Rozważania nad efektywnością infrastruktury informacji przestrzennej

• Autorzy: Zwirowicz-Rutkowska A.

Warianty tytułu

EN

On the effectiveness of spatial data infrastructure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z kluczowych zagadnień związanych z tworzeniem infrastruktur informacji przestrzennej (IIP) jest ich ocena, obejmująca między innymi rachunek ekonomiczno-finansowy. Niezależnie od momentu przeprowadzania badania (tj. w fazie prac przygotowawczych i projektowych w zakresie infrastruktury, w trakcie jej budowy lub po zakończeniu wdrożenia) istotne jest zestawienie ponoszonych nakładów. Dopełnieniem ewaluacji jest także weryfikacja oczekiwanych efektów wynikających z tworzenia i użytkowania infrastruktur oraz pomiar faktycznych efektów. Potrzebę wykonywania analizy ekonomicznej i finansowej podkreśla się również w INSPIRE. W zakresie sprawozdawczości dotyczącej tworzenia infrastruktur zakłada się możliwość przedstawienia korzyści związanych z wdrożeniem dyrektywy INSPIRE poprzez bezpośrednie odwołanie do wydajności (ang. efficiency), a także efektywności (ang. effectiveness). Sprawozdania przekazywane przez poszczególne kraje członkowskie, oprócz wyników monitorowania, pozwalają ocenić czy i na ile zagadnienie efektywności jest przedmiotem badań oraz jaka jest efektywność infrastruktur krajowych współtworzących INSPIRE. Celem artykułu jest przedstawienie podstaw teoretycznych odnoszących się do szerokiego rozumienia pojęcia i oceny efektywności, a także założeń koncepcyjnych w tym w obszarze infrastruktur informacji przestrzennej oraz odniesienie do oceny efektywności infrastruktur krajowych w ramach INSPIRE, na podstawie przeglądu sprawozdań krajów członkowskich za lata 2010-2012.

EN

One of the key aspects concerning creation of spatial data infrastructures (SDIs) is their assessment including among others economic analysis. Regardless of the moment of evaluation (i.e. the phase of preparatory and design tasks concerning the infrastructure, the creation phase or after implementation) it is essential to compile the list of costs. Verification of expected effects of the infrastructure's creation and use and measurement of the actual effects complements the evaluation. The need of economic and financial analysis is also emphasized by INSPIRE. Regarding the reporting of the national infrastructures' creation there, it is assumed that benefits of INSPIRE implementation may be presented by direct reference to efficiency and effectiveness. Apart from monitoring results, the reports allow to analyse if and how effectiveness issue is taken into consideration by Member States and what is the level of effectiveness of national infrastructures within INSPIRE . The aim of the paper is to describe in wider context theoretical foundations of the effectiveness concept and evaluation as well as conceptual assumptions in the area of the spatial data infrastructures and their reference to effectiveness evaluation of the national infrastructures within INSPIRE on the basis of the review of the Member States reports for 2010-2012.

Słowa kluczowe

PL

infrastruktura informacji przestrzennej IIP; efektywność; metoda oceny efektywności; ocena IIP; INSPIRE

EN

spatial data infrastructure (SDI); effectiveness; effectiveness evaluation method; SDI assessment; INSPIRE

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
• Czasopismo: Roczniki Geomatyki
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 12, z. 3(65)
• Strony: 347--354
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz.

Twórcy

autor

Zwirowicz-Rutkowska A.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej, Katedra Geodezji Szczegółowej

Bibliografia

• 1. Bannister F., 2001: Dismantling the silos: extracting new value from IT investments in public administration. Information Systems Journal 11: 65-84.
• 2. Bielski M., 1996: Organizacje. Istota. Struktura. Procesy. Uniwersytet Łódzki, Łódź.
• 3. Chan T.O., 2001: The dynamic nature of spatial data infrastructure: A method of descriptive classification. Geomatica 55(1): 451-458.
• 4. Craglia M., Campagna M., 2010: Advanced regional SDIs in Europe: Comparative cost-benefit evaluation and impact assessment perspectives. International Journal of Spatial Data Infrastructures Research 5: 145-167.
• 5. Crompvoets J., Rajabifard A., van Loenen B., Delgado Fernandez T., (Eds.), 2008: A multi-view framework to assess spatial data infrastructures. Melbourne: Digital Print Centre, The University of Melbourne, Australia.
• 6. Decyzja Komisji z dnia 5 czerwca 2009 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie monitorowania i sprawozdawczości (2009/442/WE).
• 7. Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE).
• 8. Grus L., Crompvoets J., Bregt, A. K., 2010 : Spatial data infrastructures as complex adaptive systems. International Journal of Geographical Information Systems 24(3): 439-463.
• 9. Grus L., Castelein W., Crompvoets J., Overduin T., van Loenen B., van Groenestijn A., Rajabifard A., Arnold K., Bregt A.K., 2011: An assessment view to evaluate whether Spatial Data Infrastructures meet their goals. Computers, Environment and Urban Systems 35: 217-229.
• 10. Giff G., 2008: Framework for Designing Performance Indicators for Spatial Data Infrastructure Assessment. [In:] Crompvoets J., Rajabifard A., van Loenen B., Delgado Fernandez T., (Eds.) A multi-view framework to assess spatial data infrastructures. Melbourne: Digital Print Centre, The University of Melbourne, Australia: 211-234.
• 11. Giff G.A., Crompvoets J., 2008: Performance Indicators a tool to Support Spatial Data Infrastructure assessment. Computers, Environment and Urban Systems 32: 365-376.
• 12. Gorzeń-Mitka I., 2007: Skuteczność – próba interpretacji. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1060: 135-141.
• 13. Kok B., van Loenen, B., 2005: How to assess the success of National Spatial Data Infrastructures? Computers, Environment and Urban Systems 29: 699-717.
• 14. Nedović-Budić Z., Pinto J.K., Budhathoki, N.R., 2008: SDI Effectiveness from the User Perspective. [In:] Crompvoets J., Rajabifard A., van Loenen B., Delgado Fernandez T., (Eds.) A multi-view framework to assess spatial data infrastructures. Melbourne: Digital Print Centre, The University of Melbourne, Australia: 273-303.
• 15. Raporty INSPIRE krajów członkowskich, 2013. Dostęp: 28.05.2014. http://inspire.ec.europa.eu/index.cfm/pageid/182
• 16. Rodriguez-Pabón O., 2005: Cadre théorique pour l’évaluation des infrastructures d’information géospatiale. Dostęp: 20.12.13.http://www.theses.ulaval.ca/2005/23114/23114.html
• 17. Różański J., 2007: Dylematy związane z interpretacją pojęcia efektywności a obecne uwarunkowania działania przedsiębiorstwa. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, nr 1183, 426-432.
• 18. Rybicki W., 2005: O wielostronności, relatywizmie i złożoności kategorii efektywności. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Nr 1060, 358-381.
• 19. Skrzypek E., 2000. Jakość i efektywność. UMCS, Lublin.
• 20. Smith, D. A., Tomlinson, R. F., 1992: Assessing costs and benefits of geographical information systems: methodological and implementation issues. International Journal of Geographical Information Systems, Vol. 6, Nr 3: 247-256.
• 21. Stanisławski J., 1964: Wielki słownik angielsko-polski z suplementem. Wiedza Powszechna, Warszawa.
• 22. Steudler, D., Rajabifard, A., & Williamson, I., 2008. Evaluation and Performance Indicators to Assess Spatial Data Infrastructure Initiatives. [In:] Crompvoets J., Rajabifard A., van Loenen B., Delgado Fernandez T., (Eds.) A multi-view framework to assess spatial data infrastructures. Melbourne: Digital Print Centre, The University of Melbourne, Australia: 193-210.
• 23. Wilcox, D. L., 1990: Concerning 'The economic evaluation of implementing a GIS'. International Journal of Geographical Information Systems, Vol. 4, Nr 2: 203-210.
• 24. Wzorzec raportu kraju członkowskiego 2.0, 2013: http://inspire.ec.europa.eu/index.cfm/pageid/5022. Dostęp: 28.05.2014.
• 25. Zieleniewski J., 1967: Organizacja zespołów ludzkich. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 26. Zwirowicz-Rutkowska A. 2014: A business project approach to assess spatial data infrastructures. 14th Geoconference on Informatics, geoinformatics and remote sensing. Conference Proceedings. Vol. 3: 413-421.