Znaczenie oraz wpływ zagospodarowania przestrzennego terenu na zawartość związków azotowych w wodzie podziemnej z ujęcia „Grotowice"

• Autorzy: Landwójtowicz A

Warianty tytułu

EN

Significance and impact of land use on the content of nitrogen compounds groundwater intake „Grotowice"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule dokonano analizy wpływu zagospodarowania terenu na stan jakości wody podziemnej ujęcia „Grotowice” kolo Opola. Przeprowadzona analiza zagospodarowania terenu umożliwiła określenie głównych czynników zagrożenia dla jakości wód podziemnych. Określono czynniki mogące stanowić największe zagrożenie dla wód ujęcia. Ustalono, że zasilanie ujęcia odbywa się poprzez infiltrację wód opadowych w obszarze poza zasięgiem występowania kajpru. Dlatego też, pozbawione izolacji utworami nieprzepuszczalnymi wody wapienia muszlowego, narażone są na wpływ szeroko pojętych antropopresji. Trzy (lB, lA i 3B) z czterech studni ujęcia zlokalizowane są na terenie leśnym, jedna (6B), natomiast, znajduje się na terenach łąkowych. Szczególne uwarunkowania lokalizacji studni 6B, która znajduje się najbliżej obszarów zabudowanych, warunkują dużą antropopresję. Pomimo, że analiza jakości wód ujęcia wykazuje pozytywną tendencję do obniżania się zawartości zanieczyszczeń azotowych począwszy od 2008 roku, problem zanieczyszczenia związkami azotowymi dla analizowanego ujęcia jest wciąż aktualny. W oparciu o dane przedstawione w artykule, stwierdzono duży wpływ zagospodarowania przestrzennego na jakość wody ujęcia. Na podstawie przeprowadzonych analiz sformułowano wnioski do dalszych badań.

EN

This article analyzes the impact of land use on the area of water intake on the water quality intake “Grotowice” near Opole. The analysis of land use allowed for the identification of major risk factors for water quality. Based on studies was estimated factors which may constitute the greatest threat to groundwater. Despite the fact that the analysis of water quality intake shows a positive and last trend decrease in the content of nitrogen pollution since 2008, the problem of contamination by nitrogenous compounds for the analyzed intake is still up to date. On the basis of the data presented in the article a direct impact on the state of spatial quality intake has been stated. Based on the conducted analysis, conclusions were formulated for further research were formulated.

Słowa kluczowe

PL

zagospodarowanie przestrzenne; wody podziemne; azotany; ujęcie wody

EN

land use; groundwater; nitrates; water intake

• Wydawca: Wydawnictwo 2K TECHNOLOGIE s.c.
• Czasopismo: Technologia Wody
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 1 (39)
• Strony: 18--23
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Landwójtowicz A

• Instytut Innowacyjności Procesów i Produktów Politechnika Opolska

Bibliografia

• [1]Dowgiałlo J., Kleczkowski A. S., Macioszyk T., Różycki A. [red.]: Słownik hydro-geologiczny, Dep. Geologii, Min. Środowiska, PIG, Warszawa 2002.
• [2]Virba J., Zaporożec A.: Giudebook on map ping graundwater vulnerability, IAH Intern Contribution to Hydrogeology, v.l 6, Heise Verlag , Hannover 1994. W: Mapa wrażliwości wód podziemnych na zanieczyszczenie, AGH, Kraków 2011.
• [3]Kleczkowski A. S. [red.]: Mapa obszarów GZWP w Polsce wymagających szczególnej ochrony (z objaśnieniami) 1:500000, AGH, Kraków 1990.
• [4]Ciećko P. i in., [pod kier.]: Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2010 roku, WIOŚ, Kraków 2011.
• [5]Slodczyk K. i in. [red.]: Ochrona środowiska w strefie ochrony ujęć wodnych Grotowice, Politechnika Opolska, Opole 2001.
• [6]Landwójtowicz A., Rak A.: Stan i prognoza zanieczyszczenia związkami azotowymi wody podziemnej ujęcia „Grotowice”. Materiały VII Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Technicznej „Aktualne zagadnienia w uzdatnianiu i dystrybucji wody”, vol. 3, s. 103-115, Gliwice 2013.
• [7]Kryza J., Kryza H., Kościański R. K.: Gospodarowanie i zarządzanie zasobami wód podziemnych regionu opol¬skiego. GZWP-333 (Trias Opolski), Äquator Sp. z 0.0., Wroclaw, Kruger Int. Cons. A. S., Kopenhaga 1998.
• [8]Landwójtowicz A.: Ocena wpływu opadów atmosferycznych na stan zanieczyszczeń azotowych wody ujęcia „Grotowice”, Materiały z Konferencji Naukowej Doktorantów i Młodych Naukowców „Młodzi Dla Techniki 2013”, Politechnika Wrocławska, Płock 2013.
• [9]Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla miasta Opola na lata 2012- 2015 z perspektywą na lata 2016-2019.
• [10]Charakterystyka ujęcia „Grotowice”, - materiał udostępniony przez WIK Sp. z 0.0. w Opolu.
• [11]Rak A.: Stan iprognoza rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń azotowych w wodach podziemnych Triasu Opolskiego. Monografia. Red. H. Szymańska: Problemy ochrony zasobów wodnych w dorzeczu Odry - 2002. PZITS, Szklarska Poręba 2002, 810,125-133.
• [12]Rak A.: Wpływ powodzi 1997 roku na jakość wód podziemnych i systemu zasilania w wodę miasta Opola. Materiały IV Konferencji Naukowo-Technicznej „Problemy oczyszczania ścieków i ochrony wód w dorzeczu Odry”, PZITS, Kudowa Zdrój 1998, 5-6.
• [13]Kryza J., Kryza H., Kleśta W.: Dodatek do dokumentacji hydrogeologicznej w celu ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody w utworach triasowych „Grotowice” kolo Opola. Äquator Sp. z 0.0., Wrocław 2012.
• [14]Bielecka H.: Projekt stref ochrony ujęcia: Grotowice-Utrata (studnie 1B, 3B i 6B), Proxima S.A., Wrocław, 2001.
• [15]Twarowski R., Szykowski A., Gendolla T.: Zanieczyszczenia opadów w dorzeczu Odry i ich znaczenie dla gospodarki wodnej. W: Problemy oczyszczania ścieków w dorzeczu Odry. Materiały Konferencyjne, Polnica Zdrój.
• [16]Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego, Dz. U. UE L 375.