Interwencja humanitarna jako mechanizm reagowania Unii Afrykańskiej na zagrożenie pokoju i bezpieczeństwa

• Autorzy: Wysota B.

Identyfikatory

DOI

10.5604/1731-8157.1108195

Warianty tytułu

EN

Humanitarian intervention as African Union’s response mechanism to threats to peace and security

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zagrożenia i wyzwania dla pokoju i bezpieczeństwa w Afryce odegrały w ostatnich dwóch dekadach decydującą rolę w kształtowaniu regionalnych elementów współpracy na rzecz zapewnienia stabilności w Afryce. Wysiłek państw kontynentu włożony w poszukiwanie i stworzenie mechanizmów działań na rzecz stabilizacji zaowocował przebudową ram współpracy regionalnej, czego konsekwencją było utworzenie Unii Afrykańskiej (UA), która wyposażona została w elementy reagowania - także z użyciem siły - w sytuacji, gdy na masową skalę łamane są elementarne prawa człowieka, które to wydarzenia afrykańska wspólnota uznaje za zagrożenie pokoju i bezpieczeństwa.

EN

In the last decade challenges and threats to peace and security in Africa have played a crucial role in shaping the regional cooperation mechanisms created to ensure stability on the continent. Along with the establishment of the African Union (AU), an institutional framework for cooperation in the field of emergency response capabilities were re-developed. The result of that work was equipping the African Union with new response mechanisms to the destabilization of the situation. An important role in crisis response is played by humanitarian interventions. In this article the author discusses the possibility of the African Union’s humanitarian interventions to protect basic human rights. War crimes, genocide and crimes against humanity are recognised by African leaders as threats to peace and security.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo międzynarodowe; prawa człowieka; interwencja humanitarna; Unia Afrykańska; Afryka

EN

international security; human rights; humanitarian intervention; African Union; Africa

• Wydawca: Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 1
• Strony: 94--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz., rys.

Twórcy

autor

Wysota B.

• Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• 1. Akt Założycielski Unii Afrykańskiej, [w:], Prawo w stosunkach międzynarodowych. Wybór dokumentów, pod. red. Bieleń S., Warszawa 2004.
• 2. Antonowicz L., Podręcznik prawa międzynarodowego, Warszawa 2005.
• 3. Balicki J., Prawa człowieka w systemie ONZ, [w:] ONZ. Zbiór studiów prawno międzynarodowych, pod red. Antonowicz L., Bedezowski C., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1981.
• 4. Barnaszewski B., Współczesny konflikt zbrojny – państwo ubezwłasnowolnione, [w:] „Zeszyty Naukowe WSOWL”, nr 3/149, Wrocław 2008.
• 5. Czernichowski K., Integracja afrykańska - uwarunkowania, formy współpracy, instytucje, Warszawa 2010.
• 6. Declaration on a Common African Defence and Security Policy, Libya, 28 February 2004, [online]. [dostęp: 5 lipca 2013 roku]. Dostępny w Internecie: http://pages.au. int/maritime/documents/solemndeclaration.
• 7. Fleming M., Interwencje w prawie i w stosunkach międzynarodowych, [w:] „Wojskowy Przegląd Prawniczy”, nr 3-4/1993, Warszawa 1993.
• 8. Juszczak A., Wojskowy wymiar Unii Afrykańskiej, [w:] „Kwartalnik Bellona”, nr 3/2010, Warszawa 2010.
• 9. Kindiki K., The normative and institutional framework of the African Union relating to the protection of human rights and the maintence of international peace and security: A critical appraisal, [in:] “African Human Rights Journal”, no 3/2003.
• 10. Kioko B., The right of intervention under the African Union’s Constitutive Act: From non-interference to non-intervention, [in:] “International Review of the Red Cross”, Vol. 85, No. 852, December 2003.
• 11. Kobyłka A., Czas na Afrykę, [online]. [dostęp: 3 czerwca 2013 roku]. Dostępny w Internecie: http://www.forbes.pl/artykuly/sekcje/strategie/czas-na-afryke, 23422,1.
• 12. Kownacki R., Skutki ewentualnego obalenia M. Kaddafiego dla kontynentu afrykańskiego, [w:] „Biuletyn PISM”, nr 51 (800) z dnia 23 maja 2011.
• 13. Kranz J., Użycie siły zbrojnej a odpowiedzialność międzynarodowa w świetle naj-nowszego orzecznictwa MTS, [w:] Prawo międzynarodowe. Księga pamiątkowa prof. R. Szafarz, pod. red. Menkes J., Warszawa 2007.
• 14. Kreykes B.D., Toward a Model of Humanitarian Intervention: The Legality of Armed Intervention to Address Zimbabwe's Operation Murambatsvina, [in:] “Loyola of Los Angeles International and Comparative Law Review”, no. 32/2010.
• 15. Kulesa Ł., Operacje pokojowe w Afryce – implikacje dla Polski, [w:] „Biuletyn PISM” nr 61/2005 z dnia 24 sierpnia 2005.
• 16. Leksykon współczesnych międzynarodowych stosunków politycznych, pod. red. K. Wichary, Wrocław 2000.
• 17. Lizak W., Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa, Warszawa 2012.
• 18. Maasdorp K., African Union approaches to conflict management, [in:] “Civil-Military Working Paper”, no. 7/2010.
• 19. Menkesj J., Wasilkowski A., Organizacje międzynarodowe. Prawo instytucjonalne, Warszawa 2006.
• 20. Muravchik J., Protection Racket: Responsibility to Protect Becomes a Doctrine, [in:] “World Affairs Journal” July/August 2011, [online]. [dostęp: 17 lipca 2013 roku]. Dostępny w Internecie: http://www.worldaffairsjournal.org/article/protec-tion-racket-%E2%80%98responsibility-protect%E2 %80%99-becomes-doctrine.
• 21. Musioł M., System bezpieczeństwa zbiorowego ONZ w kontekście wzrostu znaczenia opcji regionalnej w stosunkach międzynarodowych, [w:] „Wrocławski Przegląd Międzynarodowy”, nr 3-4/2010.
• 22. New Dimensions of Human Security. Human Development Report 1994, UN De-velopment Programme, Oxford University Press, New York-Oxford 1994.
• 23. Policy Framework for the Establishment of the African Standby Force and the Mili-tary Staff Committee, Part 1, Document adopted by the Third Meeting of African Chiefs of Defense Staff 15 -16 May 2003, Addis Ababa, [online]. [dostęp: 3 sierpnia 2013 roku]. Dostępny w Internecie: http://www.africa-union.org/root /AU/AUC/Departments/PSC/Asf/Documents.htm.
• 24. Protocol Relating to the Establishment of the Peace and Security Council of the African Union, 9 July 2002, Durban, [online]. [dostęp: 8 sierpnia 2013 roku]. Dostępny w Internecie: http://www.africaunion.org/root/au/organs/psc/Protocol_ peace%20and% 20security.pdf.
• 25. Rzeszutko M., Akty ultra vires w świetle odpowiedzialności organizacji międzyna-rodowych - wybrane zagadnienia, [w:] „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjolo-giczny”, nr 2/2012.
• 26. Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego, Dz. U. 2003 nr 78 poz. 708.
• 27. Shaw M.N., Prawo międzynarodowe, Warszawa 2006.
• 28. Sprawozdanie w sprawie ochrony ludności cywilnej podczas operacji po kojowych ONZ i organizacji regionalnych, część B, Uzasadnienie, Komisja Spraw Politycznych, Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne Unii Europejskiej, ACP-EU/100.291/B/08.
• 29. Stańczyk J., Istota współczesnego pojmowania bezpieczeństwa - zasadnicze tendencje, [w:] „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, nr 2010/2011, Wrocław 2011.
• 30. Sykuna S., Słuszna przyczyna jako przesłanka humanitarnej interwencji,[w:] „Gdańskie Studia Prawnicze”, nr 13/2005, Gdańsk 2005.
• 31. Tavares R., Regional Security. The capacity of international organizations. Routledge, Abingdon - New York 2010.
• 32. Tiruneh B.T., Establishing an Early Warning System in the African Peace and Security Architecture: Challenges and Prospects, [in:] “Kofi Annan International Peacekeeping Training Centre”, Occasional Paper, no. 29, September 2010.
• 33. Trawiński B., Unia Afrykańska (Organizacja Jedności Afrykańskiej), [w:] Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota - mechanizmy działania - zasięg, pod red. Łoś-Nowak T., Wrocław 2004.
• 34. Walewska D., Nowe otwarcie na globalnej szachownicy, [w:] „Rzeczpospolita”, nr 110/9534 z 13 maja 2013.
• 35. Zajadło J., Słuszna przyczyna jako przesłanka legitymizacyjna interwencji humanitarnej. Studium z filozofii prawa międzynarodowego, [w:] „Kwartalnik Prawa Publicznego” nr 1-2/2005, Warszawa-Toruń 2005.