Lithological and geochemical features of Turonian carbonates with stylolites in Pokuttya–Bukovyna (Ukrainian Carpathians)

• Autorzy: Radkovets N. , Manzhar N.

Warianty tytułu

PL

Cechy litologiczne i geochemiczne turońskich osadów węglanowych ze stylolitami Karpat pokucko-bukowińskich

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania składu materialnego węglanów ze stylolitami w Karpatach pokucko-bukowińskich wykazały, że zawartość CaCO3 w skałach waha się od 68 do 92%, a pozostałości nierozpuszczalnej od 8 do 32. Szczątki organiczne wielkości od 0,02 do 1 mm (otwornice, ślimaki, ramienionogi i inoceramy) stanowią 40–55% skały, a reszta to kalcyt pelitomorficzny. Części nierozpuszczalne materiału stylolitów to na ogół minerał hydromikowy – illit oraz materia organiczna, cechująca się zwiększoną zawartością żelaza i strontu (>10 razy). Spektoskopia infraczerwona bituminu chloroformowego zawartego w stylolitach wykazała, że materia organiczna powstała głównie z mikroskładników planktonicznych (autochtonicznych) i uległa istotnym zmianom postsedymentacyjnym: polimeryzacji oraz utleniania.

EN

Chemical analysis of carbonates with stylolites from the autochthon of the Pokuttya–Bukovyna Carpathians showed that the СаСО3 content in the rocks ranges between 68 and 92%, insoluble residue makes 8–32%. Investigation of clayey limestones using the polarizing microscopy allowed to establish that the 0.02–1 mm sized organic debris (foraminifera, gastropods, brachiopods and inocerams) makes 40–55% of the rock. The rest is the matrix represented by pelitomorphic calcite. X-ray diffractometry showed that insoluble residue of the organic-rich clay from stylolites is represented by the hydromicaceous mineral – illite with admixture of organic matter. Results of quantitative spectral analysis revealed the increased iron and strontium (>10 times) content in both limestones and organic-rich clays. Infrared spectrometry of chloroform bitumen extracted from the organic-rich clay from stylolites showed that the dispersed organic matter by its origin consists mainly of planktonogenic (autochthonous) microcomponents and underwent significant postsedimentary transformations: polymerization and oxidation.

Słowa kluczowe

PL

wapienie turonu; stylolity; skład mineralny; autochton karpacki

EN

Turonian limestones; stylolites; material compositions; Carpathian autochthon

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 449
• Strony: 131--136
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Radkovets N.

• Institute of Geology and Geochemistry of Combustible Minerals of the NAS of Ukraine

autor

Manzhar N.

• Institute of Geology and Geochemistry of Combustible Minerals of the NAS of Ukraine

Bibliografia

• 1. BOLSHAKOV G.F., GLEBOVSKAYA E.A, KAPLAN Z.G., 1967 — Infrakrasnye spektry i rentgenogramy geteroorganicheskikh soyedinyeniy. Izd. Khimiya, Leningrad: 168 pp. [in Russian].
• 2. DRITS V.A., SAHAROV B.A., 1976 — Rentgenostrukturnyi analiz smeshanosloynykh mineralov. Izd. Nauka, Moskva: 256 pp. [in Russian].
• 3. DUBICKA Z., PERYT D., 2012 — Foraminifers and stable isotope record of the Dubivtsi chalk (upper Turonian, Western Ukraine): Palaeoenvironmental implications. Geol. Quart., 56, 1: 199-214.
• 4. GAVRILISHIN V.I., PASTERNAK S.I., ROZUMEYKO S.V., 1991 — Stratigraficheskiye podrazdeleniya melovykh otlozhemiy- platformennoy chasti zapada Ukrainy. Akademia Nauk USSR Inst. Geologii i Geokhimii Goryuchikh Iskopayemykh, Preprint 91, 1, 53 pp., Lviv [in Russian].
• 5. GLEBOVSKAYA E.A., 1971 — Primeneniye infrakrasnoy spektrometriii v neftyanoy geokhimii. Izd. Nedra, Leningrad: 197 pp. [in Russian].
• 6. KONTROVICH A.E., 1976 — Geokhimicheskiye metody kolichestvennogo prognoza neftegazonosnosti. Izd. Nedra, Moskva: 229 pp. [in Russian].
• 7. KORCHAGINA U.I., CHETVERIKOVA O.P., 1976 – Metody issledovania rasseyanogo organicheskogo veschestva osadochnykh porod. Izd. Nedra, Moskva: 229 pp. [in Russian].
• 8. LANCELOT T., HATHAWAY J.G., HOLLISTER C.D., 1972 – Lithology od sediments from the western north Atlantic, Leg 11, DSDP. In: Initial reports of the Deep Sea Drilling Project, (C. D. Hollister, J.I. Ewing et al.). US Goverbment Printing Office, Washington, 11: 901-949.
• 9. PAUL T. ROBINSON, PAUL A., et al., 1974 — Lithology of Mesozoic and Cenozoic sediments of the Eastern Indian Ocean, leg 27, DSDP. In: Initial reports of the Deep Sea Drilling Project C.D. (Veevers J.J., Heirtzler J.R. et al.). US Government Printing Office, Washington, 27: 1001-1048.
• 10. PERYT D., WYRWICKA K., 1991 — The Cenomanian-Turonian oceanic anoxic event in SE Poland. Cretac. Res., 12: 65-80.
• 11. PERYT D., WYRWICKA K., ORTH C., ATTREP M., QUINTANA L., 1994 — Foraminiferal changes and geochemical profiles across the Cenomanian/Turonian boundary in central and southeast Poland. Terra Nova, 6: 158-165.
• 12. SCHLANGER S.O. et al., 1973 — Fossil preservation and diagenesis of pelagic carbonates from the Magellan Rise, Central North Pacific Ocean, leg 17, DSDP. In: Initial reports of the Deep Sea Drilling Project, C.D. (Winterer E.L., Ewing J. et al.). US Government Printing Office, Washington, 17: 407-428.
• 13. SCHLANGER S.O., JENKYNS H.C., 1976 — Cretaceous oceanic anoxic events: causes and consequences. Geologie en Mijnbouw, 55 (3-4): 179-184.
• 14. VINOGRADOV A.P., 1962 — Srednee soderzhaniye khimiclx- skikh elementov v glavnykh tipakh izverzhenykh gornykh porod zemnoy kory. Geokhimiya, 7: 551-571 [in Russian].
• 15. YUDOVICH Y.E., MAKYDAL T.V., IVANOVA T.I., 1980 — Geokhimiya strontsiya v karbonatnykh otlozheniyakh. Izd. Nauka, Leningrad: 152 pp. [in Russian].