Wpływ dodatku mocznika, azotanu sodu i glikolu etylenowego na właściwości reologiczne kleików skrobi kukurydzianej

• Autorzy: Makowska A. , Kubiak P. , Białas W. , Lewandowicz G.

Identyfikatory

DOI

10.14314/polimery.2015.343

Warianty tytułu

EN

Effect of urea, sodium nitrate and ethylene glycol addition on the rheological properties of corn starch pastes

• Konferencja: Polski Kongres Reologii (13—15.10.2013 ; Poznań, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zbadano wpływ substancji pomocniczych stosowanych w produkcji klejów skrobiowych na przebieg kleikowania oraz właściwości reologiczne natywnej skrobi kukurydzianej. Zawiesiny natywnej skrobi kukurydzianej, odmiany koński ząb, poddawano kleikowaniu w wiskografie RVA, a następnie umieszczano w cylindrze pomiarowym reometru HAAKE i badano lepkość w trybie kontrolowanej szybkości ścinania (CR). Do sporządzania zawiesin skrobiowych stosowano wodę destylowaną, roztwory mocznika, azotanu(V) sodu i glikolu etylenowego. Gotowe kleiki analizowano metodą rozmazu mikroskopowego, po wybarwieniu za pomocą płynu Lugola. Stwierdzono, że dodatek mocznika powoduje obniżenie temperatury kleikowania, zmianę kształtu krzywej kleikowania skrobi oraz wzrost lepkości końcowej otrzymanego kleiku. Stwierdzono, że dodatek azotanu(V) sodu powoduje wydłużenie czasu kleikowania i stabilizuje lepkość. Glikol etylenowy dodany do zawiesiny wywiera mniejszy wpływ na kleikowanie skrobi niż mocznik i azotan. Skrobia kukurydziana tworzy kleiki lub zawiesiny rozrzedzane ścinaniem, których właściwości reologiczne wyraźnie zmieniają się w czasie.

EN

The effects of the additives used in starch adhesives production on the pasting process and rheological properties of native corn starch were investigated. Suspensions of the starch of Indentata variety (6 %) prepared in distilled water or aqueous solutions of urea (2.5 %), sodium nitrate(V) (2.5 %) and ethylene glycol (1.5 %) were subjected to a controlled pasting in RVA viscometer. The obtained pastes were placed in a measuring cylinder of HAAKE rheometer and the viscosity measurements were performed using controlled shear rate (CR) mode at shear rates of 0—600 s-1. The paste smears were analyzed under a microscope after staining with Lugol's solution. It was found that the addition of urea caused a reduction in the pasting temperature, change in the shape of pasting curve as well as 30 % increase in the final viscosity (Table 1). The addition of sodium nitrate(V) led to an increase in the pasting time, decrease of the viscosity drop and reduced viscosity increase during cooling (Fig. 1). The influence of ethylene glycol additive on the pasting process was less significant than that of urea and sodium nitrate(V). Corn starch forms pastes or shear thinning suspensions with a distinct change in the rheological properties over time.

Słowa kluczowe

PL

skrobia kukurydziana; właściwości reologiczne; mocznik; azotan(V) sodu; glikol etylenowy

EN

corn starch; rheological properties; urea; sodium nitrate(V); ethylene glycol

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej
• Czasopismo: Polimery
• Rocznik: 2015
• Tom: T. 60, nr 5
• Strony: 343--350
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., rys. kolor.

Twórcy

autor

Makowska A.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Instytut Technologii Żywności Pochodzenia Roślinnego, ul.Wojska Polskiego 31, 60-637 Poznań

autor

Kubiak P.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności, ul. Wojska Polskiego 31, 60-637 Poznań

autor

Białas W.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności, ul. Wojska Polskiego 31, 60-637 Poznań

autor

Lewandowicz G.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności, ul. Wojska Polskiego 31, 60-637 Poznań

Bibliografia

• [1] Tegge G.: „Skrobia i jej pochodne”,Wyd. Naukowe PTTŻ, Kraków 2010, str. 210—222
• [2] Ziółkowska D., Shyichuk A.: Polimery 2011, 56, 244
• [3] Figiel A., Zięba T., Leszczyñski W.: Polimery 2004, 49, 547
• [4] Spychaj T., Kowalczyk K., Krala G.: Polimery 2010, 55, 765
• [5] Wilpiszewska K., Spychaj T.: Polimery 2006, 51, 327
• [6] Jeziórska R., Żakowska Z., Stolbińska H., Ratajska M., Zielonka M.: Polimery 2003, 48, 211
• [7] Tudorachi N., Lipsa R.: Polimery 2006, 51, 425
• [8] Wilpiszewska K., Spychaj T.: Polimery 2008, 53, 268
• [9] Staroszczyk H.: Polimery 2009, 54, 31
• [10] Lewandowicz G., Fornal J., Walkowski A. i in.: Industrial Crops and Products 2000, 11, 249. http://dx.doi.org/10.1016/S0926-6690(99)00065-5
• [11] Walkowski A., Lewandowicz G.: Przemysł Spożywczy 2004, 58 (5), 49
• [12] Ma X.F., Yu J.G., Wan J.J.: Carbohydrate Polymers 2006, 64, 267. http://dx.doi.org/10.1016/j.carbpol.2005.11.042
• [13] Wang Z., Gu Z., Li Z., Hong Y., Cheng L.: Carbohydrate Polymers 2013, 95, 397. http://dx.doi.org/10.1016/j.carbpol.2013.02.009
• [14] Pat. pol. 169 275 (1996)
• [15] Chiotelli E., Pilosio G., Le Meste M.: Biopolymers 2001, 63, 41. http://dx.doi.org/10.1002/bip.1061
• [16] Roberts S.A., Cameron R.E.: Carbohydrate Polymers 2002, 50, 133. http://dx.doi.org/10.1016/S0144-8617(02)00007-3
• [17] Kuo M.-I., Wang Y.-J.: Cereal Chemistry 2006, 83 (5), 478. http://dx.doi.org/10.1094/CC-83-0478
• [18] Zhang Y., Cremer P.S.: Current Opinion of Chemical Biology 2006, 10, 658. http://dx.doi.org/10.1016/j.cbpa.2006.09.020
• [19] Vilwock V.K., BeMiller J.N.: Starch-Stärke 2005, 57, 281. http://dx.doi.org/10.1002/star.200400384
• [20] Norma Branżowa BN-79/8080-01
• [21] Sikora M., Krystjan M., Tomasik P. i in.: Polimery 2010, 55, 582
• [22] Kowalski S., Sikora M., Tomasik P. i in.: Polimery 2008, 53, 457
• [23] Gustaw W., Szwajgier D.: Polimery 2012, 57, 284. http://dx.doi.org/10.14314/polimery.1012-284
• [24] Lewandowicz G., Balcerek W., Walkowski A.: w „Ziemniak spożywczy i przemysłowy” (red. Drożdż W., Bednarek J.), Elma, Wrocław 2006, str. 97—105
• [25] Lewandowicz G., Fornal J., Walkowski A.: Carbohydrate Polymers 1997, 34, 213. http://dx.doi.org/10.1016/S0144-8617(97)00091-X
• [26] de Vasconcelos C.L., Pereira M.R., Fonseca J.L.C.: Journal of Applied Polymer Science 2001, 80, 1285. http://dx.doi.org/10.1002/app.1214
• [27] Li J., Vasanthan T., Bressler D.: Carbohydrate Polymers 2012, 87, 1649. http://dx.doi.org/10.1016/j.carbpol.2011.09.061
• [28] Chiou H., Fellows C.M., Gilbert R.G., Fitzgerald M.A.: Carbohydrate Polymers 2005, 61, 61. http://dx.doi.org/10.1016/j.carbpol.2005.02.011
• [29] McGrane S.J., Mainwaring D.D., Cornell H.J., Rix C.J.: Starch-Stärke 2004, 56, 122. http://dx.doi.org/10.1002/star.200300242
• [30] Tako M., Tamaki Y., Konishi T., Shibanuma K., Hanashiro I., Takeda Y.: Food Research International 2008, 41, 797. http://dx.doi.org/10.1016/j.foodres.2008.07.002
• [31] ZhuW.X., Gayin J., Chatel F. i in.: Food Hydrocolloids 2009, 23, 2204. http://dx.doi.org/10.1016/j.foodhyd.2009.05.002
• [32] Chang Y.H., Lim S.T., Yoo B.: Journal of Food Engineering 2004, 64, 521. http://dx.doi.org/10.1016/j.jfoodeng.2003.08.017
• [33] Śmigielska H., Lewandowicz J., Le Thanh-Blicharz J.: Żywność Nauka Technologia Jakości 2013, 87, 137