Studium warsztatu malarskiego Lucasa Cranacha Starszego na przykładzie rekonstrukcji obrazu Madonna Głogowska

• Autorzy: Nawrocki Łukasz

Identyfikatory

DOI

10.48234/WK75MADONNA

Warianty tytułu

EN

Lucas Cranach the Elder’s painting methods: a study based on the reconstruction of the Madonna of Głogów

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Rekonstrukcja obrazu Madonny z Dzieciątkiem zwanego Madonną Głogowską została wykonana na podstawie aktualnych wyników badań analitycznych i optycznych twórczości Lucasa Cranacha Starszego. Na potrzeby realizacji obrazu autor opracował wszystkie najważniejsze zagadnienia techniki i technologii malarskiej Cranacha z pierwszych dekad XVI wieku, m.in. skład zaprawy, imprimitury, sposób wykonywania transferu rysunku, podrysowań oraz olejne i temperowe spoiwa malarskie. Wykonał rekonstrukcję obrazu, uwzględniając wszystkie kluczowe aspekty budowy technicznej oryginalnych dzieł mistrza. Przestudiował sekwencyjną metodę wykonywania podmalówek oraz wielowarstwowych nadmalówek w technice mieszanej. Zastosował komplet pigmentów i materiałów malarskich używanych w pierwszych dekadach XVI wieku przez Cranacha i jego warsztat. W ramach projektu wykonał również rekonstrukcję technologiczną późnogotyckiej ramy, silnie zintegrowaną z obrazem Madonny Głogowskiej.

EN

The reconstruction of the painting featuring the Virgin and Child called the Madonna of Głogów was done on the basis of the results of current analytical and optical research done on the work of Lucas Cranach the Elder. For the reconstruction, the author addressed all the critical issues concerning Cranach’s painting technique and technology from the first decades of the sixteenth century, including the composition of the ground, the imprimitura, the method of transferring drawings, the underdrawing, as well as oil and tempera painting binders. The author reconstructed the painting taking into account all key aspects of the technical structure of the master’s original works. He studied the sequential method of applying underpaintings and multi-layer overpaintings in a mixed technique. He made use of a set of pigments and painting materials used in the first decades of the sixteenth century by Cranach and his studio. As part of the project, he also made a technological reconstruction of a late Gothic frame, highly integrated with the painting of the Madonna of Głogów.

Słowa kluczowe

PL

Lucas Cranach Starszy; Madonna Głogowska; naukowa rekonstrukcja technologiczna; obrazu i ramy; technika i technologia malarska; badania analityczne i optyczne; badania stratygraficzne

EN

Lucas Cranach the Elder; Madonna of Głogów; scientific and technological reconstruction of paintings and frames; painting technique and technology; analytical and optical tests; stratigraphic tests

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 75
• Strony: 171--181
• Opis fizyczny: Bibliogr.17 poz., il.

Twórcy

autor

Nawrocki Łukasz

• https://orcid.org/0000-0003-1799-4016

Bibliografia

• Opracowania / Secondary sources
• 1. Berger Ernst, De Mayerne Manuskript, Quellen für Maltechnik Während der Renaissance und deren Folgezeit (XVI−XVIII Jahrhundert) in Italien, Spanien, den Niderlanden, Deutschland, Frankreich und England nebstdem de Mayerne Manuskript, München 1901.
• 2. Berger Ernst, Quellen und technik der Fresko-Öl und Tempera-malerai des Mittelalters von der Bizantinischen Zeit bis Einschliesslich der „Erfindung der Ölmalerei” durch die Brüder van Eyck, München 1912.
• 3. Bomford David, Art in the making. Underdrawings in Renaissance Paintings, London 2002.
• 4. Cennini Cennino, Rzecz o malarstwie, tłum. Samuel Tyszkiewicz, Wrocław 1955.
• 5. Heydenreich Gunnar, Artistic exchange and experimental variation: studies in the workshop practise of Lucas Cranach the Elder, „Studies in Conservation” 1998, t. 43, s. 106−111.
• 6. Heydenreich Gunnar, Lucas Cranach The Elder. Painting materials, technique and workshop practice, Amsterdam 2007.
• 7. Merrifield Mary P., Original Treatises on The Arts of Painting, New York 1967.
• 8. Romanowska-Zadrożna Maria, Powojenne rewindykacje ze Związku Radzieckiego, „Cenne, Bezcenne, Utracone” 2005, nr 4 (45), s. 13.
• 9. Romanowska-Zadrożna Maria, Wnioski rewindykacyjne, „Mówią Wieki” 2013, wydanie specjalne, nr 2, s. 87.
• 10. Thulle Maria, O ramach utraconych i zachowanych, „Cenne, Bezcenne, Utracone” 2012, nr 1 (70), s. 26−29.
• 11. Wantuch-Jarkiewicz Katarzyna, Ramy do obrazów, Cechy konstrukcji i dekoracji, „Acta Universitatis Nicolai Copernici” 2011, nr 42, s. 209−250.
• Źródła elektroniczne / Electronic sources
• 12. Bendziński Sebastian, Bezcenna rekonstrukcja, 2 kwietnia 2021, https://www.tvmaster.eu/wiadomosci/2792,bezcenna-rekonstrukcja (dostęp: 13 II 2022).
• 13. Chudzik Kacper, Madonna z dzieciątkiem wraca do głogowskiej kolegiaty…, 21 grudnia 2020; https://glogow.naszemiasto.pl/madonna-z-dzieciatkiem-wraca-do-glogowskiej-kolegiaty/ar/c1-8056429 (dostęp: 13 II 2022).
• 14. Cranach Digital Archive, https://lucascranach.org/index.php (dostęp: 4 VII 2023).
• 15. Król Krzysztof, Głogów. Kolegiata otrzymała wierną rekonstrukcję „Madonny z Dzieciątkiem”, 21 grudnia 2020; https://zgg.gosc.pl/gal/spis/6661408.Glogow-Kolegiata-otrzymala-wierna-rekonstrukcje-Madonny-z (dostęp: 13 II 2022).
• 16. Zendran Rafał ks., Głogów. Kolegiata otrzymała wierną rekonstrukcję Madonny z Dzieciątkiem, „Gość Zielonogórsko-Gorzowski”, 21 grudnia 2020, https://www.youtube.com/watch?v=lK2=-uO3R7Xw&t-3s, (dostęp: 13 II 2022).
• 17. Stały monitoring kolegiaty głogowskiej z widokiem na Madonnę Głogowską, https://airmax.pl/kamery/glogowwnmpk (dostęp: 13 II 2022).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).