Monitoring środowiska w aspekcie badań laboratoryjnych wód i odpadów związanych z działalnością górnictwa węgla kamiennego

• Autorzy: Kostka Beata , Kuna-Gwoździewicz Patrycja , Karabela Klaudia

Warianty tytułu

EN

Environmental monitoring in the aspect of laboratory tests of water and waste related to the activity of hard coal mining

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Monitoring środowiska pozwala na szybkie wykrywanie zagrożeń związanych z zanieczyszczeniem poszczególnych elementów środowiska, w tym wód, gleb i gruntów, co pozwala na podjęcie odpowiednich działań prewencyjnych. Wyniki monitorowania pomagają w podejmowaniu decyzji dotyczących zarządzania zasobami naturalnymi, np. wodami, lasami, glebami rolnymi czy obszarami chronionymi. Dodatkowo, umożliwia ocenę wpływu działalności przemysłowej, rolniczej, transportowej, górniczej oraz innych na stan środowiska, co jest kluczowe w planowaniu polityki ochrony środowiska. Ponadto jest niezbędnym narzędziem w kontekście realizacji międzynarodowych porozumień i protokołów dotyczących ochrony środowiska. Istotnym narzędziem stosowanym w ramach monitoringu środowiska są badania laboratoryjne. W niniejszym artykule przedstawiono zagadnienia związane z metodyką oznaczania wybranych parametrów fizykochemicznych w próbkach wód i odpadów, związanych z działalnością górnictwa węgla kamiennego. Opisana metodyka stosowana jest w Laboratorium Analiz Środowiskowych Zakładu Monitoringu Środowiska GIG-PIB.

EN

Environmental monitoring allows for the rapid detection of threats related to the contamination of individual elements of the environment, including water, soil and ground, which allows for taking appropriate preventive measures. Monitoring results help in making decisions regarding the management of natural resources, e.g. water, forests, agricultural soils or protected areas. Additionally, it allows for the assessment of the impact of industrial, agricultural, transport, mining and other activities on the state of the environment, which is crucial in planning environmental protection policy. It is also an essential tool in the context of implementing international agreements and protocols for environmental protection. Laboratory analysis are an important in environmental monitoring. This article presents important aspects related to the methodology for determination of selected physicochemical parameters in water and waste samples related to hard coal mining industry. The presented methodology is used in the Environmental Analysis Laboratory of the Environmental Monitoring Department of GIG-PIB.

Słowa kluczowe

PL

monitoring środowiska; badania laboratoryjne; wody kopalniane; odpady

EN

environmental monitoring; laboratory tests; mine water; wastes

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2025
• Tom: T. 82, nr 1-2
• Strony: 174--180
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., fot.

Twórcy

autor

Kostka Beata

• Główny Instytut Górnictwa - Państwowy Instytut Badawczy

autor

Kuna-Gwoździewicz Patrycja

• Główny Instytut Górnictwa - Państwowy Instytut Badawczy

autor

Karabela Klaudia

• Główny Instytut Górnictwa - Państwowy Instytut Badawczy

Bibliografia

• BOJARSKA K., BZOWSKI Z. 1997 - Monitoring analysis of major and trace elements in hard coal waste by XRF and ICP methods. In Proc.6th Symp. ,,Mine Planning & Equipment Selection", Ostrava, Czech Rep., 835-838.
• DOMOSŁAWSKI W., PUSHKARIOVA J. 2001 - Poprawa trwałości betonu przy pomocy konwencjonalnych popiołów lotnych, IV Międzynarodowe forum Gospodarki Odpadami ,,Systemy Gospodarki Odpadami", Poznań-Piła, Polska 27-30 maj, 671-678.
• KOSTKA B., BEBEK M., MITKO K. 2008 - Zastosowanie chromatografii jonowej do oznaczania jonów nieorganicznych w wodach naturalnych o zróżnicowanej mineralizacji. Przemysł Chemiczny. 87(5), 489-493.
• KOSTKAB., CYKOWSKAM., BEBEK M., MITKO K. 2013 - Zastosowanie chromatografii jonowej wspomaganej ekstrakcją do fazy stałej do ozna- czania fluorków w wodach o podwyższonej mineralizacji. Inżynieria Ekologiczna. 32, 106-114.
• KOSTKA B., BEBEK M., MITKO K. 2014 - Oznaczanie nieorganicznych jonów w wodach zasolonych metodą chromatografii jonowej. Postępy chromatografii jonowej, praca zbiorowa pod red. Rajmunda Michalskiego. IPIS PAN. Zabrze, 140-151.
• KOSTKA B., CYKOWSKA M., BEBEK M., MITKO K. 2016- Oznaczanie azotanów(III) i azotanów(V) w wodach o podwyższonej mineralizacji techniką chromatografii jonowej wspomaganej ekstrakcją do fazy stałej. Chromatografia jonowa i techniki pokrewne, praca zbiorowa pod red. Rajmunda Michalskiego. IPIS PAN. Zabrze, 51-60.
• MALISZEWSKA-KORDYBACH B., MARDAROWICZ M. 1994 - Problemy zanieczyszczenia środowiska glebowego wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi i metody ich oznaczania, Materiały z sympozjum - Jachranka, 23-24 maja, 123-140.
• MALISZEWSKA-KORDYBACH B. 1996 - Polycyclic aromatic hydrocarbons in agricultural silos in Poland: preliminary proposals for criteria to evaluate the level of soil contamination, Applied Geochemistry, 11, 121-127.
• ROZPORZĄDZENIE Ministra Infrastruktury z dnia 13 lipca 2021 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i jednolitych części wód podziemnych (Dz.U. 2021 poz. 1576)
• ROZPORZĄDZENIE Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a także przy odprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urządzeń wodnych (Dz.U. 2019 poz. 1311)
• ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi (Dz.U. 2016 poz. 1395)
• ROZPORZĄDZENIE Ministra Gospodarki z dnia 16 lipca 2015 r. w sprawie dopuszczania odpadów do składowania na składowiskach (Dz.U. 2015 poz. 1277)
• ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 29 maja 2014 r. w sprawie prowadzenia monitoringu obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych (Dz.U. 2014 poz. 875)
• SKARŻYŃSKA K.M. 1997 - Odpady powęglowe i ich zastosowanie w inżynierii lądowej i wodnej, Kraków, Wydawnictwo AR w Krakowie.
• SMOLIŃSKI A., STEMPIN M., HOWANIEC N. 2020 - Unified method for the determination of chemical composition in different types of materials using Wavelength Dispersive X-ray Fluorescence Spectrometry, Measurement, 163, 108030, 1-10.
• TRAPIDO M. 1999 - Polycyclic aromatic hydrocarbon in Estonian soil: contaminations and profiles, Environmental Pollution, 105, 67-74.
• USTAWA z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz.U. 2008 nr 138 poz. 865)
• WILD F., WATERHOUSE K.S., McGRATH S.P., JONES K.C. 1990 - Organic contaminants in an agricultural sool with a known history of sewage sludge amendments: polycyclic aromatic hydrocarbons. Environmental Science and Technology, 24: 1706-1711