Biomarkery, Tmax oraz refleksyjność witrynitu jako wskaźniki dojrzałości termicznej materii organicznej w skałach osadowych – korelacje i zakres stosowalności

• Autorzy: Bieleń W. , Matyasik I.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2018.08.02

Warianty tytułu

EN

Biomarkers, Tmax and vitrinite reflectance as organic matter thermal maturity indices in sedimentary rocks – correlations and scope of applicability

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejsza praca przedstawia zależności między różnymi wskaźnikami określającymi stopień dojrzałości termicznej materii organicznej. W badaniach wykorzystano pomiar refleksyjności witrynitu (Ro), pomiar Tmax z analizy Rock-Eval, molekularne wskaźniki dojrzałości otrzymane z analizy GC-MS frakcji nasyconej i aromatycznej ekstrahowanej substancji organicznej. Wzięto pod uwagę próbki zawierające witrynit, a także takie, które w składzie (głównie próbki dolnopaleozoiczne) zawierały macerały witrynitopo- dobne lub bituminit. Wykonano analizę korelacyjną między wskaźnikami stopnia dojrzałości dla próbek fliszu karpackiego oraz próbek reprezentujących utwory syluru i ordowiku oraz kambru górnego. Wyniki tych badań przedstawiono w postaci diagramów korelacyjnych oraz tabel korelacyjnych z obliczonymi współczynnikami korelacji.

EN

This study was aimed to determine the relationship between the various thermal indices determining the degree of organic matter maturity. In the correlation studies, vitrinite reflectance Ro, Tmax parameter from Rock-Eval analysis and indicators calculated obtained from the from the GCMS analysis data of aromatic and saturated fractions were used. For these studies samples containing macerals of vitrinite as well as samples containing vitrinite-like macerals in their composition were taken into account. An analysis of the relationship between indicators of the degree of maturity for samples representing: flysch Carpathian and for Silurian, Ordovician and Cambrian rocks was done. The results of these studies are presented in the form of correlation diagrams and tables with calculated correlation coefficients.

Słowa kluczowe

PL

dojrzałość termiczna; materia organiczna; refleksyjność witrynitu; biomarkery

EN

thermal maturity; organic matter; vitrinite reflectance; biomarkers

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2018
• Tom: R. 74, nr 8
• Strony: 575--583
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bieleń W.

• Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

autor

Matyasik I.

• Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

Bibliografia

• [1] Adedosu T.A., Ajayi T.R., Yongqiang Xionga, Yun Lia, Chenchen Fanga, Yuan Chena, Akinlua A.: Geochemical evaluation of Kolmani River-1 well, Gongola Basin, Upper Benue Trough, Nigeria. NAPE Bulletin 2014, vol. 26, nr 1/51, s. 51–79.
• [2] Bieleń W., Matyasik I.: Shale oil – nowy aspekt poszukiwania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów w formacjach łupkowych. Nafta-Gaz 2013, nr 12, s. 879–886.
• [3] Craddock P.R., Prange M., Pomerantz A.E.: Kerogen thermal maturity and content of organic-rich mudrocks determined using stochastic linear regression models applied to diffuse reflectance IR Fourier transform spectroscopy (drifts). Organic Geochemistry 2017, vol. 110, s. 122–133.
• [4] George C.S., Ahmet M.: Use of aromatic compound distributions to evaluate organic maturity of the Proterozoic middle Velkerri Formation, McArthur Basin, Australia. [W:] Keeps M., Moss S.J. (eds.): The Sedimentary Basins of Western Australia 3. Petroleum Exploration Society of Australia, Perth 2002, s. 253–270.
• [5] Hackley P.C., Ryder R.T., Trippi M.H., Alimi H.: Thermal maturity of northern Appalachian Basin Devonian Shales: insights from sterane and terpane biomarkers. Fuel 2013, vol. 106, s. 455–462.
• [6] Hakimi M., Abdullah W.-H.: Organic geochemical characteristics and oil generating potential of the Upper Jurassic safer shale sediments in the Marib-Shabowah Basin, western Yemen. Organic Geochemistry 2013, vol. 54, s. 115–124.
• [7] Jarvie D.M.: Factors affecting Rock-Eval derived kinetic parameters. Chemical Geology 1991, vol. 93, nr 1–2, s. 79–99.
• [8] Lerch B., Karlsen D.A., Matapour Z., Seland R., BackerOwe K.: Organic geochemistry of Barents Sea Petroleum: thermal maturity and alteration and mixing processes in oils and condensates. Journal of Petroleum Geology 2016, vol. 39, nr 2, s. 125–148.
• [9] Luo Q.Y., George C.S., Xu Y., Zhong N.N.: Organic geochemical characteristics of the Mesoproterozoic Hongshuizhuang Formation from northern China: Implications for thermal maturity and biological sources. Organic Geochemistry 2016, vol. 99, s. 23–37.
• [10] Matyasik I.: System naftowy jednostki śląskiej i dukielskiej w rejonie Jasło–Krosno–Sanok. Nafta-Gaz 2009, nr 3, s. 201–206.
• [11] Mingming Z., Zhao L.: Thermal maturity of the Permian Lucaogou Formation organic-rich shale at the northern foot of Bogda Mountains, Junggar Basin (NW China): Effective assessments from organic geochemistry. Fuel 2018, vol. 211, s. 278–290.
• [12] Peters K.E., Cassa M.R.: Applied source-rock geochemistry. [W:] Magoon L.B., Dow W.G. (eds.): The petroleum system – from source to trap. American Association of Petroleum Geologists Bulletin 1994, vol. 60, s. 93–120.
• [13] Peters K.E., Walters C.C., Moldovan J.M.: The Biomarker Guide. Cambridge University Press, 2005.
• [14] Radke M., Welte D.H., Willsch H.: Maturity parameters based on aromatic hydrocarbons: Influence of the organic matter type. Organic Geochemistry 1986, vol. 10, nr 1–3, s. 51–63.
• [15] Radke M., Welte D.H.: The methylphenanthrene index (MPI): a maturity parameter based on aromatic hydrocarbons. [W:] Bjoroy M. (ed.): Advances in Organic Geochemistry 1981. Wiley, Chichester 1983, s. 504–512.
• [16] Semyrka G.: Refleksyjność witrynitu i typy kerogenu w profilach wierceń wschodniej części Karpat polskich. Geologia 2009, t. 35, z. 2/1, s. 49–59.
• [17] Stojanović K., Jovancićević Br., Vitorović Dr., Pevneva G.S., Golovko J.A., Golovko A.K.: New maturation parameters based on naphthalene and phenanthrene isomerization and dealkylation processes aimed at improved classification of crude oils (Southeastern Pannonian Basin, Serbia). Geochemistry International 2007, vol. 45, s. 781–797.
• [18] Tuo J., Ma W., Zhang M., Wang X.: Organic geochemistry of the Dongsheng sedimentary uranium ore deposits, China. Applied Geochemistry 2007, vol. 22, nr 9, s. 1949–1969.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).