Reduction of function and form in an architectural object on the example of the lighthouse

• Autorzy: Szubryt Adriana

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2022.51.B-05

Warianty tytułu

EN

Redukcja funkcji i formy w obiekcie architektonicznym na przykładzie latarni morskiej

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

In this article, a relationship is sought between the obvious, externally perceived features of an architectural object - function and form - and the undefined "essence" of this object, which, however, expresses the basic meaning of its existence. As a result of the conducted analysis, the inalienable features of an architectural object have been distilled, which at the same time are a response to the needs underlying the creation of the object, i.e. its construction and use. As an example, the lighthouse was analyzed due to its simple functional and formal structure, as well as the ability to show, in this case, how to define the primary attributes of architecture in order to correctly establish a hierarchy of importance - be it functional or formal.

PL

W niniejszym artykule poszukiwany jest związek między oczywistymi, postrzeganymi zewnętrznie cechami obiektu architektonicznego – funkcją i formą – a nieokreśloną bliżej „istotą” tego obiektu, wyrażającą jednak podstawowy sens jego istnienia. W wyniku prowadzonej analizy wydestylowane zostały niezbywalne cechy obiektu architektonicznego, które jednocześnie są odpowiedzią na potrzeby leżące u podstaw powołania obiektu do „życia”, czyli jego wybudowania i użytkowania. Jako przykład poddana analizie została latarnia morska ze względu na prostą strukturę funkcjonalną, za razem formalną, a także na zdolność ukazania w takim przypadku, jak określać można prymarne atrybuty architektury po to, by w prawidłowy sposób ustanowić hierarchię ważności – czy to funkcjonalną, czy formalną.

Słowa kluczowe

EN

analysis of the form; architectural design; lighthouse; theory of architecture

PL

analiza formy; latarnia morska; projektowanie architektoniczne; teoria architektury

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 51
• Strony: 103--132
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Szubryt Adriana

• West Pomeranian University of Technology in Szczecin, Poland. Faculty of Architecture, Department of Architectural Design

• https://orcid.org/0000-0002-5681-2636

Bibliografia

• [1] Alexander Ch.,: 1973, Notes on the Synthesis of Form, Seventh Printing, Oxford University Press, London.
• [2] Barełkowski R.: 2014, Funkcja jako nośnik continuum w zabytku architektury; w B. Szmygin, P. Molski: Wartość funkcji w obiektach zabytkowych, Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Muzeum Pałac w Wilanowie, Politechnika Lubelska, Warszawa, 57-66.
• [3] Barełkowski, R.: 2018, The Beauty of Architectural Complexity, International Journal of Design & Nature and Ecodynamics, Vol. 13, No 3, 250-259.
• [4] Barełkowski, R.: 2021, Railway Water Towers of Western Poland - Historic Networked Architectural Resource and Its Typological Structure. Kolejowe wieże ciśnień Polski Zachodniej – Zabytkowy Zasób Sieciowy Architektury i jego struktura typologiczna, Space & Form, 48, 283-332.
• [5] Barełkowski, R.: 2022, Meta-Design. Konceptualizacja projektowania architektonicznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, [manuskrypt] w przygotowaniu.
• [6] Capon, D. S.: 1999, Architectural Theory, Vol. 1, John Wiley and Sons, New York
• [7] Ching D. K. F.: 2007, Architecture: Form, Space, & Order, 3rd Edition, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.
• [8] Colquhoun A.: Typology and Design Method, Essays in Architectural Criticism: Modern Architecture and Historical Change, MIT Press, Cambridge, MA, 1981.
• [9] Czerner M.: 1986, Latarnie morskie polskiego wybrzeża, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• [10] Gunce, K., Erturk, Z. i Erturk, S.: 2005, Visual Interpretation of Architectural Form, https://www.semanticscholar.org/paper/VISUAL-INTERPRETATION-OF-ARCHITECTURAL-FORM-Gunce-Erturk/315f2bf7f6beb40074718462019d546537a8f88f, 385-392, (Access: 17-08-2022).
• [11] Heidegger M.: 1974, Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa.
• [12] Hesson R.: https://www.northernarchitecture.us/architectural-theory/violletleduc-1.html, (Access: 23-08-2022).
• [13] Komorowski A. F., Pietkiewicz I., Szulczewski A.: 2011, Morskie drogowskazy polskiego wybrzeża, Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej, Gdańsk.
• [14] Krier, R.: 1988, Architectural Composition, Rizzoli, New York.
• [15] Laugier M.-A.: 1753, Essai sur l’architecture, Marie Antoinette Cailleau, veuve Duchesne, Paris.
• [16] Łysejko A.: 2000, Polskie latarnie morskie, Wydawnictwo P.W.W. ZET, Wrocław.
• [17] Moneo, Rafael: 1978, On typology, Oppositions, 13, 23-45.
• [18] Sullivan, L. H.: 1896, The Tall Office Building Aesthetically Considered, Lippincott’s Magazine, March 23: 403-409.
• [19] Witruwiusz: 1956, O architekturze ksiąg dziesięć, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).