Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali w Polsce w skali 1 : 200 000 – rudy złota typu żyłowego i metasomatycznego towarzyszące mineralizacji siarczkowej na Dolnym i Górnym Śląsku oraz w Małopolsce (południowa Polska)

Mikulski, S. Z.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali w Polsce w skali 1 : 200 000 – rudy złota typu żyłowego i metasomatycznego towarzyszące mineralizacji siarczkowej na Dolnym i Górnym Śląsku oraz w Małopolsce (południowa Polska)

Autorzy

Mikulski S. Z.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

The prospective maps of metal ores in Poland at scale 1 : 200 000 – gold vein and metasomatic ores associated with sulfide mineralization in the Lower Silesia, Upper Silesia and Małopolska (S Poland)

Języki publikacji

Abstrakty

Seven prospective areas have been delineated for gold deposits of vein and metasomatic types in the Sudetes (Kłodzko–Złoty Stok, Southern Kaczawa Mountains and Rudawy Janowickie prospective areas), on the Fore-Sudetic Block (Wądroże Wielkie) and in the contact zone of the Małopolska Block with the Upper Silesia Block (Dolina Będkowska, Pilica and Mysłów prospective areas). In total they are covering ca. 285.5 km2, (ca.252 km2 in the Sudetes and ca. 22 km2 on the Fore-Sudetic Block). The prospective areas were recognized on the basis of current regulations, which defined marginal parameters of specific deposit and delineated its borders together with application of adequate quantitative Au deposit models supported by ore parameters from the old mining records. Total predicted/estimated gold resources (prognostic + prospective resources),which are depending on the applied parameters, are from ca. 9.4 Mg (for n = 16 ore bodies) to 21.5 Mg (for n = 64 o.b.). The auriferous ores of the vein and metasomatic types (blind bodies) are associated with the metamorphosed volcanic-sedimentary Paleozoic formation in Lower Silesia and with contact-metasomatic zones around Variscan granitoid intrusions in southern Poland. The greatest estimated Au resources were recognized in the following areas: K³odzko–Z³oty Stok – ca. 6.3 Mg Au (for n = 7 o.b. – skarns, veins and beresites), Southern Kaczawa Mountains – ca. 4.8 Mg Au (for n = 15 o.b.) and Rudawy Janowickie – ca. 4.5 Mg Au (for n = 20 o.b. of vein and/or skarn types). In the contact zone of the Małopolska Block with the Upper Silesia Block the prospective areas are associated with the marginal zones (epithermal Au veins) around the granitoid/porphyry-related mineralization of the Mo-Cu-W type. The limited ore prospecting causes difficulties in estimation of Au resources in that area. The available data has allowed for a rough estimation of Au resources from ca. 1 to 3.5 Mg (for n = 5–21 o.b.). In most of the recognized Au prospective areas, auriferous mineralization is in paragenetic association with refractory gold sulfides and only sporadically appears as native gold or electrum mineralization (mainly in quartz veins). A new stage of gold prospection is highly recommended especially within the abandoned gold mining areas in the Sudetes. An application of modern geophysics (VLF and IP) followed by shallow drillings should bring new discoveries of gold deposits. In the report, environmental and spatial conflicts have also been pointed out within the specific gold prospective areas in relation to the presence of National Parks, NATURE 2000 areas, underground water reservoirs, etc.

Słowa kluczowe

złoto ruda złota obszary perspektywiczne Sudety przedwzgórze sudeckie Małopolska Górny Śląsk Polska

gold gold deposits prospective areas Sudetes Fore-Sudetic Block Małopolska Block Upper Silesia Block Poland

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2015

Tom

Vol. 63, nr 9

Strony

546--555

Opis fizyczny

Bibliogr. 74 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Mikulski S. Z.

stanislaw.mikulski@ pgi.gov.pl

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

1. BAŁDYS L. 1954 - Dokumentacja złoża rudy arsenowej i złota w Złotym Stoku. Nar. Arch. PIG-PIB.
2. BEYSCHLAG F., KRUSCH P. & VOGT J.H.L. 1921 - Die Lagerstätten der nutzbaren Mineralien und Gesteine. 2. Bd. Erzlagerstätten. Stuttgart: 363-365.
3. BUDZYŃSKA H. 1971 - Mineralogia złoża arsenowego w Złotym Stoku. Arch. Miner., 29 (1/2): 29-89.
4. COX D.P. & SINGER, D.A.(red.) 1986 - Mineral Deposit Models. U.S. Geol. Surv. Bull., 1693.
5. CZAPOWSKI G., BUKOWSKI K., GĄSIEWICZ A. & SADŁOWSKA K. 2015 - Obszary perspektywicznych wystąpień i zasoby przewidywane surowców chemicznych Polski na mapach w skali 1 : 200 000 - sól kamienna, sole potasowo-magnezowe i siarka. Prz. Geol., 63 (9): 561-571.
6. DOMASZEWSKA T. 1965 - Występowanie i eksploatacja złota na Dolnym Śląsku. Prz. Geol.,13 (4): 180-184.
7. DZIEKOŃSKI T. 1972 - Wydobywanie i metalurgia kruszców na Dolnym Śląsku od XIII do XX w. PAN Inst. Hist. Kult. Material., 4. Ossolineum. Wrocław.
8. FEDAK J. & LINDNER M. 1966 - Metalogeneza Sudetów. Pr. Inst. Geol., Warszawa.
9. GOLDFARB R.J., GROVES D.I. & GARDOLL S. 2000 - Orogenic gold and geologic time: a global synthesis. Ore Geol. Rev., 18: 1-75.
10. GRIMMING H. 1933 - Das Gold und Arsenerzvorkommen von Hüsdorf-Wunschendorf. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB.
11. GUILBERT J.M. & PARK CH. F. 1986 - The Geology of Ore Deposits. W.H. Freeman and Company/New York: 406-411.
12. HARAŃCZYK C. 1979 - Metallogenic evolution of the Silesia-Cracow region. Pr. Inst. Geol., 95: 109-132.
13. HARAÑCZYK C., KURBIEL H., KULIG M. & ZUBER K. 1985 - Projekt wstępnego rozpoznania mineralizacji polimetalicznej w obszarze Pilicy-Kwaśniowa- Krzywopłotów wraz ze sprawozdaniem z dotychczasowych badań. Arch. Przed. Geol. S.A., Kraków.
14. HARAŃCZYK C. & LANKOSZ M. 1990 - Sprawozdanie z badań geologicznych w Dolinie Będkowskiej. Arch. Przed. Geol. S.A. Kraków.
15. HEDENQUIST J.W., ARRIBAS A. Jr. & REYNOLDS T.J. 1998 - Evolution of an-intrusion-centred hydrothermal system: Far Southeast-Lepanto porphyry and epithermal Cu-Au deposits, Philippines. Econ. Geol., 93: 374-404.
16. HEDENQUIST J. W., ARRIBAS A. Jr. & GONZALES-URIEN E. 2000 - Exploration for epithermal gold deposits: Rev. Econ. Geol., 13: 245-277.
17. KEITH J.D., CHRISTIANSEN E.H., MAUGHAN D.T. & WAITE K.A. 1998 - The role of mafic alkaline magmas in felsic porphyry-Cu and Mo systems. [W:] Leintz D.R. (red), Mineralized “Intrusion related” skarn systems . Mineral. Assoc. Can. Short Course, 26: 211-243.
18. KELLEY K.D. & LUDINGTON S. 2002 - Cripple Creek and other alkaline-related gold deposits in the southern Rocky Mountains, USA: influence of regional tectonics. Mineralium Deposita, 37: 38-60.
19. KERRICH R., GOLDFARB R., GROVES D. & GARWIN S. 2000 - The geodynamics of World-class gold deposits: characteristics, space-time distribution and origins. [W:]: Hageman S.G. & Brown P.E. (red.), Gold in 2000. SEG Rev. Economic Geol., 13: 501-551.
20. KOWALSKI W.M. 1963 - Serpentynizacja złoża kruszców arsenu w Złotym Stoku (Dolny Śląsk). PAN Pr. Geol., 12: 55-76.
21. KOWALSKI W. M. 1969 - Minerały kruszcowe ze Złotego Stoku (Dolny Śląsk). PAN Oddz. w Krakowie. Pr. Mineral.,16: 23-40.
22. KOZMA J. 2015 - Metodyka waloryzacji przestrzennej pokrycia terenu i obiektów ochrony przyrody na potrzeby oceny konfliktowości potencjalnej eksploatacji kopalin w obszarach perspektywicznych. Prz. Geol., 63 (9): 581-588.
23. KRUSCH P. 1907 - Gutachten über die Golderzlagrestatten von Hüs- dorf, Wunschendorf, zwischen Lähnund Greifenberg. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB.
24. KWAK T.A.P. 1987 - W-Sn skarn deposits and related metamorphic skarns and granitoids. Elsevier.
25. LASOŃ K. 2003 - Geochemia molibdenowo-wolframowego złoża porfirowego Myszków. Biul. Państw. Inst. Geol., 405: 87-108.
26. MANECKI A. 1965 - Studium mineralogiczno-petrograficzne polimetalicznych żył okolic Wojcieszowa (Dolny Śląsk). Pr. Min. Komisji Nauk Min. PAN Oddz. w Krakowie, 2: 7-58.
27. MARKOWIAK M., 1999 - Wstępna ocena możliwości występowania Au w strefie kontaktu bloku górnośląskiego i bloku małopolskiego. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB.
28. MIKULSKI S.Z. 1996a - Gold mineralization within contact-metamorphic and shear zones in the “Złoty Jar” quarry - the Złoty Stok As-Au deposit area (Sudetes). Geol. Quart., 40 (3): 407-442.
29. MIKULSKI S.Z. 1996b - Złoto z kamieniołomu Złoty Jar k. Złotego Stoku (Sudety). Prz. Geol., 44 (12): 1205-1210.
30. MIKULSKI S.Z. 1998 - Złotonośna mineralizacja kruszcowa z Barda Śląskiego (Sudety Środkowe). Prz. Geol., 46 (12): 1261-1267.
31. MIKULSKI S.Z. 1999a - Złoto z Radzimowic w Górach Kaczawskich (Sudety) - nowe dane geochemiczne i mineralogiczne. Prz. Geol., 47 (11): 999-1005.
32. MIKULSKI S.Z.1999b - Berezyty z Dębowinki - nowy typ genetyczny złotonośnej mineralizacji w Sudetach. [W:] Muszer A. (red.), Wybrane zagadnienia stratygrafii, tektoniki i okruszcowania Dolnego Śląska. Wyd. Uniw. Wroc., Wrocław: 54-59.
33. MIKULSKI S.Z. 2000 - Poszukiwania mineralizacji scheelitowo-złotonośnej w rejonie makroenklawy Ptasznika na intruzji kłodzko-złotostoc- kiej w Sudetach. Biul. Państw. Inst. Geol., 391: 5-88. Warszawa.
34. MIKULSKI S.Z. 2005 - Geological, mineralogical and geochemical characteristics of the Radzimowice Au-As-Cu deposit from the Kaczawa Mountains (Western Sudetes, Poland) - an example of the transition of porphyry and epithermal style. Mineralium Deposita, 39 (8): 904-920.
35. MIKULSKI S.Z. 2007a - The late-Variscan gold mineralization in the Kaczawa Mountains, Western Sudetes. Polish Geol. Inst. Spec. Pap., 22: 1-162.
36. MIKULSKI S.Z. 2007b - Formy wystąpień złota w złożach kwarcowo- -siarczkowych w Górach Kaczawskich. Prz. Geol., 55 (4): 298-299.
37. MIKULSKI S.Z. 2010 - Charakterystyka i geneza złotonośnej mineralizacji arsenowo-polimetalicznej w złożu Czarnów (Sudety Zachodnie). Biul. Państw. Inst. Geol., 439: 303-320.
38. MIKULSKI S.Z. 2011a - Gold mineralization of the Kłodzko-Złoty Stok intrusion contact zone, Sudetes, SW Poland. [W:] Kozłowski A. & Mikulski S.Z. (red.), Gold in Poland, AM Monograph, 2: 27-43.
39. MIKULSKI S.Z. 2011b - Gold deposits in Kaczawa Mountains, West Sudetes, SW Poland. [W:] Kozłowski A. & Mikulski S.Z. (red.) Gold in Poland, AM Monograph, 2: 63-83.
40. MIKULSKI S.Z. 2014 - Występowanie telluru i bizmutu w złotonośnych siarczkowych rudach polimetalicznych w Sudetach (SW Polska). Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Min. Resour. Managment., 30 (2): 15-34.
41. MIKULSKI S.Z. 2015 - Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali i surowców chemicznych w Polsce w skali 1 : 200 000 wraz zich oceną surowcową oraz ograniczeniami środowiskowymi i zagospodarowania przestrzennego. Prz. Geol., 63 (9): 531-533.
42. MIKULSKI S.Z. & MARKOWIAK M.2011- Gold occurrence in the contact of the Małopolska and Upper Silesia blocks southern Poland. Gold in Poland. AM Monograph, 2: 307-317.
43. MIKULSKI S.Z. & SADŁOWSKAK. 2015 - Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali w Polsce w skali 1 : 200 000 - rudy niklu typu wietrzeniowego (saprolitowego) na bloku przedsudeckim (SW Polska). Prz. Geol., 63 (9): 556-560.
44. MIKULSKI S.Z. & SPECZIK S. 2008 - Organic and inorganic geochemistry of gold mineralization at the Zloty Stok, SW Poland. Applied Earth Science (Trans. Inst. Min. Metall. B), 117 (4): 149-159.
45. MIKULSKI S.Z. & SPECZIK S. 2010 - Założenia dla nowych projektów wierceń poszukiwawczo-badawczych w Polsce. Biul. Państ. Inst. Geol., 439: 333-338.
46. MIKULSKI S.Z. & WILLIAMS I.S. 2014 - Zircon U-Pb dating of igneous rocks from the Radzimowice and Wielisław Złotoryjski aurife- rous polymetallic deposits, Sudetes, SW Poland. Ann. Soc. Geol. Pol., 84 (3): 213-233.
47. MIKULSKI S.Z., MARKOWIAK M. & OSZCZEPALSKI S. 2008 - Złoto w żyłach kwarcowo-siarczkowych z wiercenia DB-4 (rejon Doliny Będkowskiej, południowa Polska). Biul. Państ. Inst. Geol., 429: 99-112.
48. MIKULSKI S.Z. WOJCIECHOWSKI A. & OSZCZEPALSKI S. 2011 - Rudy metali. Rudy Złota: 110-117. [W:] Wołkowicz S., Smakowski T. & Speczik S. (red.), Bilans perspektywicznych Zasobów kopalin Polski wg stanu na 31 XII 2009 r. Min. Środ., Warszawa.
49. MIKULSKI S.Z., OSZCZEPALSKI S., CZAPOWSKI G., SADŁOW- SKA K., GĄSIEWICZ A., MARKOWIAK M., STRZELSKA-SMAKOWSKA B., SZTROMWASSER E., KOZMA K., SIKORSKA- -MAYKOWSKA M., PAULO A., CHMIELEWSKI A., RADWANEK-BĄK B., GIEŁŻECKA-MĄDRY D., MĄDRY S., MICHNIEWICZ M., BUKOWSKI K., KUĆ P., BLIZNIUKA., KOSTRZ- -SIKORA P. & PIOTROWSKA M.2015- Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali i surowców chemicznych w Polsce w skali 1 : 200 000 wraz z ich oceną surowcową i ograniczeniami środowiskowymi i zagospodarowania przestrzennego. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB.
50. MUSZER A. 1992 - Złoto rodzime ze Złotego Stoku. Arch. Miner., 48 (1/2): 81-99.
51. MUSZER A. 1997 - Charakterystyka okruszcowania skał północnej i środkowej części Gór Złotych na tle budowy geologicznej. Pr. Geol. Miner., 49: 1-104.
52. MUSZER A. 2011 - Gold at Złoty Stok - history, exploitation, characteristic and perspectives. [W:] Kozłowski A. & Mikulski S.Z. (red.), Gold in Poland. AM Monograph 2: 45-62.
53. MUSZYŃKI M., PARACHONIAK W., MIŁKOWSKI R. & SKOWROÑSKAA. 1988 - Badania petrograficzne próbek z rdzeni otworów wiertniczych wykonanych w utworach podłoża obrzeżenia GZW (rejon Zawiercia-Doliny Będkowskiej). Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego, Zespół Rzeczoznawców. Arch. Przed. Geol., Kraków.
54. NIEĆ M. 2012 - Metodyka dokumentowania złóż kopalin stałych. Część IV - Poradnik. Szacowanie zasobów. Min. Środ., NFOŚiGW. Kraków.
55. OSZCZEPALSKI S. & CHMIELEWSKI A.2015- Zasoby przewidywane surowców metalicznych Polski na mapie w skali 1 : 200 000 - miedź, srebro, złoto, platyna i pallad w utworach cechsztyńskiej serii miedzionośnej. Prz. Geol., 63 (9): 534-545.
56. OSZCZEPALSKI S., MARKOWIAK M., BUŁAZ., LASOŃK., MIKULSKI S.Z., HABRYN R., TRUSZEL M., PAÑCZYK M., SIKORA R., WOZNIAK P., MUCHA J., WASILEWSKA M., ARWOWSKI Ł., MARKIEWICZ J., WOJCIECHOWSKI A., URBAŃSKI P., SATERNUS A., CUDAK J. & BRAŃSKI P. 2008 - Prognoza złożowa podłoża paleozoiczno-prekambryjskiego NE obrzeżenia GZW. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB.
57. PARACHONIAK W., MIŁKOWSKI R. & MUSZYŃSKI M. 1988 - Badania petrograficzne próbek z rdzeni otworów wiertniczych wykonanych w utworach podłoża obrzeżenia GZW (rejon Zawiercia, Doliny Będkowskiej). Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego. Zespół Rzeczoznawców. Arch. Przed. Geol., Kraków.
58. PENDIAS H. 1965 - Geochemiczne profile w okolicy Radzimowic na Dolnym Śląsku. Biul. Inst. Geol., 170: 81-145.
59. PAULO A.& SALAMON W. 1973 - Native gold in ore veins of the Western part of the Góry Kaczawskie Mountains (Sudetes). Miner. Pol., 4: 85-90.
60. PAULO A. & SALAMON W. 1974 - Przyczynek do znajomości złoża polimetalicznego w Starej Górze. Kwart. Geol., 18 (2): 266-276.
61. PAULO A. & STRZELSKA-SMAKOWSKA B. 2000 - Rudy metali nieżelaznych i szlachetnych. Wyd. AGH, Kraków.
62. PODEMSKI M. (red.), BUŁA Z., CHAFFEE M. A., CIEŚLA E., EPPINGER R., HABRYN R., KARWOWSKI Ł., LASOŃ K., MARKIEWICZ J., MARKOWIAK M., SNEE L. W., ŚLÓSARZ J.,
63. ROZPORZĄDZENIE 2001 - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie kryteriów bilansowości złóż kopalin. Dz.U. nr 153, poz. 1774, z późn. zm.
64. ROZPORZĄDZENIE 2011 - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny. Dz.U. nr 291, poz.1712, 2011.
65. TRUSZEL M., WYBRANIEC S. & ŻABA J. 2001 - Palaeozoic por- phyry molybdenum-tungsten deposit in the Myszków area, southern Poland. Polish Geol. Inst. Spec. Pap., 6: 1-87.
66. QUIRING H. 1948 - Geschichte des Goldes. F. Enke. Verlag, Stuttgart: 154-166.
67. SIKORSKA-MAYKOWSKA M., KOSTRZ-SIKORA P., BLIŹNIUK A. & PIOTROWSKA M. 2015 - Ograniczenia środowiskowe obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali i surowców chemicznych w Polsce. Prz. Geol., 63 (9): 589-597.
68. SMAKOWSKI T. & SZAMAŁEK K. 2011 - Zasady określania zasobów perspektywicznych kopaln: 11-15. [W:] Wołkowicz S., Smakowski T. & Speczik S. (red.), Bilans perspektywicznych Zasobów kopalin Polski wg stanu na 31 XII 2009 r. Min. Środ., Warszawa.
69. SOKOŁOWSKA G. & WOJCIECHOWSKI A., 1995 - Geochemiczna ocena złotonośności perspektywicznych utworów geologicznych Polski. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB.
70. STAUFFACHER J. 1915 - Der Goldgangdistrikt von Altenberg in Schlesien. Zeitsch. für Geol., 12: 53-83.
71. SZTROMWASSER E., GIEŁŻECKA-MĄDRY D., MĄDRY S., KUĆ P & SADŁOWSKA K. 2015 - Zasoby perspektywiczne surowców siarczanowych Polski na mapach w skali 1 : 200 000 - gipsy i anhydryty. Prz. Geol., 63 (9): 572-580.
72. SZUFLICKI M., MALON A. & TYMIŃSKI M. (red.) 2015- Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce (wg stanu na 31.12.2014 r.). PIG-PIB, Warszawa.
73. ZIMNOCH E. 1965 - Okruszcowanie złoża Starej Góry w świetle nowych danych. Biul. Geol. Wydz. Geol. UW., 5: 3-38.
74. ZIMNOCH E. 1985 - Mineralizacja kruszcowa złoża Czarnów (Sudety). Rocz. Pol. Tow. Geol., 53 (1/4): 289-306.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-30631e05-4430-4801-ac64-697660f670a1