Badanie zacierania kół zębatych stożkowych o zębach łukowych, smarowanych różnymi olejami przekładniowymi

• Autorzy: Kalbarczyk M. , Tuszyński W.

Warianty tytułu

EN

The scuffing investigation of spiral bevel gears lubricated with various gear oils

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono, opracowane w Instytucie Technologii Eksploatacji - PIB w Radomiu, urządzenie i metodykę badania zacierania kół zębatych stożkowych o łukowej linii zęba. Koncepcja opracowania takiego urządzenia wynikła z problemu, zgłaszanego przez niektórych wytwórców urządzeń wykorzystujących koła zębate stożkowe, związanego ze zwiększeniem wiarygodności badań - do tej pory szeroko stosowane są urządzenia i metody badania głównie kół zębatych walcowych o zębach prostych, których geometria wyraźnie różni się od geometrii kół stożkowych. Wobec braku norm dotyczących badań zacierania kół zębatych stożkowych, opracowano własną metodykę badawczą. Zbadano wpływ rodzaju oleju przekładniowego na zacieranie, uwzględniając także olej ekologiczny. Dla każdego z olejów wykonano też badania oporów ruchu mierzonych momentem sił tarcia. Konieczność takich badań podyktowana jest potencjalnymi wymaganiami stosowania olejów ekologicznych (z bazami naturalnymi) oraz tendencją do obniżania temperatury pracy w przekładniach, do czego konieczna jest redukcja tarcia. Uzyskane wyniki pokazują wysoką rozdzielczość metody badania zacierania.

EN

The paper presents a new, developed at ITeE-PIB in Radom, testing device and test method for scuffing investigation of spiral bevel gears. The idea of the new test rig resulted from an issue often expressed by manufacturers of machines equipped with gears, concerning a necessity to improve the reliability of tests - popular gear tests are run mostly on spur gears having the tooth geometry significantly different than bevel gears. Due to the lack of standard test procedures, the authorial method for testing scuffing of bevel gears was designed and verified. Gear oils representing various performance levels, including an ecological oil, were investigated in terms of the scuffing prevention. For each the tested oil the motion resistance in the form of the friction torque was measured. The aforementioned approach is caused by the potential requirements concerning the application of ecological lubricants, as well as the tendency to reduce the temperature of gears, being an effect of reducing friction. The results of the conducted tests indicate that the new test method has a good resolution.

Słowa kluczowe

PL

urządzenia badawcze; zacieranie; koła stożkowe o zębach łukowych

EN

test rig; scuffing; spiral bevel gears

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 201
• Strony: 145--155
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab., wykr., zdj.

Twórcy

autor

Kalbarczyk M.

• Instytut Technologii Eksploatacji — Państwowy Instytut Badawczy w Radomiu, Zakład Tribologii

autor

Tuszyński W.

• Instytut Technologii Eksploatacji — Państwowy Instytut Badawczy w Radomiu, Zakład Tribologii

Bibliografia

• [1] Górski W.: Biogazy - składnik cieczy eksploatacyjnych. Materiały III. Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej „Środki Smarowe 2010", Rytro. 2010 (referat dostępny w postaci elektronicznej).
• [2] Hadschuh R.F.: Testing of face-milled spiral bevel gears at high-speed and load. NASA/TM-2001-210743, March 2001, s. 1-8.
• [3] Kalbarczyk M., Tuszyński W., Esparza Lastra M.A., Wulczyński J., Mydlarz J., Kiser B.: Friction reduction and improvement of the scuffing resistance of spiral bevel gears by a low-friction coating. Tribologia. 2014, nr 2, s. 67-77.
• [4] Klingelnberg: Product Range (katalog produktów).
• [5] Michalczewski R., Kalbarczyk M., Tuszyński W., Szczerek M.: The scuffing resistance of WC/C coated spiral bevel gears. Key Engineering Materials. 2014, t. 604, s. 36-40.
• [6] Szczerek M.: Metodologiczne problemy systematyzacji eksperymentalnych badań tribologicznych. Wyd. ITeE, Radom 1997.
• [7] Tuszyński W.: Problemy tribologicznych badań właściwości przeciwzatarciowych samochodowych olejów przekładniowych. Wyd. ITeE - PIB. Radom 2012.
• [8] Tuszyński W., Kalbarczyk M., Michalak M.: Badania tribologiczne kół zębatych stożkowych. Cz. I- urządzenie i metodyka badawcza. Tribologia. 2012, nr 2, s. 83-96.
• [9] Tuszyński W., Rogoś E., Urbański A.: Kompleksowe porównanie dwóch olejów przekładniowych przemysłowych - z bazą naturalną i mineralną. Tribologia. 2009, nr 5, s. 179-192.
• [10] Winter H., Richter M.: Scuffing load capacity of hypoid and bevel gears. Materiały 8 Sympozjum JSME „Gearing” Sendai (Japonia). 1975, s. 1-12.

Uwagi

Realizacja projektu została dofinansowana przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach projektu rozwojowego nr N R03 0019 06/2009