Rola transportu publicznego w kształtowaniu miasta przyjaznego osobom starszym

• Autorzy: Komsta H. , Droździel P. , Rybicka I. , Madleňák R.

Warianty tytułu

EN

The role of Public Transport in the creation of an age-friendly city

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule poruszono tematykę związaną z rolą miejskiego transportu publicznego w kształtowaniu oblicza miasta przyjaznego osobom starszym, 65 wieku i więcej. Analizowano miejsce transportu publicznego w różnych programach oceny miast, jako przyjaznych osobą starszym. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wymieniła Transport, jako jeden z 8 obszarów funkcjonowania miasta przyjaznego osobom starszym. W pracy przeprowadzono analizę roli miejskiego systemu transportowego w istniejących programach oceny jakości życia w mieście. Omówiono znaczenie takich kryteriów jak dostępność transportu a w tym m.in. znaczenie odległości do przystanku oraz parametry konstrukcyjne pojazdów ułatwiające korzystanie z nich przez osoby starsze. Na podstawie przeprowadzonych analiz materiałów opisujących znaczenie różnych czynników w kształtowaniu miasta przyjaznego osobom starszym można stwierdzić, że zalecenia określone w 2001 roku przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w istotnym stopniu uwzględniają rolę transportu publicznego oraz najpełniej wskazują, jakie działania należy podejmować w poprawianiu dostępności tej formy przemieszczania się na terenie miasta nie tylko osobom starszym.

EN

The article discusses the role of urban public transport in shaping of an age-friendly city for older people, 65 years and over. The World Health Organization (WHO) has named transport as one of the 8 key areas for the functioning of an age-friendly city. The paper analyzes the role of the urban transport system in the existing programs of assessing the quality of life in the city. It also examines the importance of such criteria as accessibility of transport, including the significance of the distance to the bus stop and the vehicles’ constructional parameters which facilitate their use by the elderly. Basing on the analysis of the various factors that contribute to the creation of an age-friendly city, the paper argues that the 2001 recommendations of the World Health Organization (WHO) make an important contribution to the role of urban public transport and show which measures should be taken to improve its accessibility to senior citizen as well as other age groups.

Słowa kluczowe

PL

transport publiczny; osoby starsze; Światowa Organizacja Zdrowia

EN

public transport; elders; World Health Organization

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM". sp. z o.o.
• Czasopismo: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
• Rocznik: 2017
• Tom: R. 18, nr 12
• Strony: 564--569, CD
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Komsta H.

• Politechnika Lubelska, Wydział Mechaniczny, Instytut Transportu Silników Spalinowych i Ekologii

autor

Droździel P.

• Politechnika Lubelska, Wydział Mechaniczny, Instytut Transportu Silników Spalinowych i Ekologii

autor

Rybicka I.

• Politechnika Lubelska, Wydział Mechaniczny, Instytut Transportu Silników Spalinowych i Ekologii

autor

Madleňák R.

• University of Zilina, Faculty of Operation and Economics of Transport and Communications, Department of Communications, Univerzitna 1, 01026 Zilina, Slovak Republic

Bibliografia

• 1. Age-friendly communities evaluation guide [Internet]. Ottawa; 2015. Internet: https://www.canada.ca/content/dam/phacaspc/migration/phac-aspc/seniors-aines/alt-formats/pdf/indicatorsindicateurs-v2-eng.pdf [dostęp 16.10.2017]
• 2. BIAŁA KSIĘGA Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu - dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu [Internet]. Bruksela; 2011 [Internet]. http://eur-lex.europa.eu/legalcontent/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52011DC0144&from=EN [dostęp 14.10.2017]
• 3. Brożyna E. System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej w komunikacji miejskiej – analiza użyteczności i zadowolenia pasażerów na przykładzie KZK GOP. Autobusy – Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe, 6/2017, str. 16-21
• 4. Curtis C, Scheurer J. Performance measures for public transport accessibility: Learning from international practice. 2017; 10(1):93-118.
• 5. Donderowicz M, Kaczmarek P, editors. Poznańska Mapa Barier. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza; 2017. 23 p. [Internet] https://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1xEprC-GxxickX5uOeHj7mPR6vA&ll=52.427135400000004%2C16.912585799999988&z=15 [dostęp 16.10.2017]
• 6. European Conference of Ministry of Transport. Improving Access to Public Transport. Paris: International Association Of Public Transport; 2004. 85p. [Internet]. https://www.polisnetwork.eu/uploads/Modules/PublicDocuments/ECMT(2004)Improvingaccesstopublic transport.pdf [dostęp 15.10.2017]
• 7. Green J, Jones A, Roberts H. More than A to B: the role of free bus travel for the mobility and wellbeing of older citizen in London. Ageing Soc. 2014 Mar:34(3):472-494. Epub 2012 Nov 6
• 8. GUS. Miasta w liczbach 2012. Warszawa; 2014. [Internet] https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5499/3/7/1/miasta_w_liczbach_2012_07_31_internet.pdf [dostęp 15.10.2017]
• 9. GUS. Prognoza ludności na lata 2014-2050. Rutkowska L, editor. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny; 2014. [Internet] http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/prognozaludnosci/prognoza-ludnosci-na-lata-2014-2050-opracowana-2014-r,1,5.html [dostęp 16.10.2017]
• 10. GUS. Prognoza Ludności (opracowana w 2014 r) - zmiany stanów ludności w latach 2014-2050. Warszawa; 2015. [Internet] http://swaid.stat.gov.pl/Demografia_dashboards/Raporty_predefiniowane/RAP_DBD_DEM_19.aspx [dostęp 16.10.2017]
• 11. Hermant-de Callatay C, Svanfeld C. Miasta Przyszłości. Wyzwania, wizje, perspektywy. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej; 2011 [Internet]. http://ec.europa.eu/regional_policy/conferences/citiesoftomorrow/index_en.cfm%0A [dostęp 9.10.2017]
• 12. Metz DH. Mobility of older people and their quality of life. Transp Policy. 2000. t 9;7(2):149–52. [Internet] https://ac.elscdn.com/S0967070X00000044/1-s2.0-S0967070X00000044-main.pdf?_tid=08555afc-ad0f-11e7-9d8b-00000aacb35e&acdnat=1507566753_382c48ec4efd942f9acd2937552e32ba [dostęp 15.10.2017]
• 13. Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Strategia rozwoju transportu do 2020 roku. (z perspektywą do 2030 roku). Warszawa; 2013
• 14. Molecki A. Wykorzystanie systemu DIP do ułatwienia orientacji turystów w mieści. Autobusy – Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe 6/2017.
• 15. Office for National Statistics. National Population Projections, 2014-based Reference Volume: Series PP2. London; 2016. [Internet] https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/populationandmigration/populationprojections/compendium/nationalpopulationprojections/2014basedreferencevolumeseriespp2 [dostęp 15.10.2017]
• 16. Office for National Statistics. National population projections: 2014-based statistical bulletin. London; 2015. [Internet] https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/populationandmigration/populationprojections/bulletins/nationalpopulationprojections/2015-10-29 [dostęp 15.10.2017]
• 17. ONZ. Konwencja Praw Osób Niepełnosprawnych. ONZ. New York; 2006. [Internet] http://www.unic.un.org.pl/dokumenty/Konwencja_Praw_Osob_Niepelnosprawnych.pdf [dostęp 15.10.2017]
• 18. Orpana H, Chawla M, Gallagher E, Escaravage E. Developing indicators for evaluation of age-friendly communities in Canada: process and results. Heal Promot chronic Dis Prev Canada Res policy Pract. 2016 Oct;36(10):214–23. [Internet] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27768558 [dostęp 15.10.2017]
• 19. Plan zrównoważonego rozwoju transportu zbiorowego dla m.st. Warszawy. Warszawa; 2014 [Internet] http://konsultacje.um.warszawa.pl/sites/konsultacje.um.warszawa.pl/files/plan_transportowy_tekst_ze_spisem_tresci_0.pdf [dostęp 15.10.2017]
• 20. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu planu zrównoważonego rozwoju transportu zbiorowego. Dziennik Ustaw Nr 117 poz. 684. 2011 [Internet] Available from: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111170684/O/D20110684.pdf [dostęp 15.10.2017]
• 21. RWJF Program Results Report -Project Identifies 33 Indicators that a Community is “Elder-Friendly”. New York; 2004. [Internet] https://www.rwjf.org/content/dam/farm/reports/program_results_reports/2009/rwjf15611 [dostęp 16.10.2017]
• 22. Shiau TA, Huang WK. User perspective of age-friendly transportation: A case study of Taipei City. Transp Policy. 2014;36:184–91. [Internet] http://ac.els-cdn.com/S0967070X14001899/1-s2.0-S0967070X14001899-main.pdf?_tid=ec2919a6-a460-11e7-b84b00000aab0f26&acdnat=1506612364_a28762d56eecab3c9aa64b1f 20a6326b [dostęp 15.10.2017]
• 23. USTAWA z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym. Warszawa; 2010 [Internet] http://zdit.uml.lodz.pl/files/dane/BIP/zalatwianie_spraw/ust_publ_transp_zbior_6820a73a.pdf [dostęp 15.10.2017]
• 24. Wolański M, Pieróg M. Rozwój komunikacji miejskiej w Polsce w latach 2009-2015. Autobusy – Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe 6/2017, str. 25-29
• 25. Wolański M. i in. Raport o stanie komunikacji miejskiej w Polsce w latach 2009-2015. Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej, Warszawa, 2016
• 26. World Health Organization. Active Ageing: A Policy Framework. World Health Report. Geneva: World Health Organization; 2002. 60 p. [Internet] http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/67215/1/WHO_NMH_NPH_02.8.pdf [dostęp 15.10.2017]
• 27. World Health Organization. Global Age-friendly Cities: A Guide. Community Health. Geneve: WHO; 2007 [Internet] www.who.int/ageing/en [dostęp 15.10.2017]
• 28. World Health Organization. World report on Ageing and Health. Geneva; 2015.[Internet]. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/186463/1/9789240694811_eng.pdf?ua=1 [dostęp 16.10.2017]
• 29. World Health Organization. Measuring the Age-Friendliness of cities. A guide to using core indicators. Geneve: World Health Organization; 2015. 128 p. [Internet] http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/203830/1/9789241509695_eng.pdf [dostęp 15.10.2017]
• 30. Żakowska M, ed. Miasta przyjazne starzeniu: przewodnik. I. Warszawa: Fundacja Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiego; 2014. 100 p.
• 31. http://swaid.stat.gov.pl/Demografia_dashboards/Raporty_predefiniowane/RAP_DBD_DEM_19.aspx
• 32. http://swaid.stat.gov.pl/Demografia_dashboards/Raporty_predefiniowane/RAP_DBD_DEM_18.aspx
• 33. http://www.transport-publiczny.pl/wiadomosci/ktp-transport-przyszlosci-czy-elektrycznosc-i-autonomicznosc-to-rozwiazanie-56521.html

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018)