Wybrane aspekty zwalczania bakterii lekoopornych

Lewańska, M.; Olszewska, D.; Godela, A.; Myga-Nowak, M.; Kuberska, M.

doi:10.16926/cebj.2016.19.10

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wybrane aspekty zwalczania bakterii lekoopornych

Autorzy

Lewańska M. , Olszewska D. , Godela A. , Myga-Nowak M. , Kuberska M.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.16926/cebj.2016.19.10

Warianty tytułu

Selected aspects of combat drug-resistance bacteria

Języki publikacji

Abstrakty

W pracy przedstawiono problem związany z obecnością bakterii lekoopornych oraz zestawienie danych literaturowych na temat sposobów ich zwalczania. Oporność na antybiotyki wynika z wykształcenia mechanizmów obronnych przez mikroorganizmy. Rozwiązań lekooporności poszukuje się zarówno w tradycyjnych sposobach, jak i innowacyjnych metodach, wynikających z rozwoju współczesnej nauki. Związki antybakteryjne pochodzenia naturalnego to między innymi powszechnie występujące bakteriofagi, peptydy przeciwdrobnoustrojowe, hydrolazy ściany komórkowej bakterii, inhibitory systemu Quorum sensing, inhibitory lipopolisacharydów czy fitoncydy. Do metod innych niż te zaczerpnięte z natury zaliczamy przede wszystkim terapię fotodynamiczną. Dogłębna analiza wszystkich dostępnych alternatyw dla obecnych antybiotyków z pewnością przyczyni się do rozwoju współczesnej medycyny i pozwoli ograniczyć zjawisko szerzącej się oporności na leki przeciwdrobnoustrojowe.

This work presents the problem of drug-resistant bacteria and a review of the literature on how to fight them. Antibiotic immunity is related to various mechanisms of resistance developed by these dangerous pathogenic microorganisms. Solutions are being sought in the traditional methods and recent innovative methods resulting from the development of modern science. Antimicrobial compounds from natural product are inter alia antimicrobial peptides, bacterial cell wall hydrolases, Quorum sensing inhibitors, LPS inhibitors and phytoncides. Other methods than those taken from nature are mainly photodynamic therapy. Analysis of all alternatives to existing antibiotics will help to contemporary medicine to restrain spreading tolerance against antimicrobial drugs.

Słowa kluczowe

lekooporność bakteriofagi BCWH AMP LPS quorum sensing PACT fitoncydy

drug resistance bacteriophages BCWH AMP LPS quorum sensing PACT phytoncides

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie

Czasopismo

Chemistry, Environment, Biotechnology

Rocznik

2016

Tom

Vol. 19

Strony

79--85

Opis fizyczny

Bibliogr. 56 poz.

Twórcy

autor

Lewańska M.

monika.lewanska@ajd.czest.pl

Katedra Nauk Biomedycznych, Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa, Armii Krajowej 13/15, Polska

autor

Olszewska D.

Zakład Mikrobiologii i Biotechnologii, Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa, Armii Krajowej 13/15, Polska

autor

Godela A.

Katedra Nauk Biomedycznych, Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa, Armii Krajowej 13/15, Polska

autor

Myga-Nowak M.

Katedra Nauk Biomedycznych, Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa, Armii Krajowej 13/15, Polska

autor

Kuberska M.

Katedra Nauk Biomedycznych, Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa, Armii Krajowej 13/15, Polska

Bibliografia

[1] WHO, Global action plan on antimicrobial resistance, World Health Organization, Geneva, 2015.
[2] A. Zabłotni, A. Jaworski, Post. Hig. Med. Dosw., 2014, 64, 1040–1049. doi: 10.5604/17322693.1119027.
[3] WHO, Worldwide country situation analysis: Response to antimicrobial resistance, World Health Organization, Geneva, 2015.
[4] D. Trojanowski, P. Skut, J. Hołówka, M.J. Szafran, Post. Hig. Med. Dosw., 2014, 68, 701–714. doi: 10.5604/17322693.1106890.
[5] E. Mazur, S. Klag, Med. Rodz., 2004, 6, 278–281.
[6] E. Nikonorow, A. Baraniak, M. Gniadkowski, Post. Mikrob., 2013, 52, 261–271.
[7] Ch.T. Walsh, M.A. Fishbach, Świat Nauki, 2009, 8, 52–59.
[8] A. Wasążnik, M. Grinholc, K.P. Bielawski, Post. Hig. Med. Dosw., 2009, 63, 123–133.
[9] P. Szachta, M. Pazgrat, I. Ignyś, W. Cichy, Gastroenterol. Pol., 2008, 15, 251–254.
[10] L. Endersen, J. O’Mahony, C. Hill, R.P. Ross, O. McAuliffe, A. Coffey, Annu. Rev. Food Sci. Technol., 2014, 5, 327– 349. doi: 10.1146/annurev-food-030713-092415.
[11] E. Brzozowska, J. Bazan, A. Gamian, Post. Hig. Med. Dosw., 2011, 65, 165–176. doi: 10.5604/17322693.936090.
[12] S.M. Mandal, A. Roy, A.K. Ghosh, T.K. Hazra, A. Basak, O.L. Franco, Front. Parmacol., 2014, 5, 1–12. doi: 10.3389/fphar.2014.00105.
[13] K. Sandeep, Curr. Sci., 2006, 90, 631–633.
[14] J. Śliwa-Dominiak, M. Witkowska, W. Deptuła, Prz. Epidemiol., 2010, 64, 399–403.
[15] K. Dabrowska, K. Switala-Jelen, A. Opolski, B. WeberDabrowska, A. Gorski, J. Appl. Microbiol., 2005, 98, 7–13. doi: 10.1111/j.1365-2672.2004.02422.x.
[16] R. Międzybrodzki, J. Borysowski, W. Fortuna, B. WeberDąbrowska, A. Górski, Kardiochir. Torakochir. Pol., 2006, 3, 201–205.
[17] J.M. Inal, Arch. Immunol. Ther. Exp., 2003, 51, 237–244.
[18] M. Skurnik, E. Strauch, Int. J. Med. Microbiol., 2006, 296, 5–14.
[19] S. Gupte, M. Kaur, J. Microbiol. Exp., 2016, 3, 00086. doi: 10.15406/jmen.2016.03.00086.
[20] M. Kaur, S. Gupte, T. Kaur, SMU M J, 2016, 3, 211–230.
[21] E. Gajda, G. Bugla-Płoskońska, Post. Hig. Med. Dosw., 2014, 68, 1501–1515. doi: 10.5604/17322693.1133100.
[22] S. O’Flaherty, A. Coffey, W. Meaney, G.F. Fitzgerald, J. Bacteriol., 2005, 187, 7161–7164.
[23] R. Schuch, D. Nelson, V.A. Fischetti, Nature, 2002, 418, 884–889. doi: 10.1038/nature01026.
[24] J.S. Niczyporuk, M. Bartoszcze, Prz. Epidemiol., 2007, 61, 713–721.
[25] W. Kamysz, Nucl. Med. Rev., 2005, 8, 78–86.
[26] P. Niedźwiedzka-Rystwej, W. Deptuła, Post. Hig. Med. Dosw., 2008, 62, 524–529.
[27] P. Niedźwiedzka-Rystwej, A. Mękal, W. Deptuła, Alerg. Astma Immunol., 2010, 15, 35–41.
[28] D. Gwiazdowska, K. Trojanowska, Biotechnologia, 2005, 1, 114–130.
[29] J. Saluk-Juszczak, Post. Biol. Komórki, 2007, 34, 159–172.
[30] H. Marcy, A.F. Carol, A method to assay inhibitors of lipopolysaccharide synthesis [w:] New antibiotic targets, vol. 142, W.S. Champney (ed.), Humana Press Inc., Totowa, NJ, 2008, pp. 143–154. doi: 10.1007/978-1-59745-246-5_12.
[31] S. Kozuma, Y. Hirota-Takahata, D. Fukuda, N. Kuraya, M. Nakajima, O. Ando, J. Antibiot., 2014, 67, 237–242. doi: 10.1038/ja.2013.121.
[32] C. Sansom, Drug. Discov. Today, 2001, 6, 499–500. doi: 10.1016/S1359-6446(01)01804-9.
[33] C. Lixa, A. Mujo, C.D. Anobom, A.S. Pinheiro, Ann. N. Y. Acad. Sci., 2015, 149, 1–15. doi: 10.1590/0001-3765201520140482.
[34] G. Bosgelmez-Tinaz, J. Marmara Univ. Inst. Health Sci., 2013, 3, 159–163. doi: 10.5455/musbed.20130910085643.
[35] K. Myszka, K. Czaczyk, Post. Hig. Med. Dosw., 2010, 64, 582–589.
[36] E. Gospodarek, P. Zalas, Post. Mikrob., 2008, 47, 365–370.
[37] M. Manefield, L. Harris, S.A. Rice, R. de Nys, S. Kjjelleberg, Appl. Environ. Microbiol., 2000, 66, 2079–2084. doi: 10.1128/AEM.66.5.2079-2084.2000.
[38] T. Defoirdt, W. Verstraete, P. Bossier, J. Appl. Microbiol., 2008, 104, 1480–1487. doi: 10.1111/j.1365-2672.2007.03672.x.
[39] B.A. Annous, P.M. Fratamico, J.L. Smith, J. Food Sci., 2009, 74, 24–37. doi: 10.1111/j.1750-3841.2008.01022.x.
[40] R.C. Kelly, M.E. Bolitho, D.A. Higgins, W. Lu, W.L. Ng, P.D. Jeffrey, J.D. Rabinowitz, M.F. Semmelhack, F.M. Hughson, B.L. Bassler, Nat. Chem. Biol., 2009, 5, 891–895. doi: 10.1038/nchembio.237.
[41] F.F. Sperandio, Y.Y. Huang, M.R. Hamblin, Recent Pat. Antiinfect. Drug Discov., 2013, 8, 108–120.
[42] S. Rajesh, E. Koshi, K. Philip, A. Mohan, J. Indian Soc. Periodontol., 2011, 15, 323–327. doi: 10.4103/0972-124X.92563.
[43] J.P.M.L. Rolim, M.A.S. de-Melo, S.F. Guedes, F.B. Albuquerque-Filho, J.R. de Suoza, N.A.P. Nogueiea, I.C.J. Zanin, L.K.A. Rodrigues, J. Photochem. Photobiol. B, 2012, 106, 40–46. doi: 10.1016/j.jphotobiol.2011.10.001.
[44] X.J. Fu, Y. Fang, M. Yao, BioMed. Res. Int., 2013, 2013, 159157. doi: 10.1155/2013/159157.
[45] R.R. Allison, K. Moghissi, Clin. Endosc., 2013, 46, 24–29. doi: 10.5946/ce.2013.46.1.24.
[46] A. Nowak-Stępniowska, P. Pergoł, A. Padzik-Graczyk, Post. Bioch., 2013, 59, 53–63.
[47] T.P. Paulino, K.F. Ribeiro, G. Thedei, A.C. Tedesco, P. Ciancaglini, Arch. Oral Biol., 2005, 50, 353–359. doi: 10.1016/j.archoralbio.2004.09.002.
[48] N.S. Soukos, P.S. Chen, J.T. Morris, K. Ruggiero, A.D. Abernethy, S. Som, F. Foschi, S. Doucette, L.L. Bamman, C.R. Fontana, A.G. Doukas, P.S. Stashenko, J. Endodont., 2006, 32, 979–984. doi: 10.1016/j.joen.2006.04.007.
[49] T. Maisch, C. Bosl, R.M. Szeimies, B. Love, C. Abels, Photochem. Photobiol. Sci., 2007, 6, 545–551. doi: 10.1039/B614770D.
[50] T. Maisch, S. Hackbarth, J. Regensburger, A. Felgenträger, W. Baumler, M. Landthaler, B. Roder, J. Dtsch. Dermatol. Ges., 2011, 9, 360–366. doi: 10.1111/j.1610-0387.2010.07577.x.
[51] E.M. Abdallah, J. Appl. Pharm. Sci., 2011, 1, 16–20.
[52] S.M. Nabavi, A. Marchese, M. Izadi, V. Curti, M. Daglia, S.F. Nabavi, Food Chem., 2015, 173, 339–347. doi: 10.1016/j.foodchem.2014.10.042.
[53] E. Christaki, E. Bonos, I. Giannenas, P. Florou-Paneri, Agriculture, 2012, 2, 228–243. doi: 10.3390/agriculture2030228.
[54] A.K. Pandey, S. Kumar, Pharmacologia, 2013, 4, 469–480. doi: 10.5567/pharmacologia.2013.469.480.
[55] I.D. Ciocan, I.I. Bara, Genet. Mol. Biol., 2007, 8, 151–156.
[56] R.R. Cutler, P. Wilson, Br. J. Biomed. Sci., 2004, 61, 71–74.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-2db8b1b0-08f5-4ea8-a3a3-176f906eb009