Problem oceny stanu załogi w kontekście bezpieczeństwa ruchu lotniczego

• Autorzy: Skorupski J. , Wiktorowski M.

Warianty tytułu

EN

The problem of crew status assessment in the context of air traffic safety

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono metodę oceny stanu załogi statku powietrznego (sp) w kontekście bezpieczeństwa ruchu lotniczego. Zdefiniowano pojęcie stanu załogi, wskazano na kluczową rolę czynnika ludzkiego, w tym załogi sp, w bezpiecznej realizacji zadań transportowych oraz przedstawiono czynniki kształtujące stan załogi. W pracy sformułowano problem badawczy polegający na opracowaniu modelu matematycznego, który pozwala opisać w formie ilościowej stan załogi na podstawie wybranych czynników. Model ten bierze pod uwagę stan załogi jako czynnik kształtujący bezpieczeństwo ruchu lotniczego. Do opisu zależności między czynnikami zaproponowano wykorzystanie teorii zbiorów rozmytych. Wskazano możliwości praktycznego wykorzystania proponowanej metody, głównie do stworzenia systemu oceny ryzyka związanego z powierzeniem wykonania zadania lotniczego konkretnej wybranej załodze.

EN

The paper presents a method of flight crew status estimation in the context of air traffic safety. The term of flight crew status was defined. The key role of human factor (as flight crew) is stressed and the factors forming this state are introduced. The research problem is formulated by means of mathematical model elaboration to describe the flight crew status in quantitative form based on the chosen factors. Next the fuzzy model of flight crew status is introduced and suggested as the main factor forming the air traffic safety. The model includes the chosen factors as well as the logical coherence between them and the possibilities of quantification. The suggestion of fuzzy sets use in local models descriptions is made while some examples are given in the paper. The areas of new method’s practical utilization are also indicated.

Słowa kluczowe

PL

czynnik ludzki; transport lotniczy; bezpieczeństwo ruchu lotniczego; wnioskowanie rozmyte

EN

human factor; air transport; air traffic safety; fuzzy inference

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport
• Rocznik: 2013
• Tom: z. 96
• Strony: 401--411
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Skorupski J.

• Politechnika Warszawska, Wydział Transportu

autor

Wiktorowski M.

• 33 Baza Lotnictwa Transportowego, Powidz

Bibliografia

• 1. Ale B., Bellamy L., Cooke R., Goossens L., Hale A., Roelen A., Smith E., Towards a causal model for air transport safety - an ongoing research project, Safety Science, No. 44(8), 2006, p. 657-673.
• 2. Afrazeh A., Bartsch H., Human reliability and flight safety, International Journal of Reliability, Quality and Safety Engineering, vol. 14 (5), 2007.
• 3. Civil Aviation Authority, Crew Resource Management (CRM) Training Guidance For Flight Crew, CRM Instructors (CRMIS) and CRM Instructor-Examiners (CRMIES), Gatwick, 2006.
• 4. Civil Aviation Authority, Fundamental Human Factors Concepts, Gatwick, 2002.
• 5. Dekker S., The field guide to understanding human error, Ashgate Publishing Ltd., 2006.
• 6. Edwards E., Man and machine: Systems for safety, Proc. of British Airline Pilots Associations Technical Symposium, British Airline Pilots Associations, London 1972.
• 7. Ganesh A., Joseph C., Personality studies in aircrew: an overview, Ind. Journal of Aerospace Medicine, No. 49 (1), 2005, p. 54-62.
• 8. Hawkins F., Orlady H., Human factors in flight (2nd ed.), Avebury Technical, 1993.
• 9. Karwal A. K., Verkaik R., Jansen C., Non-Adherence to Procedures - Why Does it Happen?, http://www.crm-devel.org/resources/paper/Non%20Aderhence%20To%20Procedures%20Karwal.PDF (04.2013)
• 10. Klich E., Using the James Reason Theory in Air Events Study, Journal of Konbin, vol. 7(4), 2008, p. 19-40.
• 11. Konieczka R., Żurek P., Dominujący wpływ czynnika ludzkiego na bezpieczeństwo wykonywania lotów, Biuletyn Centralnego Ośrodka Szkolenia Straży Granicznej, Koszalin, Nr 1, 2010, str 12-24.
• 12. Lower M., Magott J., Skorupski J., Air Traffic Incidents Analysis with the Use of Fuzzy Sets, Lecture Notes in Computer Science, No. 7894, Springer 2013 (w druku).
• 13. Pei-Hui L., Safety Management and Risk Modelling in Aviation: The challenge of quantifying management influences, Delft University of Technology, PhD thesis, 2011, http://repository.tudelft.nl/view/ir/uuid%3A3b293559-81ed-4450-aa78-005bbd9054f1/ (04.2013)
• 14. Reason J., Human Error, Cambridge University Press, 1990.
• 15. Roelen A., van Baren G., Smeltink J., Morales O., A generic flight crew performance model for application in a causal model of air transport, NLR, Amsterdam, 2007.
• 16. Swain A., Guttman H., Handbook of Human Reliability Analysis with Emphasis on Nuclear Power Plant Applications, NUREG/CR-1278, Rev. 1, Sandia National Laboratories, Albuquerque 1983.
• 17. Truszczyński O., Biernacki M., Zarządzanie zasobami załogi a efektywność wykonywania zadań lotniczych, Polski Przegląd Medycyny Lotniczej, Nr 4, 2006, p. 335-354.
• 18. Urząd Lotnictwa Cywilnego, Podręcznik zarządzania bezpieczeństwem (ICAO Doc 9859), wyd. 2, Warszawa, 2009.
• 19. Zadeh L., Kacprzyk J., Fuzzy logic for the management of uncertainty, Wiley, 1992.