Konsultacje społeczne jako element planowania ochrony obszarów Natura 2000 na przykładzie Zatoki Puckiej

• Autorzy: Michałek M. A. , Kruk-Dowgiałło L.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/2162

Warianty tytułu

EN

Public consultations as a part of the planning protection of Natura 2000 sites – the Puck Bay case study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Natura 2000 jest formą ochrony przyrody wprowadzoną w Polsce w 2004 r. Zgodnie z obowiązującym prawem konieczne jest zachowanie lub przywrócenie tzw. „właściwego stanu ochrony” gatunków i siedlisk występujących na obszarach Natura 2000, poprzez wprowadzenie odpowiednich „środków ochronnych”. Takimi środkami w przypadku obszarów zlokalizowanych na morzu są plany ochrony. Proces przygotowania dokumentów dla obszarów zlokalizowanych w rejonie Zatoki Puckiej tj.: PLB220005 Zatoka Pucka i PLH220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski, rozpoczął się w 2011 r. i trwał 38 miesięcy a jednym z jego istotnych elementów były konsultacje społeczne. Celem pracy jest omówienie roli konsultacji społecznych jako elementu planowania ochrony obszarów Natura 2000 w rejonie Zatoki Puckiej oraz analiza konfliktów pomiędzy określonymi celami ochrony i działalnością człowieka, które wymagały wypracowania kompromisowych rozwiązań. Niespodziewanie szeroki udział społeczeństwa w dyskusji dotyczącej zapisów w projektach planów ochrony, choć był procesem trudnym, niewątpliwie przyniósł wiele korzyści zarówno społecznych, jak i środowiskowych.

EN

Natura 2000 network was implemented in Poland in 2004. Under current legislation, it is required to preserve or restore „favourable conservation status” of species and habitats within Natura 2000 sites by introducing appropriate „protection measures”. Such measures for marine areas are protection and management plans. Elaboration of that documents for two sites of the Puck Bay area: PLB220005 and PLH220032 started in 2011 and was carried out for 38 months. Public consultations were one of its crucial element. The aim of this paper is to discuss the role of public consultations as a part of the conservation planning process in the Puck Bay area and conflicts analysis. Surprisingly, wide public participation, even though it was a difficult process, undoubtedly brought benefits, on both social and environmental fields.

Słowa kluczowe

PL

obszary Natura 2000; plany ochrony; Zatoka Pucka; konsultacje społeczne; konflikty; kompromis

EN

Natura 2000 areas; protection plans; Puck Bay; public consultations; conflicts; compromise

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 42
• Strony: 95--104
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., rys.

Twórcy

autor

Michałek M. A.

• Instytut Morski w Gdańsku, ul. Długi Targ 41/42, 80-830 Gdańsk

autor

Kruk-Dowgiałło L.

• Instytut Morski w Gdańsku, ul. Długi Targ 41/42, 80-830 Gdańsk

Bibliografia

• 1. Barańska A., Kruk-Dowgiałło L., Michałek M., Tarała A. 2004. Raport z przebiegu konsultacji społecznych. Wykonano na zlecenie Urzędu Morskiego w Gdyni w ramach Zadania pn.: Opracowanie projektów planów ochrony obszarów Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego. WW IM w Gdańsku Nr 6857. 18 s. oraz 4 załączniki.
• 2. Błaszkowska B. 2007a. Plan lokalnej współpracy na rzecz ochrony obszaru Natura 2000. Zatoka Pucka i Półwysep Helski. Wykonano w ramach projektu TFPL2004/016-829.03.03. Gdańsk. 65 s.
• 3. Błaszkowska B. 2007b. Plan lokalnej współpracy na rzecz ochrony obszaru Natura 2000. Zatoka Pucka. Wykonano w ramach projektu TFPL2004/016- 829.03.03. Gdańsk. 61 s.
• 4. COM (2012) 665. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady. Plan działania na rzecz ograniczenia przypadkowego chwytania ptaków morskich w narzędzia połowowe.
• 5. Dyrektywa Rady 2009/147/WE w sprawie ochrony dzikiego ptactwa – Dz. Urz. UE L 20 z dnia 26 stycznia 2010 r.
• 6. Dyrektywa Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej flory i fauny – Dz. Urz. UE L z dnia 22 lipca 1992 r.
• 7. Gerstmannowa E. (red.). 1995. Półwysep Helski. Przyrodnicze podstawy rozwoju. Praca zbiorowa. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa, 79 s.
• 8. Gójska A. (red.) 2012a. Program ochrony foki szarej (Halichoerus grypus). 104 s.
• 9. Gójska A. (red.) 2012b. Program ochrony morświna (Phocoena phocoena). 93 s.
• 10. Herbich J., Skóra K.E. 2010. Diagnoza siedlisk przyrodniczych przekształconych w wyniku prac niwelacyjnych na obszarze kempingów „Solar”, „Kaper”, „Maszoperia”, „Ekolaguna” na Półwyspie Helskim. Ekspertyzy wykonane na zlecenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku. Maszynopis.
• 11. Hibszter A. 2008. Komunikacja społeczna jako sposób przezwyciężania konfliktów społecznych w parkach narodowych (wybrane przykłady). Zarządzanie krajobrazem kulturowym. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego Nr 10. Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, 579–591.
• 12. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.
• 13. Kruk-Dowgiałło L, Opioła R. (red.) 2009. Program rekultywacji wyrobisk w Zatoce Puckiej. Przyrodnicze podstawy i uwarunkowania. Praca zbiorowa. Zakład Wydawnictw Naukowych Instytutu Morskiego w Gdańsku. Gdańsk, 344 s.
• 14. Meissner W., Bzoma S., Pankau J., Matczak M., Zaucha J., Szarafin T., Karwik A., Uścinowicz Sz., Fac-Beneda J., Nowacki J., Boniecka H., Gajda A., Gawlik W., Pardus J. 2014. Zbiorcze sprawozdanie z analizy dostępnych danych i przeprowadzonych inwentaryzacji przyrodniczych (zebranie i analiza wyników inwentaryzacji, materiałów niepublikowanych i opracowań publikowanych, przydatnych do sporządzenia projektów planów) Zatoka Pucka (PLB 220005) w ramach Zadania pn.: Opracowanie projektów planów ochrony obszarów Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego. WW IM w Gdańsku Nr 6823, 330 s. oraz 2 załączniki.
• 15. Michałek M., Kruk-Dowgiałło L. (red.) 2014. Program zarządzania dla rejonu Zatoka Pucka. Praca zbiorowa. Wykonano na zlecenie Urzędu Morskiego w Gdyni w ramach Zadania pn.: Opracowanie projektów planów ochrony obszarów Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego. WW IM w Gdańsku Nr 6855, 396 s. oraz 5 załączników.
• 16. SDF a. Standardowy Formularz Danych obszaru Zatoka Pucka i Półwysep Helski 220032. Data aktualizacji 2014-04.
• 17. SDF b. Standardowy Formularz Danych obszaru Zatoka Pucka PLB 220005. Data aktualizacji 2014-04.
• 18. Szarafin T., Karwin A., Uścinowicz S., Boniecka H., Gajda A., Gawlik W., Fac-Beneda J., Nowacki J. 2012. Charakterystyka hydrologiczna i geomorfologiczna wraz z tempem nadbudowy stożka i zasięgu siedliska estuarium. Zatoka Pucka (PLB 220005). Praca wykonana na zlecenie Urzędu Morskiego w Gdyni w ramach Zadania pn. Opracowanie projektów planów ochrony w rejonie Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego. WW IM w Gdańsku Nr 6692. 70 s.
• 19. Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. 2001. Praca zbiorowa pod red. Z. Głowacińskiego. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa.
• 20. Traktat ateński z dn. 16 kwietnia 2003 r.
• 21. Ustawa z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej – Dz. U. 2013, poz. 934.
• 22. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska – Dz. U. 2013, poz. 1232 z późń. zm.
• 23. Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Program ochrony brzegów morskich” – Dz. U. 2003 Nr 67, poz. 621.
• 24. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody – Dz. U. 2013, poz. 627 z późn. zm.
• 25. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko – Dz. U. 2013, poz. 1235 z późn. zm.
• 26. Vetemaa M., Ložys L. 2009. Use of by-catch safe fishing gear in pilot project areas. Report within LIFE Nature project “Marine Protected Areas in the Eastern Baltic Sea”, Reference number: LIFE 05 NAT/LV/000100. 17 s.
• 27. Warzocha J. 2004. Duże płytkie zatoki. [W]: Siedliska morskie i przybrzeżne, nadmorskie i śródlądowe solniska i wydmy. Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Tom 1. Red. Herbich J.Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 54–60.
• 28. www1:http://www.morswin.pl/index_bas.php?Screen_Option=3&Page_ID=76&News_ID=357&from=dict&letter=A (data dostępu: 04.03.2015 r.).
• 29. www2:https://gupea.ub.gu.se/bitstream/2077/ 25022/1/gupea_2077_25022_1.pdf (data dostępu 04.03.2015 r.).
• 30. Zalecenie HELCOM 16/3 – Zachowanie naturalnej dynamiki procesów brzegowych – przyjęte dnia 15 marca 1995 roku, w związku z artykułem 13 Konwencji o Ochronie Środowiska Morskiego Obszaru Morza Bałtyckiego z 1974 roku (Konwencji Helsińskiej).
• 31. Zydelis, R., Bellebaum, J., Osterblom, H., Vetemaa, M., Schirmeister, B., Stipniece, A., Dagys, M., van Eerden, M.R., and Garthe, S. 2009. Bycatch in gillnet fisheries - An overlooked threat to waterbird populations. Biological Conservation 142, 1269–1281.