Rosyjski mechanizm destabilizacji jako współczynnik strategii walki – wybrane aspekty

• Autorzy: Kwiatkowski Wojciech

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.2891

Warianty tytułu

EN

The Russian destabilization mechanism as a factor of the combat strategy – selected aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dążenia do ingerowania państwa „X” w politykę wewnętrzną państwa „Y” i próby wpływania na nastroje jego ludności nie są zjawiskiem nowym. Poszczególne organizmy państwowe starają się umocnić swój przekaz i uskutecznić go przy wykorzystaniu mechanizmów destabilizacji. Ich zakres oraz wymiar bywa bardzo zróżnicowany. Niezwykle szerokie spektrum w tej dziedzinie można przypisać Federacji Rosyjskiej. Przygotowany artykuł ma umożliwić przegląd wybranych aspektów mechanizmu używanych przez Rosjan celem prowadzenia działań destabilizacyjnych. Przedstawione zostały przykłady z lat 2014–2020, kiedy to stosowane przez Kreml zabiegi socjotechniczne miały bardzo intensywny charakter. Przybliżono zatem rosyjską działalność w postaci m.in. posługiwania się elementami wojny hybrydowej, jak chociażby szerzenie dezinformacji czy używanie środków w obszarze fake newsów. Ponadto dotknięto tematu działań wymierzonych w jedność i integralność terytorialną państw. Niniejszy artykuł w głównej mierze traktuje o problemie w ujęciu polskim, ale poruszono także zagadnienia o wymiarze międzynarodowym. Zaprezentowano przykłady działalności wymierzonej tak w państwo i społeczeństwo polskie, jak również innych krajów. Poznanie przytoczonych wymiarów mechanizmu powinno uwrażliwić odbiorców na treść udostępnianych informacji i zmusić ich do refleksji nad źródłem transmisji oraz autentycznością przekazu.

EN

The efforts to interfere with state «X» in the internal policy of state «Y» and attempts to influence the mood of its population are not a new phenomenon. Individual state organisms endeavour to strengthen their message and make it effective by using the mechanisms of destabilization. Their scope and size can be highly diversified. The extremely broad spectrum in this area can be attributed to the Russian Federation. The article is intended to provide an overview of selected aspects of the mechanism used by the Russians in order to carry out destabilization activities. Examples from the years 2014–2020 are presented, which was a time when social engineering measures used by the Kremlin were of a very intensive nature. The article shows the Russian activities in the form of, inter alia, the application of hybrid warfare elements, such as dissemination of disinformation, or using fake news measures. Further, the subject of actions aimed at the unity and territorial integrity of states has been touched upon. This article deals primarily with the problem perceived from the Polish perspective, but also addresses issues of an international dimension. Examples were presented of activities aimed at both the Polish state and society and at other countries. Exploring these dimensions of the mechanism should sensitise the public to the content of the information provided and make them reflect on the source of the transmission and the authenticity of the message.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo narodowe; destabilizacja; wojna hybrydowa; fake news; wojna informacyjna

EN

national security; destabilisation; hybrid warfare; fake news; information warfare

• Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Rocznik: 2021
• Tom: Nr 79 (tom 3)
• Strony: 125--138
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz.

Twórcy

autor

Kwiatkowski Wojciech

Bibliografia

• 1. Sun Zi, Sztuka wojny, czyli trzynaście rozdziałów, https://trybun.org.pl/wp- -content/uploads/2020/04/Sztuka-wojny-Sun-Tzu.pdf, s. 54 [dostęp 13.10 2020].
• 2. Sykulski L., Rosyjska koncepcja wojen buntowniczych Jewgienija Messnera, „Przegląd Geopolityczny” 2015, t. 11, s. 109.
• 3. Włodkowska-Bagan A., Rosyjska ofensywa propagandowa. Casus Ukrainy, „Studia Politologiczne” 2018, nr 49, s. 109–112.
• 4. Darczewska J., Anatomia rosyjskiej wojny informacyjnej. Operacja krymska – studium przypadku, „Punkt widzenia” 2014, nr 42, s. 5–6.
• 5. Czechy ws. wybuchu składu amunicji: jest tylko jedna wersja, https://www.defence24.pl/czechy-ws-wybuchu-skladu-amunicji-jest-tylko-jedna-wersja [dostęp 03.05.2021].
• 6. Skoneczny Ł., Wojna hybrydowa – wyzwanie przyszłości? Wybrane zagadnienia, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2016, nr 14, s. 39–44.
• 7. Debata: rosyjska propaganda wobec Unii Europejskiej, https://www.europarl.europa.eu/poland/pl/strona_glowna/aktualnosci/news/2016/lipiec-2016/debatarosyjska-propaganda-wobec-unii-europejskiej.html [dostęp 03.05.2021].
• 8. Rada Północnoatlantycka: Rosja prowadzi działania destabilizacyjne na terytorium NATO, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/swiat/artykuly/81476- 27,rada-polnocnoatlantycka-rosja-destabilizuje-terytorium-nato.html [dostęp 03.05.2021].
• 9. http://www.grwar.ru/persons/person/3635 [dostęp 14.10.2020].
• 10. Polska na celowniku dezinformacji, https://www.gov.pl/web/sluzby-specjalne/ polska-na-celowniku-dezinformacji [dostęp 20.11.2020].
• 11. Ukraina na żywo: Władimir Putin na konferencji: Na razie nie ma konieczności wprowadzenia wojsk, https://www.rmf24.pl/raporty/raport-ukraina/fakty/news- -ukraina-na-zywo-wladimir-putin-na-konferencji-na-razie-nie-m,nId,1279417 [dostęp 13.10.2020].
• 12. https://wideo.wp.pl/wybory-2020-waszczykowski-nie-ma-watpliwosci-rosjajuz-ingeruje-6525245860075137v [dostęp 13.10.2020].
• 13. F-35: Polska kupi „bezużyteczną i drogą zabawkę”, https://pl.sputniknews.com/ swiat/2019072010768046-f-35-jest-tak-samo-bezuzyteczny-jak-iphone-sputnik [dostęp 13.10.2020 r.].
• 14. Korniew D., „W walce Su-35 prezentuje się korzystniej niż F-35”. Odpowiadamy na komentarze czytelników Sputnika, https://pl.sputniknews. com/opinie/2019110411300429-w-walce-w-zwarciu-su-35-prezentuje- -siebardziej-korzystnie-niz-f-35-odpowiadamy-na-komentarze-sputnik [dostęp 13.10.2020].
• 15. Rosja rozpoczęła wojnę hybrydową z Polską? ABW bada fałszywe SMS-y Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, https://nczas.com/2018/12/02/rosja-rozpoczela- -wojne-hybrydowa-z-polska-abw-bada-falszywe-sms-y-rzadowego-centrumbezpieczenstwa [dostęp 13.10.2020].
• 16. https://www.wprost.pl/swiat/10170765/incydent-na-morzu-azowskim-silyzbrojne-ukrainy-postawione-w-najwyzszy-stan-gotowosci.html [dostęp 13.10.2020].
• 17. Kokot M., Rosja na dezinformacyjnej szpicy. To dopiero początek globalnych manipulacji w sieci, http://wyborcza.pl/7,75399,24549197,rosyjskie-trolle-zalewaja-polski-internet.html [dostęp 13.10.2020].
• 18. Lelonek A., Propaganda i dezinformacja Federacji Rosyjskiej w Polsce, „Biuletyn/ Monitoring Propagandy i Dezinformacji” 2020, nr 1, s. 11–14.
• 19. Győri L., Krekó P., Breaking Europe, „Political Capital” 2020, https://www.politicalcapital.hu/pc-admin/source/documents/zinc_revisionism_comparative. pdf [dostęp 20.04.2021].
• 20. Leszczak O., Polska i Polacy we współczesnym ukraińskim etnicznym obrazie świata. Część II: Przegląd dyskursu medialnego, „Przegląd Wschodnioeuropejski” 2019, nr 2, s. 101–103.
• 21. Bujak P., Polityczne spory o upamiętnienie zbrodni na Wołyniu w polskim parlamencie, „Pogranicze. Polish Borderlands Studies” 2014, nr 1, s. 92–95.
• 22. Stańko K., „My, Ukraińcy nigdy nie pogodzimy się z faktem, że Przemyśl pozostaje w rękach Polaków” – miał powiedzieć prezydent Ukrainy Petro Poroszenko, https://demaskator24.pl/my-ukraincy-nigdy-nie-pogodzimy-sie-z-faktem-zeprzemysl/ar/4726389, [dostęp 13.10.2020].
• 23. Telewizja Rossija 1: Polsko-rosyjski rozbiór Ukrainy, https://www.rp.pl/Konflikt-na-Ukrainie/181009974-Telewizja-Rossija-1-Polsko-rosyjski-rozbior-Ukrainy. html, [dostęp 13.10.2020].
• 24. Żurawski vel Grajewski P., Specyfika relacji polsko-ukraińskich po 2015 r., „Sprawy Międzynarodowe” 2018, nr 1, s. 72.Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).
• 25. Oświadczenie MSZ, https://www.gov.pl/web/dyplomacja/oswiadczenie-msz3, [dostęp 20.12. 2020].
• 26. Rosja wypuszcza w świat fake news o Polsce. MSZ reaguje, https://dorzeczy.pl/ kraj/133883/rosja-wypuszcza-w-swiat-fake-news-o-polsce-msz-reaguje.html [dostęp 14.10.2020].
• 27. Łuniewski M., Wirusowe fake newsy w służbie Kremla, https://www.rp.pl/ Plus-Minus/304039999-Wirusowe-fake-newsy-w-sluzbie-Kremla.html [dostęp 14.10.2020].
• 28. Mierzyńska A., Epidemia dezinformacji w Polsce. Część fałszywek wskazuje na aktywność Rosji, https://oko.press/koronawirus-wywolal-dezinformacyjna- -powodz [dostęp 14.10.2020].
• 29. Ujawniono tysiące przypadków rosyjskiej dezinformacji, https://kresy24.pl/ ujawniono-tysiace-przypadkow-rosyjskiej-dezinformacji [dostęp 14.10.2020].
• 30. Baluk W., COVID-19 – Sputnik – Dezinformacja. Propaganda Rosji w dobie pandemii, „Biuletyn/Monitoring Propagandy i Dezinformacji” 2020, nr 2, s. 26–29.
• 31. Pudło D., Ukraińsko-rosyjska wojna propagandowa. Od wydarzeń na Euromajdanie po konflikt w Donbasie, „Ante Portas – Studia nad Bezpieczeństwem” 2016, nr 1(6), s. 151–156.
• 32. Kowalska M., Lelonek A., Rosyjska wojna dezinformacyjna przeciwko Polsce, „Program Bezpieczeństwo i Obronność” 2017, https://pulaski.pl/wp-content/ uploads/2015/02/RAPORT-Rosyjska-wojna-dezinformacyjna-przeciwko-Polsce. pdf, s. 14–16 [dostęp 13.10.2020].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).