Próba jednoznacznego ustalenia położenia łobzowskiego fortalicium Kazimierza Wielkiego na Panoramie Krakowa z 1536/1537 roku

• Autorzy: Pikulski Piotr , Szpyt Maksymilian

Identyfikatory

DOI

10.17425/WK59LOBZOW

Warianty tytułu

EN

An attempt at establishing the precise location of the Łobzow fortalice of Casimir the Great in the Panorama of Krakow from 1536/1537

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Źródła historyczne potwierdzają, że Kazimierz Wielki w drugiej połowie XIV wieku wzniósł swoje fortalicium w podkrakowskiej wsi Łobzów. Jego dokładny wygląd nie jest jednak znany. W latach dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku odkryta została przez Angelikę Marsch najstarsza znana dotąd panorama Krakowa datowana na lata 1536/1537. Swoją analizę przedstawionych na niej obiektów podaje Elżbieta Firlet w publikacji „Najstarsza panorama Krakowa” z 1998. W opracowaniu tym autorka podaje swoją interpretację położenia pałacu w Łobzowie, co byłoby niezwykle cennym źródłem wiedzy na temat jego wyglądu z czasów Kazimierza Wielkiego. Teorię tę podaje jednak w wątpliwość Klaudia Stala, proponując inną lokalizację pałacu na panoramie. Niniejsza praca ma na celu konfrontację obu teorii oraz jednoznaczne ustalenie położenia pałacu w Łobzowie na panoramie Krakowa z 1536 roku przy użyciu metod analizy cyfrowej.

EN

Historical sources confirm that in the second half of the 14ᵗʰ century King Casimir the Great had his fortalice erected in the village of Łobzow near Krakow. However, its appearance remains unknown. Furing the 1990s, Angelika Marsch discovered the oldest Panorama of Krakow known so far, dated back to the years 1536/1537. In 1998, Elżbieta Firlet published the work entitled “The Oldest Panorama of Krakow” in which she analysed the objects depicted there. In the study the author offered her interpretation of the location of the palace in Łobzow, which could be an extremely valuable insight into the issue of its appearance during the reign of Casimir the Great. However, that theory was called into question by Klaudia Stala, who suggested another location of the palace in the panorama. The aim of this work is to compare the two theories and, using the digital analysis methods, to finally determine the location of the palace in Łobzow on the panorama of Krakow from 1536.

Słowa kluczowe

PL

panorama Krakowa; Łobzów; fortalicium; analiza cyfrowa; Pałac Królewski w Łobzowie

EN

panorama of Krakow; Łobzow; fortalice; digital analysis; palace in Łobzow

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 59
• Strony: 83--89
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Pikulski Piotr

• Politechnika Krakowska

autor

Szpyt Maksymilian

• Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Bogdanowski J. Królewski ogród na Łobzowie. Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, Kraków, 1997.
• [2] Firlet E. Najstarsza panorama Krakowa widok z roku 1536/37 w Bibliotece Uniwersyteckiej w Würzburgu. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Kraków, 1998.
• [3] Grabowski A. Kraków i jego okolice. Nakładem księgarni D.E. Friedleina, Kraków, 1866.
• [4] Pociecha W. Królowa Bona (1494–1557) Czasy i ludzie Odrodzenia, Tom I. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań, 1949.
• [5] Rączka J.W. Przemiany krajobrazu podkrakowskiej rezydencji Łobzów, Politechnika Krakowska, Kraków, 1996.
• [6] Stala K. The oldest view of the Łobzow castellum of Casimir the Great from 1536/1537. Wiadomosci Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation 2016;46:119–124.
• [7] Szpyt M., Pikulski P. Obscure fate of the Palace in Łobzow during the reign of Jan III Sobieski. Attempt at computer reconstruction based on the analysis of the palace history since 1655 till the mid-19th century. Wiadomosci Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation 2016;47: 119–124.
• [8] Tomkowicz S. Teka Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, Tom II. Nakładem Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, Kraków, 1906.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).