Krakowie. Ossolineum, 2008.
• Lefebvre, Bastien, Xavier Rodier, and Laure Saligny. “Understanding Urban Fabric with the OH_FET Model Based on Social Use, Space and Time.” Archeologia e Calcolatori 19 (2008): 195–214.
• Leszczak, Olgierd. “Problem czasu w semiotyce: idiosynchronia – dia- chronia – panchronia.” The Peculiarity of Man, no. 9, (2003): 301– 30.
• Łukacz, Marek. “Badania architektoniczne reliktów murowanej zabudowy pod zachodnią częścią Rynku Głównego w Krakowie.” Materiały Archeologiczne 36 (2006): 143–67.
• Marot, Émeline, Élisabeth Lorans, Samuel Bédécarrats, et al. “Le monastère de Marmoutier: de l’hôtellerie à la maison du Grand Prieur (10e–19e siècle).” Supplément à la Revue archéologique du Centre de la France, FERACF, 2022. Published April 15, 2022. Accessed Octobre 8, 2024, at https://marmoutier.univ-tours.fr/index.php.
• Ouriachi, Marie-Jeanne, Hélène Mathian, Elisabeth Zadora-Rio, Frédérique Bertoncello, François Favory, and Xavier Rodier. “From the Conceptualisation of the Transition to Its Modelling: Interdisciplinary Feedback on the TransMonDyn Experiment.” In Settling the World. From Prehistory to the Metropolis Era, edited by Léna Sanders. Presses Universitaires François-Rabelais, 2021. https://doi. org/10.4000/books.pufr.20047.
• Rodier, Xavier, and Laure Saligny. “Modélisation des objets historiques selon la fonction, l’espace et le temps pour l’étude des dynamiques urbaines dans la longue durée.” Cybergeo: European Journal of Geography, 2010. https://doi.org/10.4000/cybergeo.23175.
• Tannier, Cécile, Alain Franc, Marie-Jeanne Ouriachi, and Elisabeth Zado- ra-Rio. “Between Models and Narratives: Transitions in Settlement Systems.” In Settling the World. From Prehistory to the Metropolis Era, edited by Léna Sanders. Presses Universitaires François-Rabelais, 2021. https://doi.org/10.4000/books.pufr.19990.
• Tyshkovskiy, Philip Yu. “History and Development Prospects of the Military Department’s Infrastructural Complexes in Vyborg.” Architecton: Proceedings of Higher Education 3, no. 71 (2020). https://doi. org/10.47055/1990-4126-2020-3(71)-7.
• Valette, Robert. Maquette du fort Saint-Nicolas. [photo]. Published March 27, 2008. Accessed October 12, 2024, at https://commons. wikimedia.org/wiki/File:Maquette_du_fort_Saint-Nicolas.jpg.
• Widdersheim, Michael M. “Historical Case Study: A Research Strategy for Diachronic Analysis.” Library & Information Science Research 40, no. 2 (2018): 144–52. https://doi.org/10.1016/j.lisr.2018.06. 003.