Metody analityczne stosowane w normach dotyczących analizy zanieczyszczeń środowiska

• Autorzy: Putko Paulina , Witkiewicz Zygfryd

Warianty tytułu

EN

Analytical methods applied in standards for the analysis of environmental pollution

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Środowisko, w którym żyje człowiek, jest zanieczyszczone substancjami chemicznymi w postaci pierwiastków i związków chemicznych. Często występują one w powietrzu atmosferycznym, wodzie i w glebie w ilościach, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie człowieka oraz na przyrodę. Istnieje wiele metod i technik analitycznych, które są stosowane do analizy zanieczyszczeń środowiska. Najbardziej miarodajne są procedury opisane w Polskich Normach. Polskie Normy obecnie są w większości jednocześnie Normami Europejskimi i Międzynarodowymi. W tych normach do analizy zanieczyszczeń środowiska najczęściej używane są techniki chromatograficzne i spektrometrii atomowej. Próbki środowiskowe wymagają zwykle starannego przygotowania analitów. Ogólnymi celami przygotowania próbek do analizy jest zmiana matrycy, usunięcie zanieczyszczeń i zatężenie (bardzo rzadko rozcieńczenie) analitów. Sposób przygotowania próbek do analizy jest często ważną częścią normy analitycznej. Etap pobierania i przygotowania próbek jest bardzo ważny. Na tym etapie można popełnić błędy, których nie da się naprawić, i analiza takich próbek jest bezwartościowa. Normy stosowane do analizy obejmują metody i techniki, które odpowiadają aktualnemu stanowi wiedzy analitycznej. W miarę postępów tej wiedzy normy są uaktualniane.

EN

The environment in which man lives is contaminated with chemical substances in the form of elements and chemical compounds. They are often found in atmospheric air, water and soil in amounts that may negatively affect human health and nature. There are many analytical methods and techniques that are used to analyze environmental pollution. The most authoritative are the procedures described in Polish Standards. Currently, Polish Standards are mostly simultaneously European and International Standards. In these standards, chromatographic techniques and atomic spectrometry are the most commonly used methods to analyze environmental pollutants. Environmental samples usually require their careful preparation of analytes for analysis. The general purpose of sample preparation for analysis is to change the template matrix, remove impurities and concentrate (very rarely dilute) analytes. The method of sample preparation for analysis is often very important part of the analytical standard procedure. The stage of sampling and sample preparation is very important. At this stage, mistakes can be made that can not be repaired and the analysis of such samples is worthless. The standards used for the analysis include methods and techniques that correspond to the current state of analytical knowledge. As the knowledge progresses, standards are updated.

Słowa kluczowe

PL

ochrona środowiska; zanieczyszczenia; procedury analityczne; chromatografia; spektroskopia

EN

environmental protection; pollution; analytical procedures; chromatography; spectroscopy

• Wydawca: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD sp. z.o.o
• Czasopismo: Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 24, nr 2
• Strony: 130--139
• Opis fizyczny: Bibliogr. 36 poz., tab.

Twórcy

autor

Putko Paulina

• Wojskowa Akademia Techniczna, Instytut Optoelektroniki, Warszawa, Polska

autor

Witkiewicz Zygfryd

• Wojskowa Akademia Techniczna, Instytut Chemii, Warszawa, Polska

Bibliografia

• [1] PN-ISO 8186:2000. Powietrze atmosferyczne – Oznaczanie stężenia masowego tlenku węgla – Metoda chromatografii gazowej.
• [2] PN-Z-04031-9:1994. Ochrona czystości powietrza – Badania zawartości aniliny i jej pochodnych – Oznaczanie aniliny w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą chromatografii gazowej.
• [3.] PN-EN 14662-2:2008. Jakość powietrza atmosferycznego – Standardowa metoda pomiaru stężeń benzenu – Część 2: Pobieranie próbek za pomocą pompy, desorpcja rozpuszczalnikiem i analiza metodą chromatografii gazowej.
• [4] PN-EN 15549:2011. Jakość powietrza – Standardowa metoda oznaczania stężenia benzo(a)pirenu w powietrzu atmosferycznym.
• [5] PN-Z-04237:1994. Ochrona czystości powietrza – Oznaczanie dwuchlorometanu, 1,2-dwuchloroetanu, trójchloroetylenu i czterochloroetylenu w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą chromatografii gazowej.
• [6] PN-Z-04106-4:1994. Ochrona czystości powietrza – Badania zawartości miedzi i jej związków – Oznaczanie miedzi i jej związków w pyle zawieszonym w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [7] PN-Z-04124-4:1994. Ochrona czystości powietrza – Badania zawartości niklu i jego związków – Oznaczanie niklu i jego związków w pyle zawieszonym w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [8] PN-Z-04125-4:1994. Ochrona czystości powietrza – Badania zawartości manganu i jego związków – Oznaczanie manganu i jego związków w pyle zawieszonym w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [9] PN-Z-04126-5:1994. Ochrona czystości powietrza – Badania zawartości chromu i jego związków – Oznaczanie chromu i jego związków w pyle zawieszonym w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [10] PN-Z-04254:1997. Ochrona czystości powietrza – Oznaczanie metali ciężkich (Pb, Cd, Cu, Cr, Mn, Ni) i ich związków w pyle zawieszonym w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [11] PN-EN 14902:2010. Jakość powietrza atmosferycznego – Standardowa metoda oznaczania Pb, Cd, As i Ni we frakcji PM10 pyłu zawieszonego.
• [12] PN-EN ISO 14911:2002. Jakość wody – Oznaczanie Li+, Na+, NH4+, K+, Mn2+, Ca2+, Mg2+, Sr2+ i Ba2+ za pomocą chromatografii jonowej – Metoda dla wód i ścieków (w wodzie do picia, wodzie powierzchniowej, ściekach).
• [13] PN-EN ISO 10304-3:2001. Jakość wody – Oznaczanie rozpuszczonych anionów za pomocą cieczowej chromatografii jonowej – Część 3: Oznaczanie chromianów, jodków, siarczynów, tiocyjanków i tiosiarczanów.
• [14] PN-EN ISO 10304-4:2002. Jakość wody – Oznaczanie rozpuszczonych anionów za pomocą chromatografii jonowej – Część 4: Oznaczanie chloranów, chlorków i chlorynów w wodach mało zanieczyszczonych.
• [15] PN-EN ISO 15682:2004. Jakość wody – Oznaczanie chlorków metodą analizy przepływowej (CFA i FIA) z detekcją fotometryczną lub potencjometryczną.
• [16] PN-EN ISO 7980:2002. Jakość wody – Oznaczanie wapnia i magnezu – Metoda atomowej spektrometrii absorpcyjnej.
• [17] PN-ISO 9964-1/Ak:1997. Jakość wody – Oznaczanie sodu i potasu – Oznaczanie sodu w ściekach metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (Arkusz krajowy).
• [18] PN-ISO 9964-2/Ak:1997. Jakość wody – Oznaczanie sodu i potasu – Oznaczanie potasu w ściekach metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (Arkusz krajowy).
• [19] PN-ISO 9964-1:1994. Jakość wody – Oznaczanie sodu i potasu – Oznaczanie sodu metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [20] PN-ISO 9964-2:1994. Jakość wody – Oznaczanie sodu i potasu – Oznaczanie potasu metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [21] PN-ISO 9964-3:1994. Jakość wody – Oznaczanie sodu i potasu – Oznaczanie sodu i potasu metodą emisyjnej spektrometrii płomieniowej.
• [22] PN-EN 1233:2000. Jakość wody – Oznaczanie chromu – Metody absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [23] PN-EN ISO 12020:2002. Jakość wody – Oznaczanie glinu – Metody atomowej spektrometrii absorpcyjnej.
• [24] PN-EN ISO 5961:2001. Jakość wody – Oznaczanie kadmu metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [25] PN-ISO 9965:2001. Jakość wody – Oznaczanie selenu – Metoda atomowej spektrometrii absorpcyjnej (technika wodorkowa).
• [26] PN-EN ISO 15586:2005. Jakość wody – Oznaczanie pierwiastków śladowych metodą atomowej spektrometrii absorpcyjnej z piecem grafitowym.
• [27] PN-ISO 8288:2002. Jakość wody – Oznaczanie kobaltu, niklu, miedzi, cynku, kadmu i ołowiu – Metody atomowej spektrometrii absorpcyjnej z atomizacją w płomieniu.
• [28] PN-EN ISO 23631:2009. Jakość wody – Oznaczanie dalaponu, kwasu trichlorooctowego i wybranych kwasów halogenooctowych – Metoda z zastosowaniem chromatografii gazowej (z detekcją GC-ECD i/lub GC-MS) po ekstrakcji ciecz-ciecz i derywatyzacji.
• [29] PN-EN ISO 10695:2004. Jakość wody – Oznaczanie wybranych związków azoto- i fosforoorganicznych – Metody chromatografii gazowej.
• [30] PN-EN ISO 15680:2008. Jakość wody – Oznaczanie wybranych jednopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, naftalenu i niektórych związków chlorowanych metodą chromatografii gazowej z zastosowaniem techniki wypłukiwania i wyłapywania oraz desorpcji termicznej.
• [31] PN-EN ISO 17993:2005. Jakość wody – Oznaczanie 15 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w wodzie metodą HPLC z detekcją fluorescencyjną po ekstrakcji ciecz-ciecz.
• [32] PN-ISO 11264:2010. Jakość gleby – Oznaczanie herbicydów – Metoda HPLC z wykrywaniem za pomocą UV.
• [33] PN-ISO 13877:2004. Jakość gleby – Oznaczanie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych – Metoda z zastosowaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej.
• [34] PN-ISO 18287:2008. Jakość gleby – Oznaczanie zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (PAH) – Metoda chromatografii gazowej z detekcją za pomocą spektrometrii mas (GC-MS).
• [35] PN-ISO 16772:2009. Jakość gleby – Oznaczanie zawartości rtęci metodą spektrometrii atomowej techniką zimnych par lub metodą fluorescencyjnej spektrometrii atomowej techniką zimnych par w ekstraktach uzyskanych z gleby z zastosowaniem wody królewskiej.
• [36] PN-ISO 11047:2001. Jakość gleby – Oznaczanie kadmu, chromu, kobaltu, miedzi, ołowiu, manganu, niklu i cynku w ekstraktach gleby wodą królewską – Metody płomieniowej i elektrotermicznej absorpcyjnej spektrometrii atomowej.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).