Wpływ promieniowania jonizującego na materiały stosowane w ŚOI przeznaczonych dla służb ratowniczych PSP

• Autorzy: Adamus-Włodarczyk Agnieszka , Irzmańska Emilia , Majchrzycka Katarzyna , Długosz-Lisiecka Magdalena

Identyfikatory

DOI

10.54215/BP.2024.5.12.Adamus-Wlodarczyk

Warianty tytułu

EN

Ionizing radiation and its potential impact on the effectiveness of PPE used by the State Fire Service rescue teams

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W zakresie obowiązków straży pożarnej są m.in. działania operacyjne związane ze zdarzeniami radiacyjnymi, w tym polegające na: identyfikacji źródła zagrożenia, ratowaniu ludzi, zwierząt i mienia, zabezpieczeniu terenu i wstępnej dekontaminacji skażonego terenu. Podczas wykonywania tych czynności konieczne jest stosowanie środków ochrony indywidualnej, które mają zapewnić wysoki stopień bezpieczeństwa strażakom. Takie środki mogą być wielokrotnie narażone na oddziaływanie szkodliwego promieniowania jonizującego i innych szkodliwych związków chemicznych związanych z zaistniałym zdarzeniem. Działanie promieniowania jonizującego na materiały polimerowe i tekstylne wywołuje pierwotne i wtórne procesy fizykochemiczne, prowadzące do nieodwracalnych zmian chemicznych, które mogą wpływać na właściwości ochronne tych materiałów. Dlatego z punktu widzenia bezpieczeństwa pracowników straży pożarnej istotne jest ustalenie wpływu promieniowania i procedur związanych z dekontaminacją na zachowanie skuteczności działania środków ochrony indywidualnej.

EN

The responsibilities of the fire brigade encompass operational activities related to radiation emergencies, which include: identifying the source of the threat, rescuing people, animals and property, securing the area and preliminary decontamination of the area. While performing these activities, it is necessary to use high-level personal protective equipment, which may be repeatedly exposed to harmful ionizing radiation and other harmful chemicals associated with the decontamination process. The action of ionizing radiation on polymer and textile materials causes primary and secondary physicochemical processes, leading to irreversible chemical changes that may affect the protective properties of these materials. Therefore, from the point of view of the safety of fire brigade employees, it is important to determine the impact of radiation and decontamination procedures on maintaining the effectiveness of personal protective equipment.

Słowa kluczowe

PL

promieniowanie jonizujące; zdarzenie radiacyjne; środki ochrony indywidualnej

EN

ionizing radiation; radiation emergency; personal protective equipment

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2024
• Tom: nr 5
• Strony: 21--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys.

Twórcy

autor

Adamus-Włodarczyk Agnieszka

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa

• https://orcid.org/0000-0001-9639-1138

autor

Irzmańska Emilia

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa

• https://orcid.org/0000-0001-8138-5552

autor

Majchrzycka Katarzyna

• https://orcid.org/0000-0002-0813-4260

autor

Długosz-Lisiecka Magdalena

• Politechnika Łódzka

• https://orcid.org/0000-0003-1358-049X

Bibliografia

• [1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy Rady 89/686/EWG (Dz.Urz. L 81 z dnia 31 marca 2016 r., s. 51-98).
• [2] Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1173, z późn. zm.).
• [3] CHAPIRO A. Radiation Chemistry of Polymeric Systems. Nowy Jork: John Wiley & Sons, Inc., 1962.
• [4] LUND A., NILSSON G., SAMSKOG P.O. Structure and reactions of reduction products in crystalline polymeric materials by combining pulse radiolysis and ESR. Radiation Physics and Chemistry. 1986, 27: 111-121.
• [5] WILLARD J.E. The radiation chemistry of organic solids. [W:] Farhataziz, M.A.J Rodgers (red.), Radiation Chemistry. Principles and Applications. VCH Publishers, Inc., 1987, s. 395-434.
• [6] IVANOV V.S. Radiation Chemistry of Polymers. Utrecht: VSP, 1992.
• [7] WOODS R.J., PIKAEV A.K. Applied radiation chemistry: Radiation Processing. Nowy Jork: John Wiley & Sons, Inc., 1994.
• [8] CHARLESBY A. Chemia radiacyjna polimerów. Warszawa: WNT, 1962.
• [9] KROH J. Technika radiacyjna. Warszawa: WNT, 1971.
• [10] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 września 2021 r. w sprawie umundurowania strażaków Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. poz. 1795, z późn. zm.).
• [11] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz.U. nr 143, poz.1002, z późn. zm.).
• [12] Zarządzenie nr 9 Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 5 lutego 2007 r. w sprawie wzorców oraz szczegółowych wymagań, cech technicznych i jakościowych przedmiotów umundurowania, odzieży specjalnej i środków ochrony indywidualnej użytkowanych w Państwowej Straży Pożarnej - karta KT-43 „WYMAGANIA TECHNICZNE dla ubrania specjalnego” (Dz.Urz. Komendy Głównej Pań¬stwowej Straży Pożarnej nr 2 poz. 17, z późn. zm.).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).