Obrazowanie wybranych własności utworów solnych za pomocą różnych metod badawczych

• Autorzy: Cebulski D. , Urbaniec A. , Kasprzyk K.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2017.04.02

Warianty tytułu

EN

Defining selected salt rocks properties using various research methods

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia wyniki przeprowadzonych analiz materiału rdzeniowego z wybranych utworów solnych, reprezentujących cechsztyńską i mioceńską formację solonośną. W celu określenia charakterystycznych parametrów i własności badanych skał solnych wykorzystano następujące metody: rentgenowską tomografię komputerową (CT), analizę w skaningowym mikroskopie elektronowym (SEM), analityczne oznaczenia składu chemicznego, fluorescencję rentgenowską (XRF) oraz dyfrakcję rentgenowską (XRD). Zastosowane metody badawcze pozwoliły określić zróżnicowanie najbardziej charakterystycznych cech analizowanych utworów.

EN

The article presents the results of well core analysis from salt rocks, representing the Zechstein and the Miocene salt formations. The following methods were applied in order to determine the characteristic parameters and properties of the analyzed salt rock: X-ray computer tomography (CT), scanning electron microscopy (SEM), methods of the chemistry identification, X-ray fluorescence (XRF) and X-ray diffraction (XRD). The applied research methods helped to identify the diversity of the most characteristic features of the tested rocks.

Słowa kluczowe

PL

sól kamienna; halit; komputerowa tomografia rentgenowska; skaningowy mikroskop elektronowy

EN

salt rocks; halite; X-ray computer tomography; scanning electron microscopy

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2017
• Tom: R. 73, nr 4
• Strony: 227--235
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., fot.

Twórcy

autor

Cebulski D.

• Zakład Geofizyki Wiertniczej, Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

autor

Urbaniec A.

• Zakład Sejsmiki, Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

autor

Kasprzyk K.

• PETROGEO Przedsiębiorstwo Usług Laboratoryjnych i Gospodarczych Sp. z o.o., ul. Wileńska 51B/206, 05-200 Wołomin

Bibliografia

• [1] Bukowski K.: Badeńska sedymentacja salinarna na obszarze między Rybnikiem a Dębicą w świetle badań geochemicznych, izotopowych i radiometrycznych. Rozprawy i monografie, nr 236. Wydawnictwa AGH. Kraków 2011.
• [2] Czapowski G.: Ocena głębokości zbiornika solnego i czasu depozycji chlorków sodu na przykładzie utworów najstarszej soli kamiennej (Na1) cyklu PZ1 cechsztynu w rejonie Zatoki Puckiej. Przegląd Geologiczny 2007, vol. 55, nr 7, s. 573-581.
• [3] Czapowski G.: The Middle Badenian rock salts in the Carpathian Foredeep – characteristic, origin and economic value. Geological Quarterly 1994, vol. 38, nr 3, s. 513-526.
• [4] Czapowski G., Bukowski K.: geology and resources of salt deposits in Poland: the state of the art. Geological Quarterly 2010, vol. 54, nr 4, s. 509-518.
• [5] Czapowski G., Bukowski K.: Złoża soli w Polsce. Przegląd Geologiczny 2009, vol. 57, nr 9, s. 798-811.
• [6] Czapowski G., Tomassi-Morawiec H., Toboła T., Tadych J.: Geology, geochemistry and petrological characteristics of Potash Salt Units from PZ2 and PZ3 Zechstein (late Permian) cycles in Poland. Geology, Geophysics & Environment 2012, vol. 38, nr 2, s. 153-188.
• [7] Garlicki A.: Autochtoniczna seria solna w miocenie Podkarpacia między Skawiną a Tarnowem. Biuletyn Instytutu geologicznego 1968, vol. 215, s. 5-78.
• [8] Garlicki A.: Formalne jednostki litostratygraficzne miocenu – formacja z Wieliczki (fm). Przegląd Geologiczny 1994, vol. 42, nr 1, s. 26-28.
• [9] Garlicki A.: Porównanie osadów solnych Górnego Śląska i okolic Wieliczki. Przegląd geologiczny 1994, vol. 42, nr 9, s. 752-753.
• [10] Garlicki A.: Sedymentacja soli mioceńskiej w Polsce. Prace Geologiczne PAN, nr 119. Kraków 1979, s. 1-66.
• [11] Garlicki A.: Z rozważań sedymentacyjnych nad profilem autochtonicznej formacji solonośnej okolicy Wieliczki i Bochni. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego 1968, vol. 38, nr 2-3, s. 219-223.
• [12] Peryt T.M.: Sedymentacja ewaporatów badeńskich w zbiorniku przedkarpackim. Przegląd Geologiczny 2006, vol. 54, nr 5, s. 438-444.
• [13] Peryt T.M.: The beginning, development and termination of the Middle Miocene Badenian salinity crisis in Central Paratethys. Sedimentary Geology 2006, s. 188-189, 379-396.
• [14] Podemski M.: Cechsztyński sole kamienne i potasowe cyklotemów Z2, Z3 w okolicach Nowej Soli. Biuletyn Instytutu Geologicznego 1972, vol. 260, s. 5-62.
• [15] Podemski M.: Sedymentacja cechsztyńska zachodniej części monokliny przedsudeckiej na przykładzie okolic Nowej Soli. Prace Instytutu Geologicznego 1973, nr 71, s. 1-101.
• [16] Skupio R.: Wykorzystanie przenośnego spektrometru XRF do pomiarów składu chemicznego skał. Nafta-Gaz 2014, nr 11, s. 771-777.
• [17] Urbaniec A.: Nowe spojrzenie na interpretację geologiczną Karpat i ich podłoża w rejonie Fredropol-Huwniki. Archiwum Instytut Nafty i Gazu – Państwowego Instytutu Badawczego, Kraków 2017.
• [18] Wolański K., Zarudzki W., Kiersnowski H.. Dohnalik M., Drabik K.: Wykorzystanie tomografii komputerowej w badaniu rdzeni skał. Nafta-Gaz 2016, nr 12, s. 1035-1042, DOI: 10.18668/NG.2016.12.04.
• [19] Zalewska J., Dohnalik M., Sikora G.: Możliwości rentgenowskiej tomografii komputerowej w rozpoznawaniu, obrazowaniu i szacowaniu wielkości szczelin. Nafta-Gaz 2009, nr 4, s. 296-303.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).