Właściwości prozdrowotne marchwi (Daucus carota L.) jako funkcja odmiany oraz stosowania użyźniacza UGmax

• Autorzy: Keutgen A. J. , Wszelaczyńska E. , Pobereżny J. , Kozera W. , Knapowski T. , Mozolewski W.

Warianty tytułu

EN

Health promoting properties of carrot (Daucus carota L.) as a punction of cultivar and use of soil fertility enhancer UGmax

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wartość odżywcza i zdrowotna marchwi jest wysoko ceniona za względu na występujące w jej korzeniach związki biologicznie czynne. W przedstawionych badaniach uwzględniono występowanie karotenoidów, kwasu askorbinowego, związków fenolowych, antocyjanów oraz ogólną pojemność antyoksydacyjną. W badaniach tych zweryfikowano znaczenie odmiany (konwencjonalne i kolorowe) oraz stosowanie użyźniacza glebowego UGmax na właściwości prozdrowotne korzeni spichrzowych marchwi. Ponadto przebadano stabilność wybranych związków podczas 3 miesięcznego przechowywania. Badania wykazały znaczną przewagę odmiany purpurowej 'Deep Purple' pod względem zasobności uwzględnionych związków prozdrowotnych. Najmniej zasobną okazała się chętnie stosowana w mrożonkach odmiana 'Mello Yello'. Spowodowane to było niską zawartością karotenoidów oraz związków polifenolowych jak i brakiem występowania antocyjanów. Stosowanie użyźniacza UGmax pozytywnie wpłynęło na zawartość karotenoidów i związków polifenolowych. Przechowywanie negatywnie wpłynęło na właściwości prozdrowotne korzeni marchwi, w szczególności na frakcje rozpuszczalne w wodzie. Ponadto największe straty stwierdzono u najbardziej wartościowej odmiany 'Deep Purple', która po zbiorze nadaje się tylko do bezpośredniego spożycia lub przetworzenia.

EN

The nutritional and health value of carrots is highly acclaimed because of the content of biologically active compounds in their roots. In this study the contents of carotenoids, ascorbic acid, phenolic compounds, anthocyanins, and the total antioxidant capacity were considered. In the presented research the influence of cultivar (conventional and colored) as well as application of soil enhancer agent UGmax on the health-promoting compounds in the carrot roots were verified. Furthermore, the stability of chosen compounds during three months of storage was evaluated. The experiments have shown a significant advantage of purple variety 'Deep Purple' in terms of presence of health-promoting compounds. The least reach in these compounds was cultivar 'Mello Yello', which is often used for frozen products. It was caused by Iow content of carotenoids and polyphenolic compounds as well as lack of anthocyanins. Application of soil enhancer agent UGmax positive influenced the content of carotenoids and polyphenolics. Storage time negatively influenced the health promoting compounds, especially the water soluble fractions. Furthermore, the highest losses were determined at the most valuable variety 'Deep Purple', which is only appropriate for use direct after harvest.

Słowa kluczowe

PL

marchew konwencjonalna i kolorowa; pojemność antyoksydacyjna FRAP; polifenole; karotenoidy; kwas askorbinowy; przechowywanie

EN

conventional and colored carrots; antioxidant capacity FRAP; polyphenolics; carotenoids; ascorbic acid; storage

• Wydawca: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe
• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2015
• Tom: R. 23, nr 4
• Strony: 206--210
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., tab.

Twórcy

autor

Keutgen A. J.

• University of Natural Resources and Life Sciences, Department of Crop Sciences, Division of Vegetables and Ornamentals, 1180 Vienna, Austria, Gregor Mendel Str. 33

autor

Wszelaczyńska E.

• UniwersytetTechnologiczno-Przyrodniczy im. J. J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Katedra Mikrobiologii i Technologii Żywności, ul. Kordeckiego 20A, 85-225 Bydgoszcz, Polska

autor

Pobereżny J.

• UniwersytetTechnologiczno-Przyrodniczy im. J. J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Katedra Mikrobiologii i Technologii Żywności, ul. Kordeckiego 20A, 85-225 Bydgoszcz, Polska

autor

Kozera W.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J. J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Katedra Chemii Środowiska, Zakład Chemii Rolnej, 85-326 Bydgoszcz, ul. Seminaryjna 5

autor

Knapowski T.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J. J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Katedra Chemii Środowiska, Zakład Chemii Rolnej, 85-326 Bydgoszcz, ul. Seminaryjna 5

autor

Mozolewski W.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauki o Żywności, Katedra Technologii i Chemii Mięsa, 10-957 Olsztyn, Plac Cieszyński 1

Bibliografia

• 1. Keutgen A. J., Wszelaczyńska E., Pobereżny J., 2014. Influence of cultivar and UGmax on antioxidative properties of carrot roots (Daucus carota L.) and their stability during freezing process. Environmental protection and natural resources 25, 4(62), 19-22.
• 2. Truba M., Jankowski K., Sosnowski J., 2012. Reakcja roślin na stosowanie preparatów biologicznych. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 53, 41-52.
• 3. Trawczyński C., Bogdanowicz P., 2007. Wykorzystanie użyźniacza glebowego w aspekcie ekologicznej uprawy ziemniaka. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 52(4), 94-97.
• 4. Sulewska H., Szymańska G., Pecio A., 2010. Ocena efektów stosowania użyźniacza glebowego UGmax w uprawie kukurydzy na ziarno i kiszonkę. Journal of Research and Application in Agriculture Engineering, 54 (4), 120-125.
• 5. PN-90/A-75101/03. Oznaczenie zawartości suchej masy metodą wagową. Przetwory owocowe i warzywne.
• 6. PN-90/A75101/11. Oznaczanie zawartości witaminy C. Przetwory owocowe i warzywne.
• 7. Keutgen A.J., Pawelzik E., 2008. Quality and nutritional value of strawberry fruit under long term saltstress. Food Chemistry, 107, 1413-1420.
• 8. PN-90/A-75101/12. Przetwory owocowe i warzywne - Przygotowanie próbek i metody badań fizykochemicznych - Oznaczanie zawartości sumy karotenoidów i beta-karotenu.
• 9. Keutgen A.J., Pawelzik E., 2007. Modifications of strawberry fruit antioxidant pools and fruit quality under NaCl stress. Journal Agriculture Food Chemistry, 55, 4066-4072.
• 10. Gąjewski M., Szymczak P., Elkner K., Dąbrowska A., Kret A., Danilcenko H., 2007. Some aspects of nutritive and biological value of carrot cultivars with orange, yellow and purple coloured roots. Veg. Crops Res. Buli., 67: 149-161.
• 11. Litka M., 2002. Warzywa korzeniowe marchew jadalna, burak ćwikłowy, seler korzeniowy. Synteza wyników doświadczeń odmianowych. Słupia Wielka 1182: 10-38.
• 12. Wrzodak A., Elkner K., 2010. Jakość Sensoryczna marchwi świeżej i przechowywanej z uprawy ekologicznej. Nowości Warzywnicze T50, 93-101.
• 13. Nawirska A., Król F., 2004. Marchew - porównanie wybranych składników chemicznych czterech odmian. Przemysł fermentacyjny i owocowo-warzywny, l, 25-26.
• 14. Dobrzański A., Anyszka Z., Elkner K., 2008. Re¬akcja marchwi na ekstrakty pochodzenia naturalnego z alg z rodzaju Sargassum AlgaminoPlant i z leonardytu HumiPlant. J. Res. Apel. Agr. Eng. 53(3): 53-58.
• 15. Rumpel J., 2007. Nawożenie marchwi. Owoce Warzywa Kwiaty, 18, 16-17.
• 16. Kidoń M., Czapski J., Witrowa-Rajchert D., 2008. Marchew purpurowa i jej przetwory jako źródło związków prozdrowotnych. Bromat. Chem. Toksykol., XLI, 3, 771-776.