Przegląd literatury na temat zjawiska kongestii i zakłóceń ruchu w systemie transportowym miasta w aspekcie modelowania podróży

• Autorzy: Żochowska R. , Karoń G.

Warianty tytułu

EN

Review of literature on congestion effect and traffic disturbances in urban transportation system in the aspect of travel modelling

• Konferencja: Modelowanie podróży i prognozowanie ruchu (15-16.11.2012 ; Kraków, Polska)
• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

System transportowy podlega różnym zakłóceniom, których źródeł należy szukać zarówno w obszarze funkcjonalno-użytkowym (np. brak odpowiedniej efektywności w odniesieniu do wielkości popytu), w obszarze techniczno-eksploatacyjnym (np. roboty drogowe prowadzące do całkowitego lub częściowego zamknięcia elementów sieci), jak również w obszarze związanym z czynnikami losowymi (np. niekorzystne warunki atmosferyczne, działania terrorystyczne, wypadki i kolizje drogowe). Zdarzenia te prowadzą do zmniejszenia przepustowości elementów sieci transportowej oraz obniżenia poziomu swobody ruchu. W efekcie tego często powstaje zatłoczenie (kongestia) a wywołane nim straty czasu powodują spadek jakości przemieszczania. W artykule, na podstawie dostępnej literatury, przedstawiono przegląd i klasyfikację czynników wpływających na występowanie kongestii i zakłóceń w ruchu drogowym. Konsekwencje zakłóceń w sieci drogowej są znacznie szersze niż wzrost czasu podróżowania i powinny być rozpatrywane jako problem zredukowanej efektywności całego systemu transportowego w mieście. Proces powstawania ruchu w systemie transportowym opisywany jest często w postaci czterostopniowego (klasycznego) modelu podróży jako efekt sekwencyjnego podejmowania decyzji dotyczących potrzeb i czasu przemieszczania (transportu), wyboru miejsca docelowego, środka transportu oraz drogi przemieszczania. W takim ujęciu szeroki zakres oddziaływania zakłóceń wiąże się z koniecznością uwzględnienia ich wpływu na każdym z etapów procesu decyzyjnego.

EN

Transportation system is expose to different disturbances, the sources of that could be found not only in functional and practical area (e.g. lack of proper efficiency of demand value), technical and operating area (e.g. road works carry on to total or partial closure of road network elements) but in the area related to random events (e.g. unfavourable weather conditions, terrorist actions, road traffic accidents and collisions). The events lead to the decrease of capacity of transportation network and to reduction of level of traffic freedom. As a result there is a congestion on the roads and waste of time causing the decrease of travel quality. The review and classification of factors influencing on congestion and disturbances appearance in road traffic have been given in the paper. The consequences of disturbances in road network are more extended than only increase of travel time and they should be considered as a problem of reduced capacity of transportation system in a city. The process of traffic arisen in transportation system is often described in form of four-step (classical) model as an effect of sequential process of taking a decision towards necessities and travel time, choice of destination, means of transport and route of travel. This approach leads to the necessity of taking into account disturbances and their influence at each step of decision process.

Słowa kluczowe

PL

kongestia; zakłócenie; system transportowy; modelowanie podróży

EN

congestion; transportation system; travel modelling

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej. Oddział w Krakowie
• Czasopismo: Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne
• Rocznik: 2012
• Tom: Nr 2(98)
• Strony: 252--276
• Opis fizyczny: Bibliogr. 47 poz., rys.

Twórcy

autor

Żochowska R.

• Katedra Inżynierii Ruchu, Wydział Transportu, Politechnika Śląska, 40-019 Katowice, ul. Krasińskiego 8, tel. [phone]

autor

Karoń G.

• Katedra Inżynierii Ruchu, Wydział Transportu, Politechnika Śląska, 40-019 Katowice, ul. Krasińskiego 8, tel. [phone]

Bibliografia

• [1] Arnott R., The Economic Theory of Urban Traffic Congestion: A Microscopic Research Agenda. CESifo Venice Summer Institute, Workshop on Environmental Economics and the Economics of Congestion: Coping with Externalities, Venice International University, San Servolo, 2001.
• [2] Ashton W.D., The Theory of Road Traffic Flow. Wiley & Sons, New York, 1966.
• [3] Bąk-Gajda D., Bąk J., Psychologia transportu i bezpieczeństwa ruchu drogowego. Wydawnictwo Difin SA, Warszawa, 2010.
• [4] Bertini R., You are the Traffic Jam: An Examination of Congestion Measures. Proceedings of the 85th Annual Meeting of the Transportation Research Board. Washington, D.C., 2006.
• [5] Bijleveld F., Churchill T., The influence of weather conditions on road safety. SWOV Institute for Road Safety Research, The Netherlands, 2009.
• [6] Bohatkiewicz J., Biernacki S., Drach M., Kozłowski D., Nowak P., Zasady uspokajania ruchu na drogach za pomocą fizycznych środków technicznych. Biuro Ekspertyz i Projektów Budownictwa Komunikacyjnego „EKKOM” Sp. z o.o., opracowano na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury, umowa nr TRD/1/2008 z dnia 05.02.2008.
• [7] Bovy P., Hoogendoorn S., Ill-Predictability of Road Traffic Congestion. [in:] Bell M. and Cassir C. (eds.): Reliability of Transport Networks. Research Studies Press, Baldock, United Kingdom, 2000, pp. 43-53.
• [8] Cascetta E., Transportation Systems Analysis. Models and Applications. 2nd Edition. Springer Optimization and Its Application, Vol.29. New York, 2009.
• [9] Ciesielski M., Koszty kongestii transportowej w miastach. Zeszyty Naukowe – seria II, nr 87, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 1986.
• [10] Ciesielski M., Ekonomika infrastruktury transportowej. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 1992.
• [11] Chen A., Yang C., Kongsomsaksakul S., Lee M., Network-based Accessibility Measures for Vulnerability Analysis of Degradable Transportation Networks. Networks and Spatial Economics, vol. 7, no. 3, 2007, pp.241-256.
• [12] Chen A., Zhou Z., The α-reliable mean-excess traffic equilibrium model with stochastic travel times. Transportation Research Part B 44, 2010, pp.493-513.
• [13] Dargay J.M., Goodwin P.B., Traffic Congestion in Europe. Introductory Report England. OECD Report, 1999.
• [14] Gołembska E., Kompendium wiedzy o logistyce. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2002.
• [15] Grant-Muller S., Laird J., Costs of Congestion: Literature based Review of Methodologies and Analytical Approaches. Scottish Executive Social Research, Institute for Transport Studies, University of Leeds, 2006.
• [16] Hranac R., Sterzin E., Krechmer D., Rakha H., Farzaneh M., Empirical Studies on Traffic Flow in Inclement Weather. Publication No. FHWA-HOP-07-073, Cambridge Systematics, 2006. Zealand, 20-24 August 2004, pp.180-186.
• [17] Husdal J., The vulnerability of road networks in a cost-benefit perspective. Proceedings of the Transportation Research Board Annual Meeting (TRB 2005), Washington D.C., USA, 9-13 January 2005.
• [18] Igliński H., Ograniczanie poziomu kongestii transportowej a zrównoważony rozwój miast. Praca doktorska na Wydziale Gospodarki Międzynarodowej Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, 2009.
• [19] Jacyna M., Modelowanie i ocena systemów transportowych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2009.
• [20] Karoń G., Transport w logistycznym łańcuchu dostaw a zatłoczenie komunikacyjne miast i aglomeracji (w) Kowalska K., Markusik S. (red.): Sprawność i efektywność zarządzania łańcuchem dostaw. Wydawnictwo WSB w Dąbrowie Górniczej, s.101-129, Dąbrowa Górnicza 2011.
• [21] Karoń, R. Janecki, A. Sobota z zespołem, Program inwestycyjny rozwoju trakcji szynowej na lata 2008 2011. Analiza ruchu, Praca NB, Wydział Transportu Politechniki Śl., Katowice 2009.
• [22] Karoń G., Mikulski J., Transportation Systems Modelling as Planning, Organisation and Management for Solutions Created with ITS. In J. Mikulski (Ed.): Modern Transport Telematics, CCIS 239, pp. 277–290, Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2011.
• [23] Krawiec S., Karoń G., Celiński I, Sobota A., Warunki ruchu w sieci drogowej konurbacji górnośląskiej w latach 2007-2008. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria TRANSPORT z. 66. Nr kol. 1825; s.43-56, Gliwice 2010.
• [24] Leszczyński J., Modelowanie systemów i procesów transportowych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1999.
• [25] Letkiewicz A., Gospodarowanie w transporcie samochodowym. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 2006.
• [26] Lomax T., Turner S., Shunk G., Quantifying Congestion. NCHRP Report 398, National Academy Press, Washington D.C., 1997.
• [27] Luathep P., Stochastic transport network model and optimization for reliability and vulnerability analysis. PhD Thesis, The Hong Kong Polytechnic University, Department of Civil and Structural Engineering, Hong Kong, 2011.
• [28] Meyer B., Kongestia w transporcie zbiorowym. Transport Miejski, nr 7-8/1997, s.41-42.
• [29] OECD: Traffic Congestion in Europe. OECD Report, 1999.
• [30] OECD: Managing urban traffic congestion. European Conference of Ministers of Transport Report, OECD Publishing, Paris, 2007.
• [31] Oppenheim N., Urban travel demand modeling. Wiley, New York, 1995.
• [32] Ortuzar J., Willumsen L. G., Modelling transport. 3rd Edition. Wiley, New York, 2009.
• [33] Pawłowska B., Zewnętrzne koszty transportu, problemy ekonomicznej wyceny. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 2000.
• [34] Report: Traffic Congestion and Reliability. Trends and Advanced Strategies for Congestion Mitigation. Final Report prepared for FHWA by Cambridge Systematics, Inc. with Texas Transportation Institute, September, 2005.
• [35] Sobota A., Karoń G., Postrzeganie warunków ruchu miejskiego – płynność ruchu – wyniki badań. Zeszyty Naukowo – Techniczne SITK RP. Oddział w Krakowie. Kraków, 2009, s.215–234.
• [36] Sobota A., Karoń G., Badanie przepustowości skrzyżowań w warunkach tymczasowej organizacji ruchu - Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria TRANSPORT, Gliwice 2012.
• [37] Starowicz W., Jakość przewozów w miejskim transporcie zbiorowym, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków, 2007.
• [38] Steenbrink P., Optymalizacja sieci transportowych. WKiŁ, Warszawa 1978.
• [39] Szołtysek J., Podstawy logistyki miejskiej. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice, 2007.
• [40] Szymczak M., Logistyka miejska. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 2008.
• [41] Tundys B., Logistyka miejska – koncepcje, systemy, rozwiązania. Centrum Doradztwa i Informacji Difin sp. z o.o., Warszawa, 2008.
• [42] UK: Perceptions of and Attitudes to Congestion. U.K. Department for Transport, 2002.
• [43] Van Lint J.W.C., van Zuylen H.J., Tu H.J., Travel time unreliability on freeways: Why measures based on variance tell only half the story. Transportation Research Part A 42, 2008, pp.258-277.
• [44] Vickrey W.S., Congestion Theory and Transport Investment. The American Economic Review. Vol.59, No.2. Papers and Proceedings of the Eighty-first Annual meeting of the American Economic Association, May 1969, pp.251-260.
• [45] Żochowska R., Organizacja ruchu w czasie zamknięć drogowych. Materiały konferencyjne I Konferencji Naukowo-technicznej nt. „Systemy transportowe. Teoria i praktyka”, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Transport, z.47, Gliwice 2003.
• [46] Żochowska R., Optymalizacja zamknięć ulic w złożonych sieciach transportowych. Praca doktorska na Wydziale Transportu Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2004.
• [47] Żochowska R., Modelowanie zachowań podróżnych warunkach zamknięć ulic w gęstych sieciach miejskich. VI Międzynarodowa Konferencja „Systemy Logistyczne – teoria i praktyka” w Korytnicy, Logistyka 4/2012.