Intensyfikacja procesu spiekania tworzyw ceramicznych – przegląd

Dziubak, C.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Intensyfikacja procesu spiekania tworzyw ceramicznych – przegląd

Autorzy

Dziubak C.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Intensification of ceramic materials sintering process – overview

Języki publikacji

Abstrakty

Dążenie do wytwarzania w procesie spiekania wysokojakościowych tworzyw i wyrobów ceramicznych w relatywnie niskiej temperaturze wymusza stosowanie dodatków aktywizujących. Małe ilości tych nieorganicznych dodatków nazywanych: aktywatorami, mineralizatorami, modyfikatorami mają wpływ na przebieg procesu spiekania, niekiedy powodują obniżenie temperatury, a poprzez modyfikację lub kształtowanie mikrostruktury decydują o parametrach jakościowych tworzywa. W procesie technologicznym występują również dodatki organiczne (spoiwa, plastyfikatory) mające niebezpośredni wpływ na efektywność spiekania. Przedstawione przykłady różnych dodatków aktywizujących wskazują, że jeden i ten sam związek może pełnić różne funkcje w zależności od składu chemicznego spiekanego zestawu surowcowego, zastosowanej temperatury i rodzaju procesu (konsolidacja, spiekanie reakcyjne, swobodne, ciśnieniowe). Świadczy to, że zastosowany w artykule podział na: aktywatory, mineralizatory i modyfikatory nie jest jednoznaczny i dotyczy jedynie pewnej grupy związków. Poza przytoczonymi, sprawdzonymi przykładami, dodatki aktywizujące należy dobierać ilościowo i jakościowo odpowiednio do rodzaju spiekanego zestawu surowcowego i oczekiwanej, zakładanej efektywności procesu.

The pursuit of manufacturing high quality material and ceramic products in sintering process at relatively low temperatures requires the use of activating additives. Small amounts of these non-organic additives, called activators, mineralizers and modifiers have influence on the sintering process, sometimes resulting in lowering the temperature, and by modifying or shaping the microstructure they determine the quality parameters of the material. The technological process involves also the use of organic additives (binders, plasticizers) that have indirect impact on sintering efficiency. Presented examples of various activating additives indicate that one and the same compound can perform different functions, depending on the chemical composition of sintered raw material set, the temperature used and the process characteristics (consolidation, reaction sintering, free, and pressure). This proves that the division into activators, mineralizers and modifiers used in the publication is not unequivocal and relates only to certain group of compounds. In addition to the tried and tested examples as cited above, the activating additives should be selected quantitatively and qualitatively, according to the type of sintered raw material set and desired process efficiency.

Słowa kluczowe

materiał ceramiczny spiekanie efektywność procesu intensyfikacja procesu aktywator mineralizator modyfikator

ceramic material sintering process efficiency process intensification activator mineralizer modifier

Wydawca

Wydawnictwo Instytut Śląski Sp. z o.o.

Czasopismo

Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych

Rocznik

2017

Tom

R. 10, nr 30

Strony

7--56

Opis fizyczny

Bibliogr. 117 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Dziubak C.

c.dziubak@icimb.pl

Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych, Warszawa

Bibliografia

[1] Wojciechowski K., Lach R., Bućko M.M., Konsolidacja proszków tlenku glinu z wykorzystaniem reakcji hydrolizy azotku glinu, „Materiały Ceramiczne” 2015, Vol. 67, nr 4, s. 400–406.
[2] Guzman I.Ja., Reakcionnoe spekanie v technologii keramiki i ogneuporov, „Steklo i Keramika” 1985, nr 6, s. 16–18.
[3] Kleinrok D., Paszkiewicz Z., Stobierska E., Warunki otrzymywania i zastosowanie barwników ceramicznych, „Szkło i Ceramika” 1980, nr 10, s. 264–269.
[4] Trojan M., Šolc Z., Zirkonove Keramické pigmenty II, „Sklář a Keramik“ 1990, Vol. 40, No. 1, s. 351–357.
[5] Dziubak C., Minerały syntetyczne do barwienia wyrobów ceramicznych, „Ceramika” 2000, nr 60, s. 383–387.
[6] Tumanov S.G., Novye puti sinteza i klasifikaci keramičeskich pigmentom, „Steklo i Keramika” 1967, nr 6, s. 33–36.
[7] Burgyan A., Characterization and identyfikation of the mixed metal oxides and Ceramic Pigments Manufactured in the U. S., „Interceram” 1968, Vol. 28, No. 1, s. 30–34.
[8] Dziubak C., Gebel R., Gąsiński A., Rozdrobnienie pigmentów a barwa szkliw ceramicznych, „Szkło i Ceramika” 2004, nr 2, s. 18–22.
[9] Dziubak C., Specyficzne właściwości mineralizatorów, „Szkło i Ceramika” 2006, nr 6, s. 10–15.
[10] Budnikov P.P., Ginstling A.M., Kilka uwag o badaniach nad mineralizatorami, „Cement, Wapno, Gips” 1955, nr 4, s. 69–74.
[11] Dziubak C., Dodatki modyfikujące i zanieczyszczenia surowcowe w syntezie pigmentów cyrkonowych, „Szkło i Ceramika” 2006, nr 5, s. 3–8.
[12] Dziubak C., Mineralizatory i modyfikatory barwy pigmentów ceramicznych, „Ceramika” 2005, Vol. 91, s. 905–912.
[13] Dziubak C., Taźbierski P., Tworzywo korundowe modyfikowane związkami ceru, „Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych” 2015, nr 20, s. 7–22.
[14] Dziubak C., Wysokoglinowe tworzywo o obniżonej temperaturze spiekania, modyfikowane dwutlenkiem ceru, „Materiały Ceramiczne” 2015, Vol. 67, nr 1, s. 21–26.
[15] Tomaszewski H., Effects of Cr2O3 addition on the sintering and mechanical properties of Al2O3, „Szkło i Ceramika” 1983, nr 1, s. 1–5.
[16] Krasil’nikov V.V., Sirota V.V., Ivanov A.S., Kozlova L.N., Luk’janova O.A., Ivanissenko V.V., Issledovanie struktury keramiki na osnove Si3N4 s dobavkami Al2O3 i Y2O3, „Steklo i Keramika” 2014, nr 1, s. 17–19.
[17] Dereń J., Haber J., Pampuch R., Chemia ciała stałego, PWN, Warszawa 1975.
[18] Budnikov P.P., Ginstling A.M., Reakcii w smesach tverdych veszczestv, G.I.L., Moskva 1988.
[19] Schmalzried H., Reakcje w stanie stałym, PWN, Warszawa 1978.
[20] Rzeszotarska J., Ranachowski J., Porównanie spiekania ceramiki konwencjonalnej i nanostrukturalnej, „Szkło i Ceramika” 2000, nr 3, s. 7–13.
[21] Haberko K., Characteristics and sintering behaviour of zirconia ultrafine powders, „Ceramurgia International” 1979, Vol. 5, No. 4, s. 148–154.
[22] Ziemnicka M., Stobierski L., Spiekanie h-BN aktywowane dodatkami tlenkowymi, „Ceramika” 2006, Vol. 96, s. 391–398.
[23] Berry K.A., Harmer M.P., Effect of MgO Solute on Microstructure Development in Al2O3, „Journal of the American Ceramic Society” 1986, Vol. 69, No. 2, s. 143–149.
[24] Rączka M., Górny G., Stobierski L., Analiza mikrostruktury spieków SiC o zmiennej zawartości węgla dodawanego jako aktywatora spiekania, „Szkło i Ceramika” 1999, nr 1, s. 26–28.
[25] Vereščagin V.I., Pletnev P.M., Šil’cina A.D., Vlijanie dobavok-aktivatorov spekanija na mineralizaciju α-Аl2О3, „Ogneupory” 1979, nr 6, s. 50–53.
[26] Bast R., Dodatki w przemyśle ceramicznym – przegląd, „Ceramika” 2000, Vol. 60, s. 131–137.
[27] Ermer E., Badania nad spiekaniem azotku krzemu, „Ceramika” 2006, Vol. 96, s. 147–154.
[28] Ermer E., Wpływ aktywatora CaO na spiekanie azotku krzemu, „Ceramika” 2006, Vol. 96, s. 155–162.
[29] Sljusar’ O.A., Uvarov V.M., Smačivanie tverdoj poverchnosti rastvorami modificirujuščich dobavok, „Steklo i Keramika” 2014, nr 4, s. 36–38.
[30] Stempkowska A., Izak P., Bortel E., Kochanowski A., Właściwości reologiczne ceramicznych zawiesin żelowych na bazie monomerów niejonowych, „Szkło i Ceramika” 2007, nr 3, s. 27–30.
[31] Rutkowski P., Górny G., Góra S., Spiekanie tworzyw B4C z dodatkami TiB2, TiC lub TiN, „Materiały Ceramiczne” 2014, Vol. 66, nr 2, s. 156–164.
[32] Szczerba J., Śnieżek E., Madej D., Prorok R., Wpływ jonów Fe3+ na syntezę cyrkonianu wapnia, „Materiały Ceramiczne” 2011, Vol. 63, nr 4, s. 786–792.
[33] Gutiérrez–López J., Levenfeld B., Várez A., Pastor J.Y., Cañadas I., Rodríguez J., Study of the densification, mechanical and magnetic properties of Ni–Zn ferrites sintered a solar furnace, „Ceramics International” 2015, No. 41, s. 6534–6541.
[34] Dziubak C., Taźbierski P., Zawadzki J., Bogacki J., Wstępne wyniki wytwarzania proppantów o właściwościach magnetycznych z wykorzystaniem metod ceramicznych, „Szkło i Ceramika” 2016, nr 6, s. 18–22.
[35] Orlova R.G., Bešencev V.D., Moroz I.Ch., Mironova A.F., Sniženie temperatury spekanija glinočemistogo farfora v prisutstvii mineralizatorov, „Steklo i Keramika” 1989, nr 11, s. 20–22.
[36] Dziubak C., Pigmenty ceramiczne – wytwarzanie i stosowanie, Wydawnictwo Instytut Śląski, Opole – Warszawa 2016.
[37] Ghosh A., Das S.K., Biswas J.R., Tripathi H.S., Banerjee G., The effect of ZnO addition on the densification and properties of magnesium aluminate spinel, „Ceramics International” 2000, No. 26, s. 605–608.
[38] Pampuch R., Spiekanie rzeczywistych proszków i ich wyprasek, [w:] Materiały V Sympozjum Ceramiki, Serock 1984, SIiTPMB, [Warszwa] 1984.
[39] Löcsei B.P., The Role of Mineralizers in Some processes of Silicate Chemistry, „Interceram” 1980, No. 3, s. 392–397.
[40] Khan M., Schejbal F., Some Aspects for Color Measurement in Ceramic, „Interceram” 1982, No. 1, s. 17–20.
[41] Wright W.D., The C.I.E. System of Colorimetry as an Industrial Tool, „Die Farbe” 1970, Vol. 19, No. 16, s. 23–26.
[42] Khan M., A Brief Summary of Ceramic Stain. Test Methods and Applications, „Interceram” 1998, Vol. 47, No. 5, s. 299–302.
[43] Dziubak C., Rola mineralizatorów w procesie wytwarzania pigmentów ceramicznych, „Szkło i Ceramika” 2004, nr 5, s. 8–11.
[44] Ermer E., Dobór środków ułatwiających zagęszczanie proszków Si3N4, „Materiały Ceramiczne” 2009, Vol. 61, nr 2, s. 102–106.
[45] Zych Ł., Haberko K., Bućko M.M., Rutkowski P., Trybalska B., Piekarczyk J., Lach R., Wpływ nanometrycznych cząstek tlenku cyrkonu na mikrostrukturę i właściwości mechaniczne spieków tlenku glinu, „Materiały Ceramiczne” 2008, Vol. 60, nr 4, s. 254–257.
[46] Pereira S.R., Sepulveda P., Pandafelli V.C., Liquid–Phase Sintering of High--Alumina Composites: Mechanical and Thermomechanical Characterisation, „Interceram” 1999, Vol 48, No. 4, s. 238–245.
[47] Kovatschev I.T., Möglichkeiten zur Erniedrigung der Sintertemperatur von Oxidkeramik, „Berichte Deutschen Keramischen Gesellschaft” 1976, Vol. 53, Nr. 8, s. 223–224.
[48] Sathiyakumar M., Gnanam F.D., Influence of MnO and TiO2 additive on density, microstructure and mechanical properties of Al2O3, „Ceramic International” 2002, Vol. 28, s. 195–200.
[49] Berry K.A., Harmer M.P., Effect of MgO Solute on Microstructure Development in Al2O3, „Journal of the American Ceramic Society” 1986, Vol. 69, No. 2, s. 143–149.
[50] Strachowski T., Otrzymywanie i właściwości nanoproszków tlenku cynku. Cz. 3: Hydrotermalna synteza nanotlenku cynku domieszkowanego jonami Al3+, „Szkło i Ceramika” 2012, nr 6, s. 24–29.
[51] Jaegermann Z., Wiśniewski Z., Tymowicz–Grzyb P., Ciołek L., Taźbierski P., Pęczkowski P., Wstępne badania wpływu dodatku LiF i SiO2 na właściwości ceramiki cyrkonowej, „Szkło i Ceramika” 2016, nr 2, s. 6–11.
[52] Sopicka–Lizer M., Badania wpływu Y2O3 na stabilność wysokotemperaturową β-sialonu pochodzącego z redukcji karbotermicznej, „Szkło i Ceramika” 1998, nr 2, s. 12–19.
[53] Gubernat A., Stobierski L., Łabaj P., Wpływ tlenków aktywujących na spiekalność, mikrostrukturę i właściwosći tworzyw węglika krzemu, „Ceramika” 2005, Vol. 91, s. 371–378.
[54] Gubernat A., Stobierski L., Tworzywa z węglika krzemu spiekane z aktywatorami tlenkowymi, „Ceramika” 2004, Vol. 84, s. 239–246.
[55] Ermer E., Ptak W., Stobierski L., Jastrzębski W., Analiza strukturalna spieków węglika krzemu dotowanych borem, „Ceramika” 2001, Vol. 66, s. 670–677.
[56] Gubernat A., Stobierski L., Grabowski G., Mikrostruktura i właściwości mechaniczne tworzyw z węglika krzemu, „Ceramika” 2006, Vol. 96, s. 205–215.
[57] Gubernat A., Stobierski L., Kinetyka izotermicznego spiekania węglika krzemu, „Ceramika” 2001, Vol. 66, s. 691–701.
[58] Gubernat A., Stobierski L., Kształtowanie mikrostruktury tworzyw kowalencyjnych na przykładzie węglika krzemu, „Ceramika” 2000, Vol. 60, s. 315–320.
[59] Stobierski L., Ceramika węglikowa, „Ceramika” 2005, Vol. 91, s. 71–84.
[60] Pyda W., Trzepla M., Pyda A., Morgiel J., Moskała N., Bućko M.M., Wpływ mineralizatorów na morfologię hydrotermalnych nanoproszków cyrkoniowych, „Ceramika” 2006, Vol. 96, s. 443–450.
[61] Awgustinik A.I., O mineralizatorach w technologii krzemianów, „Szkło i Ceramika” 1961, nr 9, s. 266–269.
[62] Dziubak C., Cyrkonowy pigment prazeodymowy do barwienia szkliw ceramicznych, „Materiały Ceramiczne” 2011, Vol. 63, nr 4, s. 731–735.
[63] Dziubak C., Wpływ warunków wypalania na wybrane właściwości ekologicznego pigmentu cyrkonowo-żelazowego, „Szkło i Ceramika” 2010, nr 2, s. 2–7.
[64] Dziubak C., Nowy, ekologiczny, ceramiczny pigment cyrkonowo-żelazowy, Sprawozdanie ISCMOiB, 2009 (niepublikowane).
[65] Dziubak C., Gąsiński A., Wpływ ilościowego składu mineralizatorów na właściwości struktury krystalicznej niebieskiego pigmentu cyrkonowo-wanadowego, „Szkło i Ceramika” 2007, nr 3, s. 12–18.
[66] Pišč I.V., Maslennikova G.N., Keramičeskie pigmenty, Vyšejšaja Škola, Minsk 1987.
[67] Wildblood N.C., Fluorin in Ceramic Colors, „Journal British Ceramic Society” 1973, Vol. 72, No. 1, s. 31–33.
[68] Ocaña M., Caballero A., Gonzales–Elipe A.R., Tartaj P., Serena C.J., Merino R.I., The Effects of the NaF Flux on the Oxidation State and Localisation of Praseodymium in Pr-doped Zircon Pigments, „Journal of the European Ceramic Society” 1999, No. 19, s. 641–648.
[69] Matkovich V.I., Corbett P.M., Formation of Zircon from Zirconium Dioxide and Silicon Dioxid in the Presence of Vanadium Pentoxid, „Journal of the American Ceramic Society” 1961, Vol. 44, No. 3, s. 128–130.
[70] Zawiła J., Rybicka–Łada J., Rola H2O w procesie topienia i klarowania szkieł, „Szkło i Ceramika” 2011, nr 6, s. 35–38.
[71] Dziubak C., Optymalizacja procesu wytwarzania żołtego pigmentu prazeodymowego i wdrożenie technologii do produkcji, Sprawozdanie ISiC, 2001 (niepublikowane).
[72] Dziubak C., Fizykochemiczne podstawy syntezy ceramicznych pigmentów cyrkonowych, Polskie Towarzystwo Ceramiczne, Kraków 2012.
[73] Pišč I.V., Rotman T.I., Romanenko Z.A., Chojnovskaja E.N., Vlijanie mineralizatorov na fiziko-chemičeskie svojstva pigmentov, „Steklo i Keramika” 1987, nr 4, s. 23–24
[74] Llusar M., Vicent J.B., Badenes J., Tena M.A., Monrós G., Environmental Optimisation of Blue Vanadium Zircon Ceramic Pigment, „Journal of the European Ceramic Society” 1999, No. 19, s. 2647–2657.
[75] Dziubak C., Gąsiński A., Wpływ ilościowo-jakościowego składu mineralizatorów na właściwości struktury krystalicznej niebieskiego pigmentu cyrkonowo-wanadowego, „Szkło i Ceramika” 2007, nr 3, s. 12–18.
[76] Trojan M., Šolc Z., Kuchler M., Mineralizačni účinky halogenidü alkalických kovü při syntéze ZrSiO4, „Silikaty” 1985, No. 29, s. 125–131.
[77] Bondioli F., Leonelli C., Manfredini T., La Course W.C., Study of the Reactivity of Zircon Pigments in Glass Matrix, „Ceramic English Science Processing” 2000, Vol. 21, No. 2, s. 9–14.
[78] Earl D.A., Clark D.E., Effects of Glass Frit Oxides on Crystallization and Zircon Pigment Dissolution in Whitewave Coatings, „Journal of the American Ceramic Society” 2000, Vol. 83, No. 9, s. 2170–2176.
[79] Dziubak C., Wpływ wybranych kationów alkalicznych na barwę pigmentu ceramicznego o strukturze uwarowitu, Politechnika Warszawska, Warszawa 1990, rozprawa doktorska.
[80] Dziubak C., Wpływ metali alkalicznych i związanych z nimi grup anionowych na wynik syntezy barwnika „zieleń Wiktoria”, Sprawozdanie ISiC, 1989 (niepublikowane).
[81] Dziubak C., Wpływ wybranych parametrów technologicznych na jakość pigmentów ceramicznych, „Materiały Ceramiczne” 2016, Vol. 68, nr 4, s.4–8.
[82] Dziubak C., Nieorganiczne pigmenty inkluzyjne, „Szkło i Ceramika” 2005, nr 2, s. 2–5.
[83] Trojan M., Oranžowý keramický pigment typu ZrSiO4-Cd(S,Se), „Sbornik Vedeckych Praci. Scientific Papers” 1986, No. 49, s. 251–269.
[84] Berry F.J., Eadon D., Holloway J., Smart L.E., Iron-doped zircon: the mechanism of formation, „Journal of Materials Science” 1999, No. 34, s. 3631–3638.
[85] Lambies Lavilla V., Rincon Lopez J.M., Study of Mechanism of Formation of Zircon-Cadmium Sulfoselenide Pigment, „Transaction Journal British Ceramic Society” 1981, No. 3, s. 105–108.
[86] Dziubak C., Ekologiczny pigment cyrkonowo-żelazowy, „Materiały Ceramiczne” 2008, Vol. 60, nr 4, s. 149–152.
[87] Turnovec I., Berankova J., Wpływ dodatku fluorków na termiczne właściwości kaolinu, „Szkło i Ceramika” 1975, nr 4, s. 111–114.
[88] Djatova E.M., Minenkova G.Ja., Kolontaeva T.V., Intensifikacja spekanija mullitno-kordieritovoj keramiki s primenenem mineralizatorov, „Steklo i Keramika” 2000, nr 12, s. 24–27.
[89] Evstrop’ev S.K., Smirnov A.N., Šarypin V.V., Nanorazmernaja spekajuščaja dobavka na osnove B2O3 dlja polučenija keramiki iz aljumomagnevoj špineli, „Steklo i Keramika” 2014, nr 7, s. 16–20.
[90] Pishch I.V., Maslennikova G.N., Podbolotov K.B., Karizna Yu.A., Belyakovich I.V., Silica Based Pigments, „Glass and Ceramics” 2011, Vol. 68, No. 3/4, s. 71–75.
[91] Marinova Y., Hohemberger J.M., Cordoncillo E., Escribano P., Carda J.B., Study of solid solutions with perovskite structure, for application in the field of the ceramic pigments, „Journal of the European Ceramic Society” 2003, No. 23, s. 213–220.
[92] Seabright C.A., Pigments Jannes, Brevet D’Invention C09c No. 1.281.456 République Francaise 1962 dec.
[93] Dziubak C., Wytwarzanie żółtego pigmentu baddeleitowego, „Szkło i Ceramika” 2008, nr 3, s. 4–9.
[94] Dziubak C., Colour modifiers of zirconium-vanadium pigments on a ZrO2 basis, „Materials Science-Poland” 2012, Vol. 30, No. 4, s. 398–405.
[95] Munoz R., Masó N., Julián B., Márquez F., Beltrán H., Escribano P., Cordoncillo E., Environmental study of Cr2O3-Al2O3 green ceramic pigment synthesis, „Journal of the European Ceramic Society” 2004, No. 24, s. 2087–2094.
[96] She J., Mechnick P., Schmücker M., Schneider H., Reaction-bonding behaviour of mullite ceramics with Y2O3 addition, „Journal of the European Ceramic Society” 2002, No. 22, s. 323–328.
[97] Dziubak C., Rybicka-Łada J., Taźbierski P., Kryteria doboru surowców do procesu wytwarzania proppantów, „Materiały Ceramiczne 2015, Vol. 67, nr 4, s. 426–429.
[98] Mansmann M., Volker W., Drave H., Rodi F., Verfahren zur Herstellung von verbesserten Chrom-Rutilpigmenten, Bayer Ag. Leverkusen 1977, Pat. No DT 26 05 651 A 1 C09 1/36.
[99] Moreau S., Gervais M., Douy A., Preparation and characterization of metastable ZrO2/Al2O3 solid solution, „Key Engineering Materiałs” 1997, Vol. 132/136, s. 105–108.
[100] Kriven W.M., Possible Alternative Transformation Tougheners to Zirconia: Crystallographic Aspects, „Journal of the American Ceramic Society” 1988, Vol. 71, No. 12, s. 1021–1030.
[101] Howard Ch.J., Hunter B.A., Oxygen Position and Bond Lengths from Lattice Parameters in Tetragonal Zirconias, „Journal of the American Ceramic Society” 1998, Vol. 81, No. 1, s. 241–243.
[102] Sirota V.V, Ivanisenko V.V., Glucharreva N.A., Pavlenko I.A., Osobennosti gidrotermal’nago sinteza nanorazmernogo poroška (Zr1-xYx)Oy, „Steklo i Kera-mika” 2014, nr 2, s. 16–18.
[103] Messing G.I., Kumagai M., Low-Temperature Sintering of Seeded Sol-Gel-Derived, ZrO2-Toughened Al2O3 Composites, „Journal of the American Ceramic Society” 1989, Vol. 72, No. 1, s. 40–44.
[104] Torres F.J., Amigo J.M., Alarcon J., Rietveld Refinement of Tetragonal V4+-ZrO2 Solid Solution Obtained from Gels by X-ray Powder Diffraction, „Journal of Solid State Chemistry” 2002, Vol. 163, s. 33–36.
[105] Tomaszewski H., Odporna na pękanie ceramika korundowa, „Ceramika. Zeszyty Naukowe Akademii Gorniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica” 1990, z. 59.
[106] Andrzejuk M., Mikrostruktura i właściwości kompozytu na bazie ceramiki ZrO2 do zastosowań stomatologicznych, Warszawa 2009, rozprawa doktorska.
[107] Dziubak C., Tworzywo korundowe na wyroby odporne na szok cieplny, „Szkło i Ceramika” 2010, nr 6, s. 8–13.
[108] Tomaszewski H., Zjawiska wzmacniania w układzie Al2O3-ZrO2, „Inżynieria Materiałowa” 1986, nr 2, s. 41–48.
[109] Dziubak C., Opracowanie technologii wytwarzania wysokotemperaturowego materiału ceramicznego odpornego na szoki termiczne do temperatury 1000°C, Sprawozdanie ICiMB, 2010 (niepublikowane).
[110] Shi Z.M., Bai X., Wang X.F., Ce4+-modified cordierite ceramics, „Ceramics International” 2006, No. 32, s. 723–726.
[111] Chaudhuri S.P., Influence of Mineralizers on the Constitution of Hard Porcelain: II, Microstructures, „Ceramic Bulletin” 1974, Vol. 53, No. 3, s. 251–254.
[112] Pajakoff S., Vendl A., Banik G., Zirconium Silicate Based High Temperature Pigments, „Interceram” 1980, No. 4, s. 488–489.
[113] Trojan M., Synthesis of a Green-Blue Zirconium Silicate Pigments, „Dyes and Pigment” 1990, No. 14, s. 9–22.
[114] Montoya N., Herrera G., Alarcón J., Synthesis and characterization of praseodymium-containing ZrSiO4 solid solution from gels, „Ceramics International” 2011, Vol. 37, No. 8, s. 3609–3616.
[115] Trojan M., Synthesis of a pink Zircon Pigment, „Dyes and Pigment” 1988, No. 5, s. 329–342.
[116] Trojan M., Nove zirkonove pigmenty pripravovane z mineralu cyrkonu, „Praci Vysoká Škola Chemická Pardubice” 1989, No. 53, s. 235–254.
[117] Dziubak C., Technologia barwników tytanowych. Atestacja barwników o strukturze rutylu i innych strukturach, Sprawozdanie ISiC, 1986 (niepublikowane).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-34d52224-8d88-4d76-b2fb-37ec2042788e