Warunki prowadzenia badań terenowych w Karpatach do roku 1914

Ślusarczyk, J. M.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Warunki prowadzenia badań terenowych w Karpatach do roku 1914

Autorzy

Ślusarczyk J. M.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

http://www.ejournals.eu/KHNT/

Identyfikatory

Warianty tytułu

Conditions for conducting field research in Carpathian Mountains until 1914

Języki publikacji

Abstrakty

In the second part of the 19th century, the Carpathians became a field of widely conducted research by the Polish scientists. On the basis of source materials we can reconstruct the conditions of those research. In the majority of cases the field works were carried on in difficult or even very difficult conditions. While getting to the foothill did not cause major problems, the state of transport and communication in mountainous terrain was very poor. Especially in the area of Eastern Carpathians there was practically no transport at all. Scientists had to cope with serious shortages in infrastructure - both in accommodation and available food; their diet was deficient and poor in nutrients. They were forced to spend the nights in spartan conditions, lack of guides evoked widespread criticism, the maps at their disposal were unsatisfactory, and the scientists were solely left to their own resources. Each time they decided to explore an area, they were aware of its difficult accessibility. The farther east they went, the worse accessibility of particular Carpathian range they encountered, and that situation extremely hampered their research. Thy had no specialist equipment to move in mountainous terrain and so were forced to settle for what they had - mostly things not suitable for field works. One has to remember that they had to use a lot of research equipment, which made it hard to move around. Their research work was also highly dependent on weather conditions and according to the sources, weather often hampered it or even prevented them from undertaking it at all. Despite all those adversities, the Polish scientists representing mainly the Kraków scientific institutions - the Polish Academy of Arts and Sciences and its Physiography Committee, as well as the Jagiellonian University - conducted field research in all the ranges of Western and Eastern Carpathian Mountains for decades. Regardless of very difficult, often extreme, conditions of field work, the scientists carried out their responsibilities excellently, making their substantial contribution to the development of Polish and European science.

Słowa kluczowe

Karpaty badania terenowe historia nauki nauka polska krakowski ośrodek naukowy

Carpathian Mountains field research history of science Polish science Cracow scientific institutions

Wydawca

Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk

Czasopismo

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

Rocznik

2017

Tom

R. 62, nr 1

Strony

49--65

Opis fizyczny

Bibliogr. 52 poz.

Twórcy

autor

Ślusarczyk J. M.

Sekcja Historyczna Polskiego Towarzystwa Botanicznego w Krakowie

Bibliografia

Z. Fedorowicz: Faunistyka w działalności Komisji Fizjograficznej Polskiej Akademii Umiejętności (865-1919), „Memorabilia Zoologica” t. 22, 1971, s. 147-148.
M. Łomicki: Wycieczka na Czarnogórę, „Sprawozdanie Komisyi Fizyograficznej” (dalej jako SKF), 2: 1868, s. 40.
B. Rejchman: Wśród białej nocy. Ustęp z wycieczki tatrzańskiej, „Ateneum” III: 1879, s. 447.
W. Anczyc: Zakopane i lud podhalański, „Tygodnik Ilustrowany”, 1874, nr 341.
W. Eljasz: Ilustrowany przewodnik do Tatr, Pienin i Szczawnic, Poznań 1870.
K. Wodzicki: Wycieczka ornitologiczna w Tatry i Karpaty Galicyjskie na początku czerwca 1850 r., Leszno, 1851.
M. Steczkowska: Obrazki z podróży do Tatr i Pienin, Kraków, 1872.
K. Łapczyński: Lato pod Pieninami i w Tatrach, Warszawa, 1866.
J. Rostafiński: Jechać czy nie jechać w Tatry?, Kraków, 1883.
L. Zejszner: Podróże po Beskidach, czyli opisanie części gór Karpackich…, „Biblioteka Warszawska” 1848, t 3.
L. Zejszner: Orawa, „Biblioteka Warszawska” 1853, t. 3.
J. M. Ślusarczyk: Infrastruktura drogowa w Karpatach Zachodnich w XIX wieku w oczach polskich turystów i podróżnych, [w:] J. M. Ślusarczyk: Studia z dziejów krajoznawstwa i turystyki górskiej, Katowice, 2014.
„Kraj” z 27.08.1872.
B. Gustawicz: Wycieczka w Czorsztyńskie, Warszawa, 1881.
E. Turczyński: Wycieczka na Sywulę i Wysoką we wschodnich Karpatach, „Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego” (dalej jako PTT) 8: 1883.
H. Hoffbauer: Przewodnik na Czarnohorę i do wschodnich Beskidów. z. 1. Na Howerlę i góry otaczające Worochtę i Tatarów, Kołomyja 1897.
E. Hückel: Wycieczka botaniczna w Karpaty Stryjskie do źródeł Świcy, SKF 2: 1868.
E. Romer: Kilka wycieczek do źródliska Bystrzycy, Łomnicy i Cisy Czarnej, „Kosmos” 29: 1904.
M. Łomnicki: Wycieczka w góry Sołotwińskie, PTT 3: 1878.
S. Smolka: Wycieczka w góry Stryjskie, PTT 1878: 3.
H. Zapałowicz: Z Czarnohory do Alp Rodniańskich, PTT 1881: 6.
W. Gąsiorowski: Wycieczka na Doboszankę, PTT 24: 1904.
M. Orłowicz, Gorgany centralne. Szkic przewodnika, PTT 34: 1913.
E. Turczyński: Spis roślin w okolicy Stanisławowa, SKF 7: 1873.
E. Wołoszczak: Materyały do flory gór Łomnickich, SKF 27: 1892.
J. Dziędzielewicz: Wycieczka po wschodnich Karpatach, PTT 2: 1877.
L. Wajgel: O Burkucie i jeziorach czarnohorskich, PTT 5: 1880.
J. M. Ślusarczyk: Krajoznawcy, turyści i uczeni polscy w Beskidzie Śląskim w XIX wieku, PTT 5: 1880.
J. M. Ślusarczyk: Badania Wincentego Pola i Ludwika Zejsznera w Beskidzie Śląskim, „Studia Historyczne”. Oddział Krakowski PAN R. 50, z. 2 (198).
J. Łepkowski: Notatki z podróży archeologicznej po Galicyi. List III z pod Babiej Góry, „Gazeta Warszawska” 1853 nr 251 z 26.8
J. Łepkowski: Babia Góra i jej okolice, „Kalendarz Wildta”, Kraków, 1858.
M. Steczkowska: Wycieczka na Babią Górę, „Tygodnik Ilustrowany” serya II. t. III, Warszawa 1869.
J. M. Ślusarczyk: Dzieje poznawania Beskidu Żywieckiego, Kraków 2008.
E. Wołoszczak: O roślinności Karpat między Łomnicą a Oporem, SKF 27: 1892.
A. J. Śleńdziński: Wykaz roślin zebranych w obwodzie kołomyjskim w roku 1875, SKF 10: 1876.
E. Janota: Przewodnik w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin, Kraków 1860.
Archiwum Muzeum Tatrzańskiego: Archiwum Towarzystwa Tatrzańskiego, Oddział Babiogórski, AR/NO 208: rkp listu W. Szkolnika do Wydziału TT.
L. Pietrusiński: Podróże, przejażdżki i przechadzki po Europie…, Warszawa 1845, t. 3.
L. Zejszner: Podróż do źródeł Wisły odbyta w roku 1849, „Biblioteka Warszawska” 1849, t. 1.
M. Orłowicz: Bliźnica i Świdowiec, PTT 35: 1914.
E. Wołoszczak: Z granicy flory zachodnio- i wschodnio-karpackiej, SKF 31: 1895.
M. Turkawski: Wspomnienia Czarnohory, Warszawa 1880.
E. Wołoszczak: Drugi przyczynek do flory Pokucia, SKF 22: 1888.
A. Rehman: Przegląd roślin zebranych w obwodach tarnopolskim i złoczowskim w roku 1874, SKF 8: 1874.
K. Kolbenhayer: Pomiary barometryczne w Tatrach wykonane w lipcu i sierpniu 1875 r., SKF 10: 1876.
SKF 12: 1878, Sprawozdanie Sekcji Botanicznej.
E. Wołoszczak: Przyczynek do flory Pokucia, SKF 21: 1887.
E. Wołoszczak: Zapiski botaniczne z Karpat Sądeckich, SKF 30: 1894.
T. Wiśniowski: Z wycieczek faunicznych do jezior czarnohorskich, SKF 26: 1891.
H. Zapałowicz: Roślinna szata gór Pokucko-Marmaroskich, SKF 24: 1889.
E. Lubicz-Niezabitowski: Materyały do fauny kręgowców w Galicyi. Zwierzęta kręgowe okolic Rytra, SKF 37: 1903.
M. Nowicki: Zapiski fauniczne, SKF 2: 1868.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-34ce36ce-f361-4fb9-b081-e299bc27a5d8