Wzbogacenie w REE utworów osadowych w wybranych rejonach obrzeżenia mezozoicznego Gór Świętokrzyskich : obiecujące dane wstępne i potrzeba dalszych badań

• Autorzy: Mikulski Stanisław Z. , Brański Paweł , Pieńkowski Grzegorz , Małek Rafał , Zglinicki Karol , Chmielewski Andrzej

Identyfikatory

DOI

10.7306/2021.21

Warianty tytułu

EN

REE enrichment of sedimentary formations in selected regions of the Mesozoic margin of the Holy Cross Mountains : promising preliminary data and more research needed

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The main task of research was a quantitative and qualitative identification of rare earth elements within various Mesozoic sediments in the surroundings of the Holy Cross Mountains. Over 100 samples from archive boreholes, outcrops and mining waste were analysed using modern methods, like portable XRF, geochemical analysis (ICP-MS), electron microprobe and SEM. Results show enrichments of REE concentrations in sedimentary rock samples from the Niektań PIG-1 borehole (LREE up to 0.95%), Miedary outcrop (LREY up to 0.4%) and Lower Cretaceous phosphorites from mining waste in Chałupki and Annopol (LREE ~0.2%). Further investigation is strongly recommended in order to explain the distribution of REE in the study areas.

Słowa kluczowe

PL

rzadkie elementy ziemi; osady krzemoklastyczne; górny trias; dolna jura; fosforyty dolnokredowe; fosforyty albsko-cenomańskie

EN

rare earth elements; siliciclastic deposits; Upper Triassic; Lower Jurassic; Lower Cretaceous phosphorites; Albian-Cenomanian phosphorites

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2021
• Tom: Vol. 69, nr 6
• Strony: 379--385
• Opis fizyczny: Bibliogr.16 poz., fot., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Mikulski Stanisław Z.

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Brański Paweł

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Pieńkowski Grzegorz

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Małek Rafał

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Zglinicki Karol

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Chmielewski Andrzej

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• 1. BAO Z., ZHAO Z. 2008 - Geochemistry of mineralization with exchangeable REY in the weathering crusts of granitic rocks in South China. Ore Geol. Rev., 33: 519-53.
• 2. BRAŃSKI P. 2018 - Wstępna charakterystyka pierwiastków ziem rzadkich i innych pierwiastków śladowych w osadach drobnoziarnistych z pogranicza triasu i jury w dawnej bruździe śródpolskiej. Biul. Państw. Inst. Geol., 472: 255-270.
• 3. BRAŃSKI P., MIKULSKI S.Z. 2016 - Rare earth elements distribution in fine-grained deposits from the uppermost Triassic and Lower Jurassic of the Polish Basin: provenance and weathering in the source area. Geol. Quart., 60: 441-450.
• 4. EMMANUEL E.C., ANANTHI T., ANANDKUMAR B., MARUTHAMUTHU S. 2012 - Accumulation of rare earth elements by siderophore-forming Arthrobacter luteolus isolated from rare earth environment of Chavara, India. J. Biosci., 37 (1): 25-31.
• 5. EMSBO P., MCLAUGHLIN P.I., BREIT G.N., DU BRAY E.A., KOENING A.E. 2015 - Rare Earth Elements in sedimentary phosphate deposits: solution to the global REE crisis? Gondwana Res., 27 (2): 776-785.
• 6. GĄSIEWICZ A. 2020 - Fosforyty (Phosphorites). [W:] Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W. (red.), Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r. Państw. Inst. Geol., Warszawa: 233-236.
• 7. KOWAL-LINKA M., BODZIOCH A. 2017 - Genesis of the Lower Triassic bonebeds from Gogolin (S Poland): The impact of microbial mats on trapping of vertebrate remains. Palaeogeogr., Palaeoclimatol., Palaeoecol., 466: 38-58.
• 8. MARCINOWSKI R., RADWAŃSKI A. 1983 - The Mid-Cretaceous transgression onto the Central Polish Uplands (marginal part of the Central European Basin). Zitteliana, 10: 65-95.
• 9. MCLENNANS.M. 2001 - Relationships between the trace element composition of sedimentary rocks and upper continental crust. Geochem., Geophys., Geosystem., 2 (4): 1-24.
• 10. MIKULSKI S.Z., OSZCZEPALSKI S., BRAŃSKI P., KOZDRÓJ W., MARKOWIAK M., KRAMARSKA R., CHMIELEWSKI A., SADŁOWSKA K., DAMRAT M. 2014 - Weryfikacja stanu wiedzy o mineralizacji metalami ziem rzadkich (REE) wraz z pilotażową oceną ich perspektyw złożowych w Polsce z wyłączeniem obszaru kratonu wschodnioeuropejskiego. Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., nr inw. 1463/2016.
• 11. MIKULSKI S.Z., MAŁEK R., CHMIELEWSKI A., SADŁOWSKA K., BRAŃSKI P., OSZCZEPALSKI S., MARKOWIAKM., PIEŃKOWSKI G., ZGLINICKI K., WISZNIEWSKA J., DYMOWSKI W., WOŁKOWICZ S., ZIELIŃSKI G., GIRO L., LECH D., GÓRECKA E., KARMASZ D. 2021 - Ocena potencjału złożowego REE w Polsce. Zadanie 4.2. Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol.,nr inw. 1958/2021.
• 12. PIEŃKOWSKI G. 2004 - The epicontinental Lower Jurassic of Poland. Pol. Geol. Inst. Sp. Publ., 12: 1-152.
• 13. POPOV E.V., MACHALSKI M. 2014 - Late Albian chimaeroid fishes (Holocephali, Chimaeroidei) from Annopol, Poland. Cretaceous Res., 47: 1-18.
• 14. SUBSTYK D. 1961 - Ziemie rzadkie w fosforytach polskich. Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., nr inw. 14945.
• 15. UBERN A 1971 - Fosforyty w Polsce oraz możliwości występowania dalszych obszarów fosforytonośnych. Biul. Państ. Inst. Geol., 246 :7-46.
• 16. ZGLINICKI K., SZAMAŁEK K., SALWA S., GÓRSKA I. 2020 - Dolnokredowe fosforyty z NE obrzeżenia Gór Świętokrzyskich jako potencjalne źródło REE - badania wstępne. Prz. Geol., 68 (7): 566-576.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).