Czy system oświetlenia elektrycznego Gülchera z Białej był konkurencyjny z systemem Edisona?

• Autorzy: Rataj Piotr , Hickiewicz Jerzy
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przybliżono system oświetlenia elektrycznego Roberta Gülchera (1850-1924) z Białej (obecnie Bielsko-Biała), wykorzystujący równolegle połączone automatycznie regulowane lampy łukowe z niskonapięciową dynamo-maszyną prądu stałego, opracowany na przełomie lat 70. i 80. XIX wieku. Porównano ten system z rewolucyjnym systemem Thomasa Edisona (1847-1931), również z przełomu lat 70. i 80 XIX wieku, używającym lamp żarowych, również połączonych równolegle z dynamomaszyną prądu stałego, choć o wyższym napięciu. Wyjaśniono, dlaczego ten Edisona okazał się najbardziej udany nie tylko w stosunku do systemu Gülchera, ale i wszystkich innych z tamtego czasu.

EN

The article presents the electric lighting system of Robert Gülcher (1850-1924) from Biała (now Bielsko-Biała) using parallel connected automatically controlled arc lamps with a low-voltage direct current dynamo, developed at the turn of 1870s and 1880s. A comparison was made between this system and the revolutionary system of Thomas Edison (1847-1931), also from the late 1870s and early 1880s, using incandescent lamps, also connected in parallel to a DC dynamo, albeit at a higher voltage. It was explained why this Edison's system proved to be the most successful not only over Gülcher's system, but also over all others of the time.

Słowa kluczowe

PL

Gülcher Robert; Edison Tomasz; oświetlenie elektryczne; historia elektrotechniki

EN

Gülcher Robert; Edison Thomas Alva; electric lighting; history of electrotechnics

• Wydawca: Wydawnictwo "Druk-Art" SC
• Czasopismo: Napędy i Sterowanie
• Rocznik: 2023
• Tom: R. 25, nr 9
• Strony: 50--55
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., fot., rys., wykr.

Twórcy

autor

Rataj Piotr

• Pracownia Historyczna SEP Oddział Opolski SEP

autor

Hickiewicz Jerzy

• em. prof. Politechniki Opolskiej
• Pracownia Historyczna SEP Oddział Opolski SEP

Bibliografia

• [1] Heap D. P., Report on the International Exhibition of Electricity held at Paris August to November 1881., Washington 1884.
• [2] Die elektrische Beleuchtung System Gülcher, „Der Bautechniker” 1884, nr 13, s. 135-137, nr 15, s. 159-161.
• [3] Das elektrische Licht im Krystallpalaste in London, „Zeitschrift für Elektrotechnik” 1884, nr 11, s. 351-352.
• [4] Rataj P., Hickiewicz J., „Wojna prądów” na przełomie XIX i XX wieku w 130. rocznicę przesyłu energii elektrycznej z Lauffen do Frankfurtu nad Menem, „Śląskie Wiadomości Elektryczne” 2021, nr 3, s. 28-34.
• [5] Rataj P., Robert Gülcher (1850-1924) wybitny pionier elektrotechniki z Bielska-Białej i jego przedsiębiorstwa, „Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej” 2022, nr 74, s. 143-150.