Wstępna analiza jakości wody zbiornika wodnego Turawa w obrębie działającej instalacji „WOPR”

• Autorzy: Buta Bogna , Wiatkowski Mirosław , Gruss Łukasz , Tomczyk Paweł , Kasperek Robert , Skorulski Witold

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2022.8.1

Warianty tytułu

EN

Preliminary analysis of water quality in the Turawa reservoir within the operating installation “WOPR”

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki wstępnych badań jakości wody zbiornika Turawa przeprowadzonych w obrębie Instalacji Poprawiającej Jakość Wody w początkowym okresie jej funkcjonowania. Podano wyniki analizy zmian takich wskaźników wody, jak odczyn, przewodność elektrolityczna, azot azotanowy i fosfor fosforanowy. Analizy przeprowadzono z wykorzystaniem statystyk podstawowych i testu rang Wilcoxona. Na podstawie wyników uzyskanych w analizowanym okresie 2020 r. sformułowano wnioski dotyczące stopnia poprawy jakości wody poprzez obniżenie zawartości biogenów w wodach tego zbiornika. Wskazano możliwe kierunki rekultywacji zbiorników wodnych, które borykają się z eutrofizacją retencjonowanych w nich wód.

EN

Preliminary water quality tests in the Turawa reservoir were carried out within the Water Quality Improvement Installation in the initial period of its operation. The changes in such water indicators as pH, electrical conductivity, nitrate and phosphate content were tested. The analyzes were performed using descriptive statistics and the Wilcoxon signed-rank test. The degree of improvement in water quality was assessed by reducing the content of nutrients in the waters of this reservoir. Possible directions of reclamation of water reservoirs that struggle with water eutrophication were indicated.

Słowa kluczowe

PL

zbiornik zaporowy; jakość wód; substancje biogenne; instalacja poprawiająca jakość wody; gospodarka wodna

EN

dam reservoir; water quality; nutrients; installation improving water quality; water management

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 101, nr 8
• Strony: 544--552
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., il., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Buta Bogna

• Instytut Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, plac Grunwaldzki 24,50-363 Wrocław

• https://orcid.org/0000-0002-6504-2960

autor

Wiatkowski Mirosław

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

• https://orcid.org/0000-0002-5155-0593

autor

Gruss Łukasz

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

• https://orcid.org/0000-0002-7548-9758

autor

Tomczyk Paweł

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

• https://orcid.org/0000-0002-2483-0143

autor

Kasperek Robert

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

• https://orcid.org/0000-0002-7041-313X

autor

Skorulski Witold

• Art Strefa Witold Skorulski, Wrocław

Bibliografia

• [1] W. Mioduszewski, T. Okruszko, Naturalna, mała retencja wodna. Metoda łagodzenia skutków suszy, ograniczania ryzyka powodziowego i ochrona różnorodności biologicznej. Podstawy metodyczne, Globalne Partnerstwo dla Wody, Polska 2016.
• [2] M. Wiatkowski, C. Rosik-Dulewska, T. Tymiński, Ecol. Chem. Eng. A 2010, 17, no. 11, 1505.
• [3] M. Wiatkowski, Arch. Environ. Protection 2010, 36, no. 3, 83.
• [4] Y. Wada, J. Reager, B. Chao et al., Surveys Geophys. 2017, 38, 131; doi.org/10.1007/s10712-016-9399-6.
• [5] J. Suen, J. Eheart, Water Resources Res. 2006, 42, W03417; doi: 10.1029/2005WR004314.
• [6] H. Kasza, Inż. Ekol. Ecol. Eng. 2017, 18, no. 1, 78; doi: 10.12912/23920629/66989.
• [7] N. Młynarczyk, M. Bartoszek, J. Polak, W. Sułkowski, Appl. Geochem. 2013, 37; doi: 10.1016/j.apgeochem.2013.07.008.
• [8] A. Skwierawski, K. Sobczyńska-Wójcik, M. Rafałowska, J. Elementol. 2008, 13, 637.
• [9] Ch. Weihrauch, C. Weber, Geoderma 2020, 385; doi: 10.1016/j.geoderma.2020.114853.
• [10] M. Wiatkowski, I. Czerniawska-Kusza, Oceanol. Hydrobiol. Studies 2009, 38, no. 1, 83; doi: 10.2478/v10009-009-0006-8
• [11] M. Zalewski, Arch. Hydrobiol. Suppl. 2006, 158, 613.
• [12] M. Wiatkowski, B. Wiatkowska, Arch. Environ. Protection 2019, 45, no. 1, 26; doi.org/10.24425/aep.2019.126339.
• [13] Ł. Gruss, M. Wiatkowski, K. Pulikowski, A. Kłos, Sustainability 2021, 13, no. 6, 3457; doi.org/10.3390/su13063457.
• [14] R. Machowski, M. Ruman, [w:] Górnośląski Związek Metropolitarny. Zarys geograficzny (red. R. Dulias, A. Hibszer), Polskie Towarzystwo Geograficzne Oddział Katowicki, Sosnowiec 2008, 82.
• [15] A. Wdowczyk, A. Szymańska-Pulikowska, Water 2020, 12, no. 11, 1; doi.org/10.3390/w12113129.
• [16] P. Tomczyk, M. Wiatkowski, J. Environ. Qual. 2021, 50, 1156; https://doi. org/10.1002/jeq2.20274.
• [17] J.R. Dojlido, Chemia wód powierzchniowych, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 1995.
• [18] A. Anielak, Wysokoefektywne metody oczyszczania wody, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015.
• [19] J. Benndorf, K. Pütz, Water Res. 1987, 21, 839; doi: org/10.1016/00431354(87)90160-6.
• [20] W. Czamara, A. Czamara, M. Wiatkowski, Arch. Environ. Protection 2008, 34, 79.
• [21] L. Paul, K. Pütz, Limnologica 2008, 38, no. 3-4, 388; doi: org/10.1016/j. limno.2008.07.001.
• [22] M. Kostecki, Rekultywacja antropogenicznego zbiornika wodnego Pławniowice metodą usuwania hypolimnionu. Studium limnologiczne, Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 2014.
• [23] M. Stani, Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr., OL PAN 2005, 177.
• [24] T. Traczewska, A. Trusz-Zdybek, K. Piekarska, A. Bilyk, J. Czarniecka, Environ. Prot. Eng. 2009, 35, no. 1, 119.
• [25] M. Zalewski, Ecohydrol. Hydrobiol. 2013, 13, 97; doi: 10.1016/j.ecohyd.2013.06.001.
• [26] W. Łągiewka, Ochr. Środ. 1994, no. 3-4, 49.
• [27] A. Bus, A. Karczmarczyk, A. Baryła, Water 2019, 11, 432; doi:10.3390/ w11030432.
• [28] B. Gworek, J. Łabętowicz, M. Kijeńska, L. Tokarz, A. Barański, Soil Sci. Annual. 2021; 10.37501/soilsa/132440.
• [29] M. Fotyma, J. Igras, Udział obszarów wiejskich w ogólnej emisji związków azotu i fosforu z obszaru Polski do Bałtyku. Udział polskiego rolnictwa w emisji związków azotu i fosforu do Bałtyku, Wyd. IUNG-PIB, Puławy 2009.
• [30] M. Cieśla, R. Gruca-Rokosz, L. Bartoszek, Sci. Total Environ. 2020, 815, 152850; doi: 10.1016/j.scitotenv.2021.152850.
• [31] I. Cymes, K. Glińska-Lewczuk, M. Cymer, S. Szymczyk, A. Parzych, Ryniec, Desalin. Water Treatment 2018, 117, 272; doi: 10.5004/ dwt.2018.22500.
• [32] J. Gurwin, Ocena stanu ekologicznego Jeziora Turawskiego w celu opracowania działań na rzecz jego poprawy, Oficyna Wydawnicza ATUT Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław 2020.
• [33] A. Kuriata-Potasznik, S. Szymczyk, A. Bęś, M. Sidoruk, A. Skwierawski, S. Kobus, Water 2021, 13, 3499; doi: 10.3390/w13243499.

Uwagi

1. Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).

2. This research was carried out as part of the National Center for Research and Development BIOSTRATEG3/343733/15/NCBR/2018 project entitled “An innovative method of improving water quality in multi-functional retention reservoirs”.

3. Badania przeprowadzono w ramach projektu Narodowe Centrum Badań i Rozwoju BIOSTRATEG3/343733/15/NCBR/2018 pt. Innowacyjna metoda poprawy jakości wody > wielofunkcyjnych zbiornikach retencyjnych.