History of radiotherapy in Poland. A brief outline of the problem

Gryglewski, Richard W.

doi:10.1515/bams-2021-0137

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

History of radiotherapy in Poland. A brief outline of the problem

Autorzy

Gryglewski Richard W.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

Identyfikatory

DOI

10.1515/bams-2021-0137

Warianty tytułu

Języki publikacji

Abstrakty

Objectives: The aim of this paper is to give brief outline on the history of radiotherapy in Poland from its beginnings until first decades of the second half of 20th century. Methods: The study is based on comparative and reconstructive analyses of literature, papers and communications dealing with the history of radiotherapy in Poland. Results: The history of radiotherapy in Poland can be perceived as a gradual process of shaping research centres and practical (clinical) application of radiotherapeutics. The Radium Institute in Warsaw, as well as radiotherapy centers in Poznań and Kraków gained key importance in the period up to the outbreak of World War II. After the end of the war, Gliwice became another important place for the history of the radiotherapy and oncology in Poland. Conclusions: Radiotherapy was early recognized by Polish physicians as promising in clinical treatment. It should be a subject of further studies, especially when formative period, thus before First World War, is analysed.

Słowa kluczowe

history of medicine radiotherapy radium X-rays

Wydawca

Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum
Index Copernicus Sp. z o.o.

Czasopismo

Bio-Algorithms and Med-Systems

Rocznik

2021

Tom

Vol. 17, no. 4

Strony

227--233

Opis fizyczny

Bibliogr. 60 poz.

Twórcy

autor

Gryglewski Richard W.

ryszard.gryglewski@uj.edu.pl

Department of the History of Medicine, Jagiellonian University, Cracow, Poland

Bibliografia

1. Mould RF. Emil Herman Grubbé (1875-1960) with special reference to priority for X-ray cancer therapy. Nowotwory J Oncol 2018;68:286-9.
2. Despeignes V. Observation concernant un cas de cancer de l’estomac traitépar les rayons Röntgen. Lyon Med J 1896;82: 428-30.
3. Kogelnik HG. Inauguration of radiotherapy as a new scientific specialty by Leopold Freund 100 years ago. Radiother Oncol 1997; 42:203-11.
4. Stenbeck T. Deux cas de cancroide, guéris par les rayons de roentgen. Annales d’Électrobiologie d’Électrothérapie et d’Électrodiagnostic 1900;2:618.
5. Wagener DJT. The history of oncology. Nedherlands: Springer; 2009:127-8 pp.
6. Møller KI, Kongshoj B, Philipsen PA, Thomsen VO, Wulf HC. How Finsen’s light cured lupus vulgaris. Photodermatol Photoimmunol Photomed 2005;21:118-24.
7. Grzybowski A, Pietrzak K. From patient to discoverer-Niels Ryberg Finsen (1860-1904) - the founder of phototherapy in dermatology. Clin Dermatol 2012;30:451-5.
8. Kemikler G. History of brachytherapy. Turk J Oncol 2019;34 (1 Suppl):1-10.
9. Walkoff F. Unsichtbare, photographisch wirksame Strahlen. Photographische Rundsch 1900;14:189-91.
10. MacIntyre J. Radium and its therapeutic effects. Br Med J 1903;2: 1524-6.
11. Schüttmann W. Der erste Nachweis der biologischen Wirksamkeit der Radiumstrahlen - ein weiteres Verdienst Otto Walkhoffs. Z Arztl Fortbild 1988;82:237-9.
12. Giesel FO. Ueber radioactive Stoffe. Ber Dtsche Chem Ges 1900; 33:3569-71.
13. Mould RF. Pierre Curie, 1859-1906. Curr Oncol 2007;14:74-82.
14. Becquerel AH, Curie P. Action physiologique des rayons de radium. C R Acad Sci 1901;132:1289-91.
15. Danlos M, Bloch P. Note sur le traitement du lups érythémateux par des applications de radium. Ann Dermatol 1901;2:986.
16. Mould RF. Priority for radium therapy of benign conditions and cancer. Curr Oncol 2007;14:118-22.
17. Buschke F. Radiation therapy: the past, the present, the future. Am J Roentgenol Radium Ther Nucl Med 1970;108:236-46.
18. Cleaves MA. Radium: with a preliminary note on radium rays in the treatment of cancer. Med Rec 1903;64:601-6.
19. Aronowitz JN, Aronowitz SV, Robison RF. Classics in brachytherapy: Margaret Cleaves introduces gynecologic brachytherapy. Brachytherapy 2007;6:293-7.
20. Goldberg SW, London ES. Zur Frage der Beziehungen zwischen Becquerel-strahlen und Hautaffectionen. Dermatol Z 1903;10: 457-62.
21. Mould RF, Robison RF, Van Tiggelen R. Louis-Frédéric Wickham (1861-1913): pionier leczenia radem. Nowotwory J Oncol 2010; 60:361-83.
22. Regaud C, Blanc J. Actions des rayons X sur les diverses generations de la lignee spermatique: extreme sensibilite des spermatogonies a ces rayons. C R Soc Biol 1906;61:163-5.
23. Connell PP, Hellman S. Advances in radiotherapy and implications for the next century: a historical perspective. Cancer Res 2009;69:383-92.
24. Łapiński W. Leczenie wilka promieniami Roentgena. Gaz Lek 1899;34:425-31.
25. Baschkopf I. O stosowaniu promieni Roentgena w medycynie dla rozpoznania i leczenia. Now Lek 1900;12:311-6.
26. Nartowski M. Promienie Röntgena i ich zastosowanie do celów rozpoznawczych i leczniczych. Kraków 1900;101-6.
27. Bernhardt R. Zastosowanie promieni Roentgena w leczeniu chorób skóry (41 przypadków). Gaz Lek 1903;23:1184-9, 1212-20.
28. Kozerski A. Szkic współczesnej techniki rentgenoterapii. Pam Tow Lek Warsz 1905;101:860-1.
29. Bruner E. Radioterapia dermatologiczna w Polsce w latach 1899-1939. Przeg Dermat i Wenerol 1958;4:461-79.
30. Kozerski A. O dawkowaniu w rentgenoterapii. Pam Tow Lek Warsz 1909;101:339-40.
31. Sobieszczak-MarciniakMaria M. Skłodowska-Curie i powstanie Instytutu Radowego w Warszawie. In: Towpik E, editor. Materiały do historii Instytutu Radowego i Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie w 80 rocznicę otwarcia. Warszawa: Polskie Towarzystwo Onkologiczne; 2012:17-28 pp.
32. Łukaszczyk F. Organizacja i pierwsze lata Instytutu Radowego im. Marii Skłodowskiej-Curie. Warsz Czasop Lek 1934;7:109.
33. Chrzanowski A. Rozwój Instytutu Radowego w Warszawie 1932-1939. Nowotwory J Oncol 1980;30:305-9.
34. Łukaszczyk F. Dwadzieścia pierwszych lat. In: Towpik E, editor. Materiały do historii Instytutu Radowego i Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie w 80 rocznicę otwarcia. Warszawa: Polskie Towarzystwo Onkologiczne; 2012:53-72 pp.
35. Tarłowska L, Towpik E. Okupacja i powstanie warszawskie. In: Towpik E, editor. Materiały do historii Instytutu Radowego i Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie w 80 rocznicę otwarcia. Warszawa: Polskie Towarzystwo Onkologiczne; 2012:71-88 pp.
36. Łukaszczyk F. Instytut Radowy im. Marii Skłodowskiej Curie w Warszawie. Pol Tyg Lek 1949;4:554-7.
37. Towpik E. Rys historyczny. In: Centrum Onkologii, Instytut im. Warsawie: Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie; 2007.
38. Śródka A. Uczeni Polscy XIX–XX stulecia. Warszawa 1995;2:107-8.
39. Kozłowicz-Gudzińska I. Medycyna nuklearna. In: Towpik E, editor. Materiały do historii Instytutu Radowego i Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie w 80 rocznicę otwarcia. Warszawa: Polskie Towarzystwo Onkologiczne; 2012:213-6 pp.
40. Jaworski W. Znaczenie Rozpoznawcze X -prześwietlenia. Przeg Lek 1897;34-35:435-6 and 449-50.
41. Rafalska-Łasocha A. Maria Skłodowska-Curie i jej kontakty ze środowiskiem krakowskim. Komisja Historii Nauki. Monografie. Kraków 2015;22:109-11 and 167-8.
42. Rafalska-Łasocha A. Kontakty Marii Skłodowskiej Curie ze środowiskiem krakowskim. Prace Komisji Historii Nauki PAU 2013;12:33-66.
43. Chrzanowski A. Instytut Curie w Krakowie, pierwszy zakład leczenia radem w Polsce. Nowotwory J Oncol 1979;29:239-41.
44. Murdziński F. O leczeniu radem tocznia (lupus vulgaris). Pol Gaz Lek 1926;5:111-2.
45. Kolka WP. Klinika Położniczo-Ginekologiczna Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1918-1939. Kraków: Departament of the History of Medicine Jagiellonian University Collegium Medicum; 2001.
46. Urbanik M, Urbanik A. Radiologia w kręgu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków 2016;30:39-40.
47. Noszczyk W. Resortowe instytuty naukowo-badawcze. In: Noszczyk W, editor. Dzieje medycyny w Polsce. Warszawa: PZWL; 2016, vol 3:184-90 pp.
48. Tracz B. Lekarz z zasadami. Czasy Pismo 2017;1:34-41.
49. Gałecki J. Wspomnienie o profesorze Andrzeju Hliniaku w piątą rocznicę śmierci (1926-2005). Nowotwory J Oncol 2011;61:186-9.
50. Kołodziejska H. Władysław Jasiński. In: Towpik E, editor. Materiały do historii Instytutu Radowego i Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie w 80 rocznicę otwarcia. Warszawa: Polskie Towarzystwo Onkologiczne; 2012, 252-9 pp.
51. Dziukowa J. Wspomnienie o doc. dr hab. med. Irenie CzubalskiejHliniakowej. Nowotwory J Oncol 2004;54:239.
52. Maciejewski B. 60 lat Gliwickiego Oddziału Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie. Nowotwory J Oncol 2011; 61:290-5.
53. Supady J. Oncological organizations and institutions in Poland before the Second World War. Pol Arch Intern Med 2008;118:77-80.
54. Skowronek J. Brachytherapy in Greater Poland Cancer Centre and in Poznan - the past and the presence. J Contemp Brachytherapy 2009;1:50-6.
55. Supady J. Działalność Wileńskiego Komitetu do Zwalczania Raka w latach 1931-1939. Nowotwory J Oncol 1979;29:151-6.
56. Supady J. Organizacje i instytucje do walki z rakiem w Polsce w latach 1906–1939. Łódź: ADI; 2003.
57. Supady J. Powstanie i działalność Stowarzyszenia Polski Instytut Przeciwrakowy we Lwowie (1929-1939). Wiad Lek 1982;35: 1301-3.
58. Urbanik A, Leszczyński S. Radiologia polska w XIX i XX wieku. Kraków: Indygo Zahir Media, Jagiellonian University, Jagiellonian Library; 2019.
59. Meisels E, Czobanówna F. O niezwykłej wrażliwości białych ciałek krwi na promienie roentgena w przypadku ziarniaka złośliwego. Pol Gaz Lek 1925;4:681-3.
60. Meisels E. Zależność ostatecznych wyników leczniczych nowotworów złośliwych od charakteru promieni i techniki naświetlań. Pol Gaz Lek 1933;12:105-9.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-2c1e210c-8a82-4de5-95a4-ea4b0ad97026