Wytwórnia porcelany w Emilczynie na Wołyniu. Stan badań i znane przykłady wyrobów w polskich kolekcjach muzealnych

• Autorzy: Wolska-Pabian Karolina

Warianty tytułu

EN

Porcelain factory in Emilczyn in Volhynia. Current state of research and examples of objects from Polish museum collections

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł podejmuje temat działalności wytwórni ceramiki szlachetnej w rejonie wołyńskim ze szczególnym uwzględnieniem wytwórni w Emilczynie (dawniej Międzyrzeczu). Emilczyn, należący niegdyś do dóbr Kaspra Lubomirskiego, dostał się w ręce Uwarowów poprzez trzecie małżeństwo Marianny z Lubomirskich z Teodorem Uwarowem. Wytwórnia porcelany działała od połowy lat 20. do 1852 roku. Mimo blisko trzydziestoletniej produkcji znamy jedynie kilkanaście naczyń z Emilczyna. Być może wynika to z faktu, że manufaktura z założenia nie była przedsiębiorstwem dochodowym, lecz stanowiła dla właściciela przedmiot rozrywki i realizację pasji do pięknych przedmiotów. Produkowane naczynia używane były na stołach w rezydencji właścicieli, jak również rozdawane jako prezenty rodzinie i przyjaciołom. Aktualnie w zbiorach polskich znamy jedynie 11 publikowanych obiektów.

EN

The article discusses the activity of the fine ceramics factory in the Volhynia region, in special focus on the factory in Emilczyn (formerly Międzyrzecz). Emilczyn, once part of the estate of Kasper Lubomirski, fell into the hands of the Uwarows through the third marriage of Marianna née Lubomirska to Teodor Uwarow. The porcelain factory operated from the mid-1820s to 1852. Despite nearly thirty years of production, we only know of a dozen or so vessels from Emilczyn. This may be due to the fact that the factory was not intended to be a profitable enterprise, but was a form of entertainment for the owner and a way of fulfilling his passion for beautiful objects. The ceramics produced were used on tables in the owners' residences, as well as given as gifts to family and friends. Currently, we know of only 11 published items in Polish collections.

Słowa kluczowe

PL

fajans; porcelana; Wołyń; Fiodor Teodor Uwarow; Kasper Lubomirski; Emilczyn; Korzec; Baranówka

EN

faience; porcelain; Volhynia; Fiodor Theodore Uwarow; Kasper Lubomirski; Emilczyn; Korzec; Baranówka

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
• Czasopismo: Szkło i Ceramika
• Rocznik: 2024
• Tom: R. 75, nr 3
• Strony: 45--49
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., fot.

Twórcy

autor

Wolska-Pabian Karolina

• Muzeum Narodowe w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0001-9936-2295

Bibliografia

• 1. Chrościcki L., Porcelana – znaki wytwórni europejskich, Warszawa 1974.
• 2. Dolinski L.W., Ukraińska porcelana artystyczna, Kijów 1963.
• 3. Katalog Wystawy Ceramiki i szkła polskiego urządzonej w domu własnym w Warszawie przez Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości w czerwcu, lipcu, sierpniu i wrześniu 1913 roku, Warszawa 1913, [za:] https://polona.pl/item-view/070750b4-61b8-43c8-af57-c0c1faca7eaa?page=7
• 4. Kostuch B., Polska Porcelana, Kraków 2003.
• 5. Kowecka E., Łosiowie M. i J., Winogradow L., Polska porcelana, wyd. II, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź 1983, s. 62.
• 6. Petryakowa F. S., Ukraińska porcelana artystyczna (koniec XVIII-początek XX wieku), Kijów 1985.
• 7. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, [za:] http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_II/352
• 8. Szkurłat A., Falsyfikaty porcelany koreckiej, [w:] Problematyka autentyczności dzieł sztuki na polskim rynku, NIMOZ, Warszawa 2012, s. 118.
• 9. Szkurłat A., Manufaktura porcelany i fajansu w Korcu, Warszawa 2011.
• 10. Szkurłat A., Wasilewski A., Polskie białe złoto. Porcelana z Korca i Baranówki z kolekcji Andrzeja Wasilewskiego, katalog wystawy, Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum, Warszawa 2017.ia, Wrocław 2019, s. 14.