Wstępna obróbka nasion rzepaku promieniowaniem podczerwonym w celu poprawy wydajności tłoczenia oleju i jego właściwości chemicznych

• Autorzy: Krajewska Marta , Osmólska Emilia

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2021.7.11

Warianty tytułu

EN

Rapeseed pretreatment by infrared radiation to improve oil yield and chemical properties

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzono badania nad możliwością zwiększenia uzysku oleju poprzez zastosowanie dodatkowej obróbki nasion rzepaku (Brassica napus L.) promieniowaniem podczerwonym (IR). Proces prowadzono przez 30, 60, 90, 120 oraz 150 s, w temp. 180°C. Średnia zawartość wody i tłuszczu w nasionach wynosiła odpowiednio 6,04 i 41,62%. Otrzymany olej oceniano pod względem zaawansowania zmian hydrolitycznych (liczba kwasowa), zawartości pierwotnych produktów utlenienia (liczba nadtlenkowa), stabilności oksydacyjnej w teście Rancimat oraz zawartości barwników karotenoidowych i chlorofilowych. Wykazano, że ogrzewanie za pomocą IR przez 150 s nasion rzepaku wpłynęło na zwiększenie wydajności tłoczenia oleju w stosunku do próby kontrolnej o ok. 14%. Równocześnie zaobserwowano zwiększenie stabilności oksydacyjnej olejów z nasion poddanych obróbce IR. Czas indukcji wzrastał stopniowo wraz z wydłużaniem czasu ogrzewania. Najlepszą stabilnością oksydacyjną (5,73 h) charakteryzował się olej rzepakowy otrzymany z nasion ogrzewanych przez 150 s.

EN

The pre-treatment of rapeseed (Brassica napus L.) was carried out at temp. of 180°C for 30, 60, 90, 120 and 150 s. The oil was assessed in terms of the degree of hydrolytic changes (AV, acid value), content of primary oxidn. products (PV, peroxide value), oxidative stability in the Rancimat test, and the content of carotenoid and chlorophyll pigments. The ir irradiation (for 150 s) of the rapeseed increased the oil pressing capacity by approx. 14% in comparison with the control sample. An increase in the oxidative stability of oils pressed from the ir-treated seeds was obsd. The best oxidative stability (5,73 h) was detd. in rapeseed oil obtained from seeds heated for 150 s.

Słowa kluczowe

PL

nasiona rzepaku; olej roślinny; promieniowanie podczerwone; obróbka wstępna; tłoczenie oleju

EN

rapeseed; vegetable oil; infrared radiation; pretreatment; oil pressing

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2021
• Tom: T. 100, nr 7
• Strony: 689--693
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Krajewska Marta

• Katedra Biologicznych Podstaw Technologii Żywności i Pasz, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Głęboka 28, 20-612 Lublin

autor

Osmólska Emilia

• Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin

Bibliografia

• [1] M. Grajzer, K. Szmalcel, Ł. Kuźmiński, M. Witkowski, A. Kulma, A. Prescha, Foods 2020, 9, 1630.
• [2] A. Prescha, M. Grajzer, M. Dedyk, H. Grajeta, J. Am. Oil Chem. Soc. 2014, 91, 1291.
• [3] M.K. Gupta, Frying oils. Bailey’s industrial oil and fat products, John Wiley & Sons, 2005.
• [4] G.R. Takeoka, G.H. Full, L.T. Dao, J. Agric. Food Chem. 1997, 45, nr 8, 3244.
• [5] V. Mank, T. Polonska, Ukrainian Food J. 2016, 5, nr 2, 281.
• [6] K. Wołosik, M. Knaś, A. Zalewska, M. Niczyporuk, A.W. Przystupa, J. Cosmet. Sci. 2013, 64, 59.
• [7] A. Sagan, A. Blicharz-Kania, M. Szmigielski, D. Andrejko, P. Sobczak, K. Zawiślak, A. Starek, Sustainability 2019, 11, 5638.
• [8] A. Baxheinrich, B. Stratmann, Y.H. Lee-Barkey, D. Tschoepe, U. Wahrburg, Brit. J. Nutr. 2012, 108, nr 4, 682.
• [9] S.M. Ghazani, G. García Llatas, A.G. Marangoni, Eur. J. Lipid Sci. Technol. 2014, 116, 380.
• [10] K. Olesińska, K. Luchowska, D. Sugier, K. Wilczyński, Inż. Przetwórstwa Spoż. 2017, nr 2(22), 17.
• [11] S. Vega-López, L.M. Ausman, S.M. Jalbert, A.T. Erkkilä, A.H. Lichtenstein, Am. J. Clin. Nutr. 2006, 84, nr 1, 54.
• [12] P. Sobczak, K. Zawiślak, A. Starek, W. Żukiewicz-Sobczak, A. Sagan, B. Zdybel, D. Andrejko, Sustainability 2020, 12, 1567.
• [13] F. Al Juhaimi, M.M. Özcan, K. Ghafoor, E.E. Babiker, S. Hussain, J. Food Sci. Technol. 2018, 55, 3163.
• [14] M.M. Özcan, F. Al Juhaimi, N. Uslu, K. Ghafoor, I.A.M. Ahmed, E.E. Babiker, J. Oleo Sci. 2019, 68, 307.
• [15] M. Krajewska, B. Ślaska-Grzywna, D. Andrejko, Ital. J. Food Sci. 2018, 30, nr 3, 487.
• [16] L. Rydzak, D. Andrejko, Teka Komisji Motoryzacji Energetyki Roln. 2011, 11c, 291.
• [17] L. Rydzak, A. Sagan, D. Andrejko, A. Starek, B. Ślaska-Grzywna, A. Blicharz-Kania, M. Natoniewski, Food Bioproc. Technol. 2017, 10, 1997.
• [18] V. Trivittayasil, F. Tanaka, T. Uchino, J. Food Eng. 2011, 104, 565.
• [19] E.H. Lee, Innov. Food Proces. Technol. 2021, 2, 431.
• [20] J.S. Vaidyanathan, K. Krishnamurthy, [w:] Innovative food processing technologies, Elsevier, Amsterdam 2020.
• [21] D. Andrejko, J. Grochowicz, M. Goździewska, Z. Kobus, Food Bioproc. Technol. 2011, 4, 1367.
• [22] PN-EN ISO 665:2004, Nasiona oleiste. Oznaczanie wilgotności i zawartości substancji lotnych.
• [23] PN-EN ISO 659:2010, Nasiona oleiste. Oznaczanie zawartości oleju
• [24] D. Andrejko, Physical properties changes of soya bean infrared ray treatment, Rozprawy Naukowe AR w Lublinie, 2004.
• [25] M. Tańska, D. Rotkiewicz, Tłuszcze Jadalne 2003, 38, nr 3-4, 147.
• [26] PN-EN ISO 660:2010, Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce. Oznaczanie liczby kwasowej i kwasowości.
• [27] PN-EN ISO 3960:2012, Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce. Oznaczanie liczby nadtlenkowej. Jodometryczne (wizualne) oznaczanie punktu końcowego.
• [28] PN-ISO 6886:2009, Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce. Oznaczanie stabilności oksydacyjnej (Test przyspieszonego utleniania).
• [29] PN-A-86934:1995, Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce. Spektrofotometryczne oznaczenie barwy.
• [30] A. Rękas, K. Wiśniewska, M. Wroniak, Żywność. Nauka. Technol. Jakość 2015, nr 3, 107.
• [31] M. Tańska, D. Rotkiewicz, M. Ambrosewicz-Walacik, Oilseed Crops 2013, 34, 103.
• [32] R. Fu, Z. Xiao, Z. Pan, H. Wang, Food Sci. Technol. Int. 2019, 25, 160.
• [33] B.X. Deng, B. Li, X.D. Li, F. Zaaboul, J. Jiang, J.W. Li, Y.F. Liu, Eur. J. Lipid Sci. Technol. 2018, 120, 1700285.
• [34] Codex ALINORM 09/32/17, Codex Alimentarius, FAO/WHO – Codex standard for named vegetable oils.
• [35] M. Wroniak, M. Kwiatkowska, K. Krygier, Żywność. Nauka. Technol. Jakość 2006, 13, 46.
• [36] M. Krajewska, B. Ślaska-Grzywna, M. Szmigielski, Przem. Chem. 2018, 97, 1953.
• [37] M. Wroniak, A. Rękas, A. Piekut, Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 2017, 588, 139.
• [38] A. Górecka, M. Wroniak, K. Krygier, Oilseed Crops 2003, 24, 567.
• [39] A. Siger, A. Kaczmarek, M. Rudzińska, Eur. J. Lipid Sci. Technol. 2015, 117, 1225.
• [40] M. Krajewska, D. Andrejko, B. Ślaska-Grzywna, Przem. Chem. 2015, 94, 1714.
• [41] K.A. McDaniel, B.L. White, L.L. Dean, T.H. Sanders, J.P. Davis, J. Food Sci. 2012, 77, C1293.
• [42] D. Rotkiewicz, I. Konopka, M. Tańska, Oilseed Crops 2002, 23, 561.
• [43] S. Beutner, B. Bloedorn, S. Frixel, I. Hernandez-Blanco, T. Hoffman, (Metoda odwoławcza). H.D. Martin, B. Mayer, P. Noack, Ch. Ruck, M. Schmidt, I. Schülke, S. Sell, H. Ernst, S. Haremza, G. Seybold, H. Sies, W. Stahl, R. Walsh, J. Sci. Food Agric. 2001, 81, 559.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).