Sarmatian foraminiferal assemblages of cavern fillings in the Badenian reefs of Medobory (Polupanivka, Western Ukraine)

• Autorzy: Peryt D. , Jasionowski M.

Warianty tytułu

PL

Zespoły otwornic sarmackich z wypełnień kawern w badeńskich rafach Miodoborów (Połupaniwka, zachodnia Ukraina)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The Middle Miocene (Upper Badenian) coralline algal reefs of Western Ukraine contain caverns (up to 1 m across) and fissures that are filled by Sarmatian deposits: marly clays, clayey carbonate sand and bioclastic, bryozoan-rich sand. These deposits often contain abundant and very well preserved calcareous benthic foraminifera; agglutinated forms have not been recorded. Foraminiferal tests quite commonly show morphological abnormalities, e.g. twin forms or tests with irregularities in size or shape in last chambers. Each of the three analysed samples is characterized by a different foraminiferal assemblage: Elphidium aculeatum assemblage, Hauerinidae assemblage and Lobatula lobatula assemblage. These assemblages are characteristic for a shallow marine environment. Low taxonomic diversity and high dominance or monospecific foraminiferal assemblages indicate generally a restricted marine environment. It seems that the increasing salinity and very high-energy environment were the most probable factors controlling the composition of the foraminiferal assemblages.

PL

Górnobadeńskie rafy koralowe zachodniej Ukrainy posiadają kawerny o przekroju do 1 m oraz szczeliny, które obecnie są wypełnione osadami sarmackimi – iłami marglistymi i zasilonym piaskiem węglanowym i bioklastycznym, często mszywiołowym. Osady te często zawierają liczne i bardzo dobrze zachowane węglanowe otwornice bentosowe; nie stwierdzono natomiast otwornic zlepieńcowatych. Dość częste są skorupki z morfologicznymi nieprawidłowościami, np. formy bliźniacze albo skorupki z nieregularnością rozmiaru lub kształtu ostatnich komór. Każda z trzech próbek zawiera inny zespół otwornicowy: w pierwszej występuje zespół z Elphidium aculeatum, druga zawiera zespół z Hauerinidae, a trzecia – zespół z Lobatula lobatula. Wszystkie te zespoły są charakterystyczne dla środowiska płytkomorskiego. Niskie zróżnicowanie taksonomiczne i wysoka dominacja lub jednogatunkowe zespoły otwornicowe wskazują na ogólnie ograniczone środowisko morskie; wydaje się, że w takich warunkach najbardziej prawdopodobnym czynnikiem warunkującym skład zespołów otwornicowych było podwyższone zasolenie i środowisko bardzo wysokoenergetyczne.

Słowa kluczowe

EN

Middle Miocene; Sarmatian; foraminifers; aberrant forms; reefs; palaeoenvironments; Ukraine

PL

miocen środkowy; sarmat; otwornice; formy aberrantne; rafy; paleośrodowiska; Ukraina

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 449
• Strony: 175--184
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., il., tab., zdj.

Twórcy

autor

Peryt D.

• Institute of Paleobiology, Polish Academy of Sciences, Twarda 51/55, 00-818 Warszawa

autor

Jasionowski M.

• Polish Geological Institute – National Research Institute, Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• 1. ALMOGI-LABIN A., PERELIS-GROSSOVICZ L., RAAB M., 1992 — Living Ammonia from a hypersaline inland pool, Dead Sea area, Israel. J. Foram. Res., 22, 3: 257-266.
• 2. BRASIER M.D., 1975 — Morphology and habitat of living benthonic foraminiferids from Caribbean carbonate environment. Rev. Esp. Micropaleont., 7, 3: 567-569.
• 3. BRESTENSKA E., 1974 — Die Foraminiferen des Sarmatien s. str. In: Chronostratigraphie und Neostratotypen. Miozan der Zentralen Paratethys (ed. J. Senes). Bd. 4, Sarmatien, 243-293. Veda; Bratislava.
• 4. CICHA I., ROGL F., RUPP CH., CTYROKA J., 1998 — Oligocene - Miocene foraminifera of the Central Paratethys. Kramer, Frankfurt am Main.
• 5. GEDL P., PERYT D., 2011— Dinoflagellate cyst, palynofacies and foraminiferal records of environmental changes related to the Late Badenian (Middle Miocene) transgression at Kudryntsi (western Ukraine). Ann. Soc. Geol. Pol., 81: 331-339.
• 6. GESLIN E., STOUFF V., DEBENEY J-P., LESOURD M., 2000 — Environmental variation and foraminiferal test abnormalities. In: Environmental Micropaleontology (ed. R.E. Martin). Kluwer Academic/Plenum Publishers, New York, Boston, Dordrecht, London, Moscow, pp. 192-215.
• 7. GÓRKA M., STUDENCKA B., JASIONOWSKI M., HARA U., WYSOCKA A., POBEREZHSKYY A., 2012 — The Medobory hills (Ukraine): Middle Miocene reef systems in the Paratethys, their biological diversity and lithofacies. Biul. Państw. Inst. Geol., 449: 147-174.
• 8. GORUR N., CAGATAY N., SAKINC M., AKKOK R., TCHAPALYGA A., NATALIN B., 2000 — Neogene Paratethyan succession in Turkey and its implications for the palaeogeography of the Eastern Paratethys. Geol. Soc. London Spec. Publ., 173: 251-269.
• 9. HAYWARD B.W., HOLLIS C.J., GRENFELL H.R., 1997 — Recent Elphidiidae (Foraminiferida) of the South-west Pacific and fossil Elphidiidae of New Zealand. Inst. Geol. Nuclear Sci. Monographs, 16: 1-170.
• 10. HOFKER J., 1971 — Foraminifera of the Piscadera Bay, Curacao. Studies of Fauna Curacao and other Caribbean Islands, 35: 1-94.
• 11. JASIONOWSKI M., 2006 — Facies and geochemistry of Lower Sarmatian reefs along the northern margin of the Paratethys in Roztocze (Poland) and Medobory (Ukraine) region: paleoenvironmental implications. Prz. Geol., 54, 5: 445-454 [in Polish with English summary].
• 12. JASIONOWSKI M., POBEREZHSKYY A.V., STUDENCKA B., PERYT D., HARA U., 2003 — Serpulid-micrcxbialite Lower Sarmatian reefs of the Miodobory Region (Volhyn-Podolian margin of the East European Platform). Geologiya i geokhmimiya goryuchykh kopalyn, 2: 85-91 [in Ukrainian with English summary].
• 13. KOROLYUK I.K., 1952 — Podolskiye toltry i uslovya ikh obrazovanya. Trudy Inst. Geol. Nauk 110, Geol. Ser., 56: 1-140 [in Russian].
• 14. KRASHENINNIKOV V.A., 1958 — Stenofatsialnyye i evrifatsialnyye vidy foraminifer VNIGNI Trudy, Paleont. sbornik, 9: 285-305 [in Russian].
• 15. KRASHENINNIKOV V.A., 1960 — Elfidiidy miotsenovykh otlozheniy Podolii. Trudy Geol. Inst., 21: 1-142 [in Russian].
• 16. LANGER M.R., 1993 — Epiphytic foraminifera. Mar. Micropaleont., 20: 235-265.
• 17. LOEBLICH A.R., Jr., TAPPAN H., 1964 — Treatise on Invertebrate Paleontology. Part C. Protista 2. Sarcodina. Chiefly Thecameobians and Foraminiferida. Vol. 1, 510 pp.
• 18. MASLOV V.P., UTROBIN B.N., 1958 — Rasprostraneniye tretichnykh bagryanykh vodorostey Ukrainskoy SSR i svyaz ikh s transgressiyami morey Izv Akad. Nauk SSSR, ser, Geol., 12: 73-93 [in Russian].
• 19. MERIC E., AVSAR N., GORMUS M., 2001 — Twin forms in recent benthic foraminifera from the northern Aegean Sea and western Black Sea regions (Turkey). Rev. Paleobiol., 20, 1: 69-75.
• 20. MERIC E., AVSAR N., GORMUS M., BERGIN F., 2004 — Twin and Triplet forms of Recent benthic foraminifera from the eastern Aegean Sea, Turkish coast. Micropaleont., 50, 3: 297-300.
• 21. MURRAY J.W., 1991 — Ecology and palaeoecology of benthic foraminifera. Longman Scientific & Technical. Avon, 1-397.
• 22. MURRAY J. W., 2006 — Ecology and applications of benthic foraminifera. Cambridge University Press. Cambridge.
• 23. PAPP A., SCHMID M. E., 1985 — Die Foraminiferen des Tetriaren Beckens von Wien, Revision der Monnographie von Alcide D'Orbigny (1846). Abh. Geol. B.-A., 37: 1-311.
• 24. PARUCH-KULCZYCKA J., 2007 — Pozycja biostratygraficzna zespołów mikrofauny z odsłonięć w Galuszczincach I Kołubajowcach (NW Ukraina). In: Granice paleontologii (ed. A. Żylińska). Materiały konferencyjne, 104 [in Polish].
• 25. PERYT D., PERYT T.M., 2009 – Environmental changes in the declining Middle Miocene Badenian evaporate basin of the Ukrainian Carpathian Foredcep (Kudryntsi section). Geol. Carpath., 60: 505-517.
• 26. PERYT T.M., PERYT D., JASIONOWSKI M., POBEREZHSKYY A.V., DURAKIEWICZ T., 2004 — Post-evaporitic restricted deposition in the Middle Miocene Chokrakian-Karaganian of East Crimea (Ukraine). Sediment. Geol., 170: 21-36.
• 27. RADWAŃSKI A., GORKA M., WYSOCKA A., 2006 — Middle Miocene coralgal facies at Maksimivka near Tarnopil (Ukraine): A preliminary account. Acta Geol. Pol., 56: 89-103.
• 28. STOUFF V., DEBENEY J-P., LESOURD M., 1999 — Origin of doable and multiple tests in benthic foraminifera: observations in laboratory cultures, environments. Mar. Micropaleont., 36: 189-204.
• 29. STUDENCKA B., JASIONOWSKI M., 2011— Bivalves from the Middle Miocene reefs of Poland and Ukraine: A new approach to Badenian/Sarmatian boundary in the Paratethys. Acta Geol. Pol., 61: 79-114.
• 30. SZCZECHURA J., 1982 — Middle Miocene foraminiferal biochronology and ecology of SE Poland. Acta Palaeont. Pol., 27: 1-44.
• 31. SCHUTZ K., HARZHAUSER M., ROGL F., CORIC S., GALOVIC I., 2007 — Foraminiferen und Phytoplankton aus dem unteren Sarmatium des sudlichen Wiener Beckens (Petronell, Niederosterreich). Jb. Geol. B.-A., 147: 449-488.
• 32. TOLLMANN A., 1955 — Die Foraminiferenentwicklung im Torton und Untersarmat in der Randfazies der Eisenstadter Bucht. Sitzungsber. Osterr. Akad. Wissensch.: Math.-Naturwissensch. Kl., Abt. I,164: 193-202.
• 33. TOTH E., GOROG A., 2008 — Sarmatian foraminifera fauna from Budapest (Hungary). Hantkeniana, 6: 187-217.
• 34. TOTH E., GOROG A., LECUYER C., MOISSETTE P., BALTER B., MONOSTORI M., 2010 — Palaeoenvironmental reconstruction of the Sarmatian (Middle Miocene) central Paratethys based on palaeontological and geochemical analyses of foraminifera, ostracods, gastropods and rodents. Geol. Mag., 147, 2: 299-314.