Zagrożenia pyłowe oraz monitoring powietrza atmosferycznego

Malec, A.; Borowski, G.

doi:10.12912/23920629/65489

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Zagrożenia pyłowe oraz monitoring powietrza atmosferycznego

Autorzy

Malec A. , Borowski G.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/65489

Warianty tytułu

The hazards of dusting and monitoring of atmospheric air

Języki publikacji

Abstrakty

W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z emisją pyłów do powietrza atmosferycznego. Wskazano główne źródła emisji pyłów, ich rodzaje i właściwości. Omówiono czynniki wpływające na zdrowie ludzi związane z występowaniem podwyższonego stężenia pyłów w powietrzu. Pokazano rozkłady średniorocznych stężeń pyłu zawieszonego w Polsce z podziałem na klasy jakości powietrza. Opisano metodykę monitoringu powietrza oraz sposoby weryfikacji wyników pomiarów stężenia pyłu. Przedstawiono działania zapobiegawcze mające na celu zmniejszenie ilości zanieczyszczeń pyłowych w najważniejszych źródłach emisji. W podsumowaniu stwierdzono, że problem nadmiernego zanieczyszczenia powietrza w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem pyłu zawieszonego, wymaga wprowadzenia rozwiązań zarówno w skali międzynarodowej, jak i lokalnej.

The article presents selected issues connected with emission of dusts to the atmospheric air. The main sources of emission but also types of dusts and their properties were indicated. Factors which have impact on human’s health connected with occurence of higher concentration of dusts in the air were discussed. The paper also shows the distributions of yearly average dusts concentration in Poland with the division of air quality. Methodology of air monitoring with the way of results modification was described. Preventive actions for lowering the amount of dust in the most important emission sources were also shown. In the last part of this paper it was said that the problem of air pollution in Poland especially with particulate matter needs the introduction of some solutions, not only in the local scale but also in the international scale.

Słowa kluczowe

pyły zanieczyszczenie powietrza monitoring

dust air pollution monitoring

Wydawca

Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej

Czasopismo

Inżynieria Ekologiczna

Rocznik

2016

Tom

Nr 50

Strony

161--170

Opis fizyczny

Bibliogr. 51 poz., rys.

Twórcy

autor

Malec A.

e- aga_ malec@interia.pl

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie, ul. Obywatelska 13, 20-092 Lublin

autor

Borowski G.

g.borowski@pollub.pl

Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Lubelska, ul. Nadbystrzycka 40B, 20-618 Lublin

Bibliografia

1. Air quality in Europe – 2011 report. EEA, Copenhagen 2011. http://www.eea.europa.eu/publications/ air-quality-in-europe-2011 [dostęp 12.07.2016].
2. Amann M., Bertok I., Cofala J., Gyarfas F., Heyes C., Klimont Z., Schöpp W., Winiwarter W. 2005. Baseline Scenarios for the Clean Air for Europe (CAFE) Programme. Final Report. http:// www.iiasa.ac.at/rains/CAFE_files/Cafe-Lot1_ FINAL(Oct).pdf [dostęp 12.07.2016].
3. Anderson Z.J., Hvidberg M., Jensen S.S., Ketzel M., Loft S., Sørensen M., Tjønneland A., Overvad K., Raaschou-Nielsen O. 2011. Chronic obstructive pulmonary disease and long-term exposure to traffic-related air pollution: a cohort study. Am. J. Respir. Crit. Care Med., 183(4).
4. Dear K., Ranmuthugala G., Kjellström T., Skinner C., Hanigan I. 2005. Effects of temperature and ozone on daily mortality during the August 2003 heat wave in France. Arch. Environ. Occup. Health, 60(4).
5. Decyzja wykonawcza Komisji 2011/850/WE z dnia 12 grudnia 2011 r. ustanawiająca zasady stosowania dyrektyw 2004/107/WE i 2008/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do systemu wzajemnej wymiany informacji oraz sprawozdań dotyczących jakości otaczającego powietrza, Dz.U. L 335 z 17.12.2011.
6. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/81/WE z dnia 23 października 2001 r. w sprawie krajowych poziomów emisji dla niektórych rodzajów zanieczyszczenia powietrza, Dz.U. L 309 z 27.11.2001.
7. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy, Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2008, str.1.
8. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2010/75/ WE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola, Dz.U. L 334/17 z 17.12.2010.
9. Edwards S.C., Jedrychowski W., Butscher M., Camann D., Kieltyka A., Mroz E., Flak E., Li Z., Wang S., Rauh V., Perera F. 2010. Prenatal exposure to airborne polycyclic aromatic hydrocarbons and children’s intelligence at 5 years of age in a prospective cohort study in Poland. Environ. Health Perspect; 118(9).
10. EMEP 2004. EMEP monitoring strategy and measurement programme 2004-2009 [online] http:// www.unece.org/env/lrtap/emep/Monitoring%20 Strategy_full.pdf [dostęp 12.07.2016].
11. EMEP 2011. Transboundary Particulate Matter in Europe: EMEP Status Report 4/2011, edited by Yttri K.E. et al.
12. EMEP 2012. Transboundary Particulate Matter in Europe: EMEP Status Report 4/2012, edited by Yttri K.E. et al.
13. EMEP 2013a. Transboundary particulate matter in Europe. EMEP Status report 4/2013, edited by Yttri K.E. et al.
14. EMEP 2013b. Transboundary particulate matter in Europe. EMEP Status report 4/2013; edited by Aas W. et al.
15. Glinianaia S.V., Rankin J., Bell R., Pless-Mulloli T., Howel D. 2004. Particulate air pollution and fetal health: a systematic review of the epidemiologic evidence. Epidemiology, 15.
16. GIOŚ 2015. Pyły drobne w atmosferze. Kompendium wiedzy o zanieczyszczeniu powietrza pyłem zawieszonym w Polsce. http:// www.gios.gov.pl/stansrodowiska/gios/pokaz_ artykul/pl/front/stanwpolsce/srodowisko_i_ zdrowie/zanieczyszczenia_powietrza [dostęp 12.07.2016].
17. WHO 2004. Health aspects of air pollution. Results from the WHO project “Systematic review of health aspects of air pollution in Europe”. http://www.euro.who. int/__data/assets/pdf_file/0003/74730/E83080.pdf [dostęp 12.07.2016].
18. Hitzenberger R., Berner A., Galambos Z., Maenhaut W., Cafmeyer J., Schwarz J., Müller K., Spindler G., Wieprecht W., Acker K., Hillamo R., Mäkelä T. 2004. Intercomparison of methods to measure the mass concentration of the atmospheric aerosol during INTERCOMP2000 – influence of instrumentation and size cuts. Atmospheric Environment, 38.
19. Inspekcja Ochrony Środowiska 2015. Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2014. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Warszawa.
20. Marian J.R. 2016. Zanieczyszczenia pyłowe i gazowe. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
21. Jankowska E., Więcek W. 2016. http://nop.ciop.pl/ m6-10/m6-10_4 [dostęp 12.07.2016].
22. Jędrychowski W., Bendkowska I., Flak E., Penar A., Jacek R., Kaim I. 2004. Estimated risk for altered fetal growth resulting from exposure to fine particles during pregnancy: an epidemiologic prospective cohort study in Poland. Environ. Health Perspect, 112. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/ articles/PMC1247567/pdf/ehp0112-001398.pdf [dostęp 12.07.2016].
23. Jędrychowski W.A., Perera F.P., Maugeri U., Mroz E., Klimaszewska-Rembiasz M., Flak E., Edwards S., Spengler J.D. 2010. Effect of prenatal exposure to fine particulate matter on ventilatory lung function of preschool children of non-smoking mothers. Paediatric and Perinatal Epidemiology, 24(5).
24. Katsouyanni K., Samet J.M., Anderson H.R., Atkinson R., Le Tertre A., Medina S., Samoli E., Touloumi G., Burnett R.T., Krewski D., Ramsay T., Dominici F., Peng R.D., Schwartz J., Zanobetti A. 2009. HEI Health Review Committee. Air Pollution and Health: A European and North American Approach (APHENA). Res. Rep. Health Eff. Inst., 142, 5-90. http://pubs.healtheffects.org/getfile. php?u=518 [dostęp 12.07.2016].
25. Kim B.J., Kwon J.W., Seo J.H., Kim H.B., Lee S.Y., Park K.S., Yu J., Kim H.C., Leem J.H., Sakong J., Kim S.Y., Lee C.G., Kang D.M., Ha M., Hong Y.C., Kwon H.J., Hong S.J. 2011. Association of ozone exposure with asthma, allergic rhinitis, and allergic sensitization. Ann. Allergy Asthma Immunol., 107(3).
26. Krzyżanowski M. 2008. WHO Air Quality Guidelines for Europe. J. Toxicol. Environ. Health A., 71(1).
27. Neupane B., Jerrett M., Burnett R.T., Marrie T., Arain A., Loeb M. 2010. Long-term exposure to ambient air pollution and risk of hospitalization with community-acquired pneumonia in older adults. Am. J. Respir. Crit. Care Med., 181(1).
28. Min J.Y., Min K.B., Cho S.I., Paek D. 2008. Combined effects of cigarette smoking and sulfur dioxide on lung function in Koreans. J. Toxicol. Environ. Health A., 71(5).
29. Państwowy Monitoring Środowiska. 2015. http:// www.gios.gov.pl/pl/stan-srodowiska/pms [dostęp 12.07.2016].
30. Pénard-Morand C., Raherison C., Charpin D., Kopferschmitt C., Lavaud F., Caillaud D., Annesi- Maesano I. 2010. Long-term exposure to close-proximity air pollution and asthma and allergies in urban children. Eur. Respir. J., 36(1).
31. Perera F.P., Li Z., Whyatt R., Hoepner L., Wang S., Camann D., Rauh V. 2009. Prenatal airborne polycyclic aromatic hydrocarbon exposure and child IQ at age 5 years. Pediatrics, 124(2).
32. Perera F.P., Wang S., Vishnevetsky J., Zhang B., Cole K.J., Tang D., Rauh V., Phillips D.H. 2011. Polycyclic aromatic hydrocarbons-aromatic DNA adducts in cord blood and behavior scores in New York city children. Environ. Health Perspect., 119(8).
33. Prawo ochrony środowiska, tekst jednolity, Dz.U. poz. 672 z dnia 16 maja 2016 r.
34. Rauh V.A., Horton M.K., Miller R.L., Whyatt R.M., Perera F. 2010. Neonatology and the Environment: Impact of Early Exposure to Airborne Environmental Toxicants on Infant and Child Neurodevelopment. Neoreviews, 11.
35. Rosenlund M., Forastiere F., Porta D., De Sario M., Badaloni C., Perucci C.A. 2009. Traffic-related air pollution in relation to respiratory symptoms, allergic sensitisation and lung function in schoolchildren. Thorax., 64(7).
36. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012 r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza, Dz.U. z 2012 r. poz. 914.
37. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu, Dz.U. z 2012 r. poz. 1031.
38. Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 września 2012 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu, Dz.U. z 2012 r., poz. 1032.
39. Simkhovich BZ, Kleinman MT, Kloner RA. 2008. Air Pollution and Cardiovascular Injury Epidemiology, Toxicology, and Mechanisms. J. Am. Coll. Cardiol., 52(9), 719-726.
40. Sroczyński J. 1988. Wpływ zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na zdrowie ludzi. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu.
41. Tørseth K., Breivik K., Fjaeraa A.M., Fiebig M., Hjellbrekke A.G., Lung Myhre C., Solberg S., Yttri K.E. 2012. Introduction to the European Monitoring and Evaluation Programme (EMEP) and observed atmospheric composition change Turing 1972–2009. Atmospheric Chemistry and Physics, 12, 5447–5481.
42. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Dz.U. z 2013 r. poz. 1235, z późn. zm.
43. WHO 2006. Air quality guidelines for particulate matter, ozone, nitrogen dioxide and sulfur dioxide. Global update 2005. http://whqlibdoc.who.int/ hq/2006/WHO_SDE_PHE_OEH_06.02_eng.pdf, [dostęp 12.07.2016].
44. Weiland K., Neidell M., Rauh V., Perera F. 2011. Cost of developmental delay from prenatal exposure to airborne polycyclic aromatic hydrocarbons. J. Health Care Poor Underserved, 22(1).
45. Weinmayr G., Romeo E., De Sario M., Weiland S.K., Forastiere F. 2010. Short-term effects of PM10 and NO2 on respiratory health among children with asthma or asthma-like symptoms: a systematic review and meta-analysis. Environ. Health Perspect., 118(4).
46. Zrównoważone miasta życie w zdrowej atmosferze, 2016. http://www.teraz-srodowisko.pl/media/ pdf/aktualnosci/2663-Raport-ONZ.pdf [dostęp 12.07.2016].
47. http://www.epa.gov/air/airpollutants.html
48. http://www.airqualitynow.eu/
49. http://www.gios.gov.pl/stansrodowiska/gios
50. http://www.who.int/en/
51. http://ec.europa.eu/environment/air/quality/

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017)

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-308db610-204a-48cb-b9f6-3089d58e5980