Bezpieczeństwo pracy górników i ratowników w warunkach mikroklimatu kopalń podziemnych

• Autorzy: Drenda J.

Warianty tytułu

EN

Occupational safety of miners and rescuers in microclimate conditions of underground mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono analizę zmian temperatury rektalnej i ubytku wody z organizmu ludzkiego, w zależności od wskaźników klimatu, takich jak: temperatura zastępcza śląska, temperatura zastępcza klimatu i temperatura efektywna amerykańska, oraz od wskaźnika dyskomfortu cieplnego. Dla wartości wskaźników klimatu w artykule wprowadzono kryterium bezpieczeństwa klimatycznego ustalone na 30°C, określono podział stanowisk pracy na dwa stopnie zagrożenia klimatycznego oraz podano najnowsze tabele wyznaczonych średnich wydatków energetycznych dla różnych pełnionych funkcji zawodowych górników, a także opory cieplne różnych zestawów odzieży górniczej. Przedstawiono również propozycje górniczych przepisów klimatycznych.

EN

The relation between change rectal temperature and loss of water from a body and climate indices (substitute Silesian temperature, substitute climate temperature, American Effective Temperature, thermal discomfort index) was analyzed in the article. The analysis was carried out with application of PHS method, according to the standard PN-EN ISO 7933:2005. The criterion of safety value 30°C for the indices was introduced as the result. Considering Silesian substitute temperature, work stands were divided into two categories of climate hazard. In addition, brand new tables including average metabolic rates for different works of the miners and thermal insulation of different sets of clothes (wet and dry) were presented. The proposition of mining climatic standard was given.

Słowa kluczowe

PL

klimat kopalniany; wskaźnik klimatu; temperatura powietrza kopalnianego; wskaźnik dyskomfortu cieplnego; bezpieczeństwo klimatyczne

EN

mine climate; climate index; mine air temperature; thermal discomfort coefficient; climate security

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 10
• Strony: 7--16
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Drenda J.

• Politechnika Śląska, Gliwice

Bibliografia

• 1. Drenda J.: Dyskomfort cieplny w środowiskach pracy kopalń głębokich. Monografia Zeszyty Nauk. Politechniki Śląskiej, z. 213, Gliwice 1993.
• 2. Drenda J.: Indywidualna i stacjonarna kontrola i ocena warunków klimatycznych przez pracowników w różnych miejscach pracy w kopalni. Mat. konf. Szkoła Eksploatacji Podziemnej, Wyd. IGSMiE PAN – AGH, Kraków 2010, s. 597–604.
• 3. Drenda J.: Kryteria klimatycznego bezpieczeństwa pracy górników. Mat. konf. Opracowanie zasad zatrudniania pracowników w warunkach zagrożenia klimatycznego w podziemnych zakładach górniczych. Wyd. Politechnika Śląska, Gliwice – Rybnik 2013, s. 82–104.
• 4. Drenda J.: Ocena bezpieczeństwa klimatycznego górników w gorących środowiskach kopalń głębokich. Prace Nauk. GIG, Kwartalnik Górnictwo i Środowisko 2007; wyd. specjalne nr II, s. 101–109.
• 5. Drenda J.: Ocena klimatycznych warunków pracy górników w polskich kopalniach węgla kamiennego i rud miedzi. Zeszyty Nauk. Politechniki Śląskiej, Górnictwo i Geologia 2012, z. 3, s. 19–35.
• 6. Drenda J.: Odzież ochronna górników pracujących w gorącym środowisku podziemnym. Wiadomości Górnicze 2014, nr 12, s. 626–628.
• 7. Drenda J. (red.): Opracowanie zasad zatrudniania pracowników w warunkach zagrożenia klimatycznego w podziemnych zakładach górniczych. Raport końcowy z realizacji zadania badawczego nr 5 strategicznego projektu badawczego nr SP/K/5/143275/11 pt.: „Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach”, Politechnika Śląska, Gliwice 2015 (niepublik.).
• 8. Drenda J.: Temperatura zastępcza śląska „TS” jako wskaźnik mikroklimatu w środowiskach pracy. Mat. konf. Problemy bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w polskim górnictwie, Ustroń 22–23 marca 2007 r., Wyd. ZG SITG – WUG – GIG, s. 121–128.
• 9. Drenda J.: Uniwersalne cechy temperatury śląskiej „TS” w normowaniu czasu pracy i bezpieczeństwa cieplnego górników w środowiskach pracy kopalń głębokich. Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa 2013, nr 5, s. 5–10.
• 10. Drenda J.: Wyznaczenie stopni i stref zagrożenia klimatycznego pracowników w przodkach kopalń głębinowych. Przegląd Górniczy 2010, nr 12, s. 41–49.
• 11. Drenda J.: Zmiany parametrów fizjologicznych człowieka pracującego w gorących środowiskach – wyniki pomiarów eksperymentalnych. Zeszyty Nauk. Politechniki Śląskiej, Górnictwo 2004, z. 261, s. 385–396.
• 12. Frycz A.: Klimatyzacja kopalń. Wyd. Śląsk, Katowice 1969.
• 13. Głuch B.: Ocena warunków mikroklimatu w wyrobiskach górniczych w oparciu o obowiązujący stan prawny w Polsce. Praca doktorska, AGH, Kraków 2016 (niepublik.).
• 14. Klima-Bergverordnung – KlimaBergV–1983.
• 15. PN-85/N-08011:1985: Środowiska gorące. Wyznaczenie obciążeń termicznych działających na człowieka w środowisku pracy, oparte na wskaźniku WBGT.
• 16. PN-EN ISO 7933:2005: Ergonomia środowiska termicznego. Analityczne wyznaczanie i interpretacja stresu cieplnego z wykorzystaniem przewidywanego obciążenia termicznego.
• 17. PN-G-03100:2014-05: Ochrona pracy w górnictwie. Warunki klimatyczne kopalń podziemnych. Wyznaczenie temperatury zastępczej klimatu.
• 18. Szlązak N., Głuch B.: Weryfikacja metody oceny warunków mikroklimatu opartej na wskaźniku dyskomfortu cieplnego przy użyciu obliczeń przewidywanego obciążenia termicznego. Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN 2016, t. 18, nr 1–2, s. 55–62.
• 19. Wacławik J., Branny M., Borodulin-Nadzieja L.: Modelowanie wymiany ciepła między górnikiem a otoczeniem w trudnych warunkach klimatycznych. Uczelniane Wyd. Nauk. AGH, Kraków 2004.
• 20. Wenzel H.G., Piekarski C.: Klima und Arbeit. Bayerisches Staatsministerium für Arbeit und Sozialordnung, Munchen 1984.