Wpływ materiału endoprotezy stawu biodrowego na wartość indeksu ekspozycji i parametru DAP

• Autorzy: Czerżyńska M. , Pasieka E. , Jakubowska S. , Łebkowska U.

Warianty tytułu

EN

The influence of hip replacement material to the Exposure Index and Dose Area Product

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych jest bardzo częstym i poważnym problemem zdrowotnym wśród osób powyżej 65. roku życia. W przypadku znacznego zaawansowania choroby i po wyczerpaniu możliwości leczenia zachowawczego przeprowadza się zabieg endoprotezoplastyki. Najpopularniejszym badaniem przed wszczepieniem i po wszczepieniu endoprotezy jest klasyczne RTG (Classic Roentgenodiagnostics) porównawcze stawów biodrowych. Ocena stanu po endoprotezoplastyce stawu biodrowego wymaga wykonania bardzo wysokiej jakości radiogramów. Zgodnie z filozofią optymalizacji w rentgenodiagnostyce należy dążyć do zapewnienia najwyższej wartości diagnostycznej przy jak najniższej dawce promieniowania. Celem badania była analiza, jak poszczególne elementy endoprotezy wpływają na EXI (Exposure Index) oraz dawkę DAP (Dose Area Product) w zmiennych warunkach ekspozycji. Przeanalizowano 108 radiogramów tytanowego trzpienia z głową (kobalt-chrom), panewki ceramicznej w metalowej czaszy oraz całej endoprotezy – złożenie wymienionych wcześniej elementów przy zmianie napięcia anodowego w zakresie 70-93 kV i trzech różnych wariantach użycia kratki przeciwrozproszeniowej (bez kratki, f (o) = 115 i f (o) = 180). Wartość EXI odpowiednio dla całej protezy, panewki ceramicznej wmetalowej czaszy i trzpienia z tytanu z głową kobaltowo-chromową maleje wraz ze zmianą kratki rozproszeniowej na kratkę o większym kącie geometrii paskówołowiowych (f (o) = 180). Rodzaj materiału poszczególnych elementów protezy wpływa na wartość DAP. Przy odległości FFD 115 cm, zastosowanie kratki przeciwrozproszeniowej f (o) = 180 zamiast f (o) = 115 powoduje wzrost wartości DAP przy ekspozycji całej endoprotezy.

EN

Osteoarthritis of hips is a very common and serious health problem among people over 65 years of age. In case of advanced disease, and after having exhausted the possibilities of conservative treatment, the surgery needs to be performed. The most common testing before and after implantation of the prosthesis is made by means of X-ray examination. Evaluation of total hip replacement requires a very good quality radiographs. According to the philosophy of optimizing, diagnostic radiology should strive to provide the highest diagnostic value at the lowest dose of radiation. The aim of the study was to analyze how different elements of the prosthesis affect the Exposure Index (EXI) and the dose expressed as a Dose Area Product (DAP). 108 radiographs were analyzed for titanium femoral stem with cobalt-chrome head, ceramic cup in a metal bowl and the whole prosthesis – by changing the anode voltage in the range of 70-93 kV and three different variants using the anti-scattered grid (without grid, f (o) = 115, f (o) = 180). EXI value measured​respectively to the entire prosthesis, ceramic cup in a metal bowl and titanium femoral decreases along with the use of grid with a larger angle of lead strips (f (o) = 180). Type of material applied in individual elements of prosthesis affect the value of the DAP. DAP increases when prosthesis is exposed at a distance of 115 cm FFD and anti-scattered gird f (o) = 180 is used, instead of f (o) = 115.

Słowa kluczowe

PL

staw biodrowy; endoproteza; rentgenodiagnostyka; Dose Area Product; indeks ekspozycji; kratka przeciwrozproszeniowa

EN

hip; prosthesis; X-ray examination; Dose Area Product; Exposure Index; anti-scattered gird

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 3, nr 4
• Strony: 199--203
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Czerżyńska M.

• Studenckie Koło Naukowe „Radioaktywni”, Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Curie-Skłodowskiej 24a, 15-276 Białystok

autor

Pasieka E.

• Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Curie-Skłodowskiej 24a, 15-276 Białystok

autor

Jakubowska S.

• Studenckie Koło Naukowe „Radioaktywni”, Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Curie-Skłodowskiej 24a, 15-276 Białystok

autor

Łebkowska U.

• Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Curie-Skłodowskiej 24a, 15-276 Białystok

Bibliografia

• 1. P.A. Klimiuk, A. Kuryliszyn-Moskal: Choroba zwyrodnieniowa stawów, Reumatologia, 50(2), 2012, 162-165.
• 2. T. Pop, D. Szczygielska, M. Drużbicki, K. Zajkiewicz: Epidemiologia i koszty leczenia zachowawczego chorych z chorobą zwyrodnieniową stawów biodrowych i kolanowych, Ortop. Traumatol. Rehab., 4(6), 2007, 405-412.
• 3. P. Leszczyński, K. Pawlak-Buś: Choroba zwyrodnieniowa stawów – epidemia XXI, Farm. Współ., 1, 2008, 79-87.
• 4. A. Nalazek, E. Kamińska, U. Kaźmierczak, E. Trela: Leczenie, diagnostyka i profilaktyka stawu biodrowego w chorobie zwyrodnieniowej, JHS, 04(01), 2014, 333-338.
• 5. Realizacja świadczeń endoprotezoplastyki stawowej w 2013 r. [online] http://www.nfz.gov.pl/new/art/6160/2014_06_02_endoprotezoplastyka_2013.pdf. Data pobrania: 24.06.2014 r.
• 6. A. Wall, S. Dragan: Bezcementowa endoprotezoplastyka stawu biodrowego – 8 lat doświadczeń, Wiad. Lek., 59(5-6), 2006, 336-340.
• 7. K. De Smet, P. Campbell, C. Van Der Straeten (ed.): The hip resurfacing handbook. A practical guide to the use and management of modern hip resurfacing, WP Woodhead Publishing, 2013.
• 8. Radiography of the pelvis and hip, XRayCeRT.com Administrator, Las Vegas 2013.
• 9. N. Theocharopoulos, K. Perisinakis, J. Darnolakis, H. Varveris, N. Gourtsoyiannis: Comparison of four methods for assessing patient effective dose from radiological examinations, Med Phys., 29(9), 2002, 2070-2078.
• 10. J.A. Seibert, R.L. Morin: The standardized exposure index for digital radiography: an opportunity for optimization of radiation dose to the pediatric population, Pediatr Radiol, 41(5), 2011, 573-581.
• 11. M. Sandborg, D.R. Dance, G.A.Carlsson, J. Persliden: The choice of anti-scatter grids in diagnostic radiology: the optimization of image quality and absorbed dose, Linköping University 1993.
• 12. C. Schaefer-Prokop, U. Neitzel, H.W. Venema, M. Uffmann, M. Prokop: Digital chest radiography: an update on modern technology, dose containment and control of image quality, Eur Radiol., 18(9), 2008, 1818-1830.
• 13. J.M. Verburg, J. Seco: Dosimetric accuracy of proton therapy for chordoma patients with titanium implants, Med Phys., 40(7), 2013, 071727.
• 14. A. Mesbahi, F.S. Nejad: Dose attenuation effect of hip prostheses in a 9-MV photon beam: commercial treatment planning system versus Monte Carlo calculations, Radiat Med., 25(10), 2007, 529-535.
• 15. R. Jiang, F. Xiong, G. Huang: Research on the impact of metal implants with different materials on radiation dose distribution. Zhongguo Yi Liao Qi Xie Za Zhi., 37(4), 2013, 301-303.
• 16. Y. Leng: Materials characterization. Introduction to microscopic and spectroscopic methods, Wiley-VCH, Weinheim 2013.
• 17. J. Johnston, T. Fauber: Radiographic physics and imaging, Elsevier Mosby, St. Louis 2012.
• 18. M. Czerżyńska, E. Pasieka, U. Łebkowska: Doskonalenie jakości techniki wykonywania zdjęć teleradiograficznych czaszki w projekcji PA, Mag. Stom., 5, 2014, 42-47.
• 19. K.L. Bontrager, J.P. Lampignano: Bontrager’s handbook of radiographic positioning and techniques, Elsevier MOSBY, St. Louis 2014.
• 20. E. Mitchell, P. Furey: Prevention of radiation injury from medical imaging, JVS, 53(1), 2011, 22S-27S.