Współrzędnościowe pomiary kół zębatych walcowych

• Autorzy: Grzelka M.

Warianty tytułu

EN

Coordinate measurement of gears

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kołom zębatym, jako elementom odpowiedzialnym za przenoszenie ruchu, stawiane są coraz większe wymagania dotyczące ich dokładności wykonania. Przemysł samochodowy i lotniczy oprócz wymogów dokładności geometrycznej stawia warunki na dokładność kinematyczną a w najbliższej perspektywie dynamiczną. Prace prowadzone w Zakładzie Metrologii i Systemów Pomiarowych dotyczą zarówno analizy dokładności pomiarów geometrycznych kół zębatych, jak również odchylenia kinematycznego i dynamicznego przekładni zębatych. W artykule przedstawiono szczegółową analizę dokładności pomiarów współrzędnościowych kół zębatych wraz z porównaniem z pomiarami na specjalizowanych maszynach pomiarowych do kół zębatych. Na podstawie przeprowadzonych badań, analiz i symulacji przedstawiono ogólną postać błędów pomiarów współrzędnościowych i przedstawiono wytyczne dotyczące możliwości zastosowania odpowiedniej klasy maszyn współrzędnościowych do pomiaru kół zębatych walcowych wykonanych w określonych klasach dokładności.

EN

The gears are responsible for transmission of movement, and their accuracy requirements are going higher. The motor and plane industry apart of geometrical accuracy emphasizes conditions on the cinematic accuracy, and in close perspective on the dynamic accuracy. The researches of the Division of Metrology and Measurement System are directed not only towards the higher accuracy of gears geometry measurement, but also towards the measurement of cinematic and dynamic deviations. In the paper, the detailed analysis of the accuracy of coordinate measurement of gears compared with the measurement using specialized gears measurement devices have been carried out. The performed researches and analysis led to the general conclusions on the coordinate gears measurement inaccuracy. The recommendations on the application of appropriate coordinate measuring machine accuracy class for the measurement of cylindrical gears with particular tolerance, have been presented, too.

Słowa kluczowe

PL

koła zębate; technika współrzędnościowa; dokładność pomiaru; korekta współrzędnych

EN

gears; Coordinate Measuring Technique; accuracy of measurement; correction of coordinates

• Wydawca: Wydawnictwo PAK
• Czasopismo: Pomiary Automatyka Kontrola
• Rocznik: 2007
• Tom: R. 53, nr 9 bis
• Strony: 489--492
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., rys., tab., wzory

Twórcy

autor

Grzelka M.

• Politechnika Poznańska, Instytut Technologii Mechanicznej, Zakład Metrologii i Systemów Pomiarowych

Bibliografia

• [1] Ratajczyk E.: Współrzędnościowa technika pomiarowa. Maszyny i roboty pomiarowe. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1994.
• [2] Chajda J., Grzelka M.: The Algorithm of the Gears Measurement with a CMM; XVI IMEKO World Congress, Wien-Vienna September 25-28, 2000, Proceedings Volume VIII, Topic 14 - Measurement of Geometrical Quantities, Topic 25 - Quality Management, s. 51-56.
• [3] Grzelka M. Praca doktorska Ocena metrologiczna kompleksowych pomiarów dokładności wykonania kół zębatych z wykorzystaniem współrzędnościowej techniki pomiarowej, Poznań 2003
• [4] DIN 3960 Begriffe und Bestimmungsgrößen für Stirnräder (Zylinderraden) und Stirnradpaare (Zylinderradpaare) mit Evolventenverzahnung