Zmiany hydrogeologiczne w obrębie synkliny chrzanowskiej po dziewięciu latach od zatopienia kopalni ZG „Trzebionka”

• Autorzy: Kasprzak Agata , Motyka Jacek , Szuwarzyński Marek

Identyfikatory

DOI

10.7306/bpig.35

Warianty tytułu

EN

The changes of hydrogeological settings around the Chrzanów syncline nine years after flooding the Zn-Pb “Trzebionka” mine

• Konferencja: Współczesne problemy hydrogeologii = Current challenges in hydrogeology : XIX Sympozjum
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki blisko dziesięcioletnich badań hydrodynamicznych i hydrochemicznych skutków likwidacji kopalni rud cynku i ołowiu „Trzebionka” w rejonie chrzanowskim. Odtwarzanie się pierwotnych ciśnień hydrodynamicznych w górotworze oraz procesy chemiczne temu towarzyszące doprowadziły m.in. do pogorszenia się jakości wody w skałach triasowego piętra wodonośnego oraz pojawienia się wody na powierzchni terenu. To wszystko stawia nowe wyzwania przed lokalnymi władzami, przedsiębiorcami oraz mieszkańcami okolicy.

EN

The paper presents results of almost 10-year observation of hydrodynamic and hydrochemistry changes in the Triassic aquifer, after the closure of the Zn-Pb “Trzebionka” mine (Chrzanów area). Recovery of the natural hydrodynamic pressure in the rocks and associated chemical processes adversely affected the groundwater quality of the Triassic aquifer and resulted in the appearance of water on the surface. It leads to new challenges for local authorities, entrepreneurs and residents of the area.

Słowa kluczowe

PL

hydrogeologiczne skutki likwidacji kopalni; złoża Zn-Pb; niecka chrzanowska; triasowe piętro wodonośne

EN

consequences of mine flooding; Zn-Pb deposits; Chrzanów Trough; Triassic aquifer

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 476, Hydrogeologia z. 17
• Strony: 47--53
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., zdj.

Twórcy

autor

Kasprzak Agata

• Wodociągi Chrzanowskie Sp. z o.o., ul. Jagiellońska 8, 32-500 Chrzanów

autor

Motyka Jacek

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Szuwarzyński Marek

• Niezależny ekspert w zakresie geologii górniczej

Bibliografia

• 1. KASPRZAK A., MOTYKA J., 2015 – Wpływ zatapiania kopalni „Trzebionka” na zmiany chemizmu wód podziemnych w utworach triasu. Prz. Geol., 63, 10/2: 805–809.
• 2. KLOJZY-KARCZMARCZYK B., KRYZA A., KUREK T., MAZUREK J., 2013 – Analiza zmian składu chemicznego wód piętra triasowego w początkowej fazie zatapiania kopalni „Trzebionka”. Biul. Państw. Inst. Geol., 456, 1: 281–285.
• 3. MOTYKA J., CZOP M., SYPOSZ-ŁUCZAK B., 2007 – Zagrożenia środowiska wodnego związane z likwidacją górnictwa rud cynku i ołowiu w Małopolsce. Prz. Górn., 63, 1: 45–53.
• 4. MOTYKA J., SZUWARZYŃSKI M., d’OBYRN K., 2018 – Analiza wpływu likwidacji kopalni „Trzebionka” na stosunki wodne w rejonie chrzanowskim. Stowarzyszenie Naukowe im. Stanisława Staszica, Kraków.
• 5. SINGER P.C., STUMM W., 1970 – Acid mine drainage: the rate-determining step. Science, 167: 1121–1123.
• 6. SZUWARZYŃSKI M., 2003 – Rejon chrzanowski. W: Hydrogeologia polskich złóż kopalin i problemy wodne górnictwa (red. Z. Wilk, T. Bocheńska): 2: 316–385. AGH, Kraków.
• 7. SZUWARZYŃSKI M., KRYZA A., 1989 – Charakterystyka zjawisk hydrogeologicznych w kopalniach rud Zn-Pb rejonu chrzanowskiego. W: Mat. z Konf. Nauk. nt. „Wody szczelinowo- krasowe i problemy ich ochrony” Karniowice, 11–13 września 1989: 143–148. Wydaw. Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego – Akademia Rolnicza, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).