Bezpieczeństwo robót strzałowych w zakładach górniczych - część 1

Rawicki, Zbigniew; Borowiec, Adam; Sołtysiak, Tomasz

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Bezpieczeństwo robót strzałowych w zakładach górniczych - część 1

Autorzy

Rawicki Zbigniew , Borowiec Adam , Sołtysiak Tomasz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Safety of blasting works in mining plants - part 1

Języki publikacji

Abstrakty

Artykuł porusza zagadnienia bezpieczeństwa robót strzałowych i stosowania materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego. Zawarto w nim podstawowe informacje dotyczące metod inicjacji detonacji, zużycia środków strzałowych w zakładach górniczych oraz opisano wybrane wypadki i niebezpieczne zdarzenia związane ze środkami strzałowymi, w tym z nieuprawnionym stosowaniem materiałów wybuchowych.

The development of explosives' technology allows their use for civilians, including the mining industry. In 2019, 46.71 million kg of explosives were used in the Polish mining industry, of which more than half (25.5 million kg) were used in opencast mines. From 1990 to the end of 2019, the consumption of emulsion explosives and the use of non-electric initiation systems were continuously increasing. The development of these technologies and the experience of people associated with blasting works allow for their more effective and safer use. However, the accidents related to blasting works still occur. During the analyzed period, there were 92 such accidents, in which there were 22 (out of 170) death victims. Most of the situations resulted from the so-called „human factor", mainly due to the time pressure and the failure to fulfill some basic obligations. Over 90% of the injured people were employed in underground mining plants, which indicates an increased risk in this type of mines. Despite the best security and controls, the risk of theft, loss or destruction of explosives also cannot be fully eliminated. The article describes three such events in Polish mines.

Słowa kluczowe

środki strzałowe bezpieczeństwo robót wypadek przy pracy

blasting agents work safety accident at work

Wydawca

Wyższy Urząd Górniczy

Czasopismo

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

Rocznik

2021

Tom

nr 4

Strony

2--10

Opis fizyczny

Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Rawicki Zbigniew

wug@wug.gov.pl

Wyższy Urząd Górniczy, Katowice

autor

Borowiec Adam

wug@wug.gov.pl

Wyższy Urząd Górniczy, Katowice

autor

Sołtysiak Tomasz

wug@wug.gov.pl

Wyższy Urząd Górniczy, Katowice

Bibliografia

1. Biegańska J.: Technologia, bezpieczeństwo wytwarzania i stosowania materiałów wybuchowych w górnictwie w aspekcie oddziaływania na środowisko. Monografia nr 13, ITG KOMAG, Gliwice, 2012.
2. Brown G.I.: Historia materiałów wybuchowych. Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 2001.
3. Dyrektywa Komisji 2008/43/WE z dnia 4 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia systemu oznaczania i śledzenia materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, zgodnie z dyrektywą Rady 93/15/EWG (Dz. Urz. WE L 94 z dnia 5 kwietnia 2008 r., s. 8-12).
4. Dyrektywa Komisji 2012/4/UE z dnia 22 lutego 2012 r. zmieniająca dyrektywę Komisji 2008/43/WE w sprawie ustanowienia systemu oznaczania i śledzenia materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, zgodnie z dyrektywą Rady 93/15/EWG (Dz. Urz. WE L 50, z dnia 23 lutego 2012 r., s. 18-20).
5. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/28/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw w państwach członkowskich odnoszących się do udostępniania na rynku i kontroli materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. Urz. WE L 96 z dnia 29 marca 2014 r., s. 1-44).
6. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/34/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej (wersja przekształcona) (Dz. Urz. UE L 96/309 z dnia 29 marca 2014 r, s. 309-356).
7. http://nd.wug.gov.pl/bhp/16_01_2009 (dostęp: grudzień 2020 r.).
8. Jałoszyński K., Zubrzycki W., Babiński A.: Polska ustawa antyterrorystyczna - odpowiedź na zagrożenia współczesnym terroryzmem. Wyd. Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, Szczytno 2016.
9. Lyashenko V.’, Vorob'ev A., Nebohin V., Vorob'ev K.: Improving the efficiency of blasting operations in mines with the help of emulsion explosives. Mining of Mineral Deposits 2018, 12(1), s. 95-102.
10. Maranda A., Gołąbek B., Kasperski J.: Materiały wybuchowe emulsyjne. WNT, Warszawa 2008.
11. Maranda A., Jakusz P., Jakusz B.: Metodyka badań urządzeń samodziałowych elaborowanych górniczymi ma¬teriałami wybuchowymi. Materiały Wysokoenergetyczne 2011, t. 3, s. 144-151.
12. Marćmowicz I., Górniak J.: Rozwój wozów strzelniczych - pracować bezpieczniej i szybciej. Napędy i Sterowanie 2019, 21(7/8), s. 64-67.
13. Mertuszka P., Kondoł P., Pawłowicz J. i in.: Urabianie złóż materiałami wybuchowymi w kopalniach rud miedzi LGOM. Przegląd Górniczy 2020, nr 1, s. 27-35.
14. Morawa R., Onderka Z.: Górnicze środki strzałowe i sprzęt strzałowy. Agencja Wyd.-Poligraficzna ART-TEKST Mariusz Sierpień, Kraków 2013.
15. Ocena stanu bezpieczeństwa pracy, ratownictwa górniczego oraz bezpieczeństwa powszechnego w związku z działalnością górniczo-geologiczną w 2019 roku (porównanie od roku 2015). Wyd. WUG, Katowice 2020.
16. Ojczyk P.: Urazy spowodowane eksplozją materiałów wybuchowych. e-RIKA - Repozytorium Instytucjonalne Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Praca poglądowa, Kraków 2018.
17. Policha A., Baran T.: Wybuch I jego skutki - kryminalistyczne badania materiałów i urządzeń wybuchowych. Wyd. Centralne Laboratorium Kryminalistyczne KGP, Warszawa 2004.
18. Pomianowski P., Maćkowiak E.: Zwalczanie finansowania terroryzmu w świetle prawa obowiązującego w Polsce i we Francji. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego 2012, nr 6 (4), s. 71-94.
19. Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1118, z późn. zm.).
20. Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących przechowywania i używania środków strzałowych i sprzętu strzałowego w ruchu zakładu górniczego (Dz. U. z 2017 r., poz. 321).
21. Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 13 listopada 2019 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jednoznacznego oznaczenia materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego oraz wzoru wniosku o nadanie kodu oznaczenia obiektu produkcyjnego (Dz. U. 2019, poz. 2240).
22. Sobala J.: Nowe systemy inicjowania materiałów wybuchowych - zapalniki elektroniczne ERGONIC. Bezpie¬czeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 2007, nr 9/1, s. 94-98.
23. Sprawozdanie z działalności Centralnego Biura Śledczego Policji za lata 2014-2019. https://cbsp.policja.pl/cbs/ do-pobrania/raporty-z-dzialalnosci/9890,Raporty-z-dzialalnosci.html (dostęp: grudzień 2020 r.).
24. Vademecum. WUG Departament Górnictwa, Katowice 2020 (niepublik.).
25. Wizner J., Sołtys A., Pyra J.: Oddziaływanie na otoczenie robót z użyciem materiałów wybuchowych. Wyd. AGH, Kraków 2016.
26. wug.intracom.com.pl/bhp/zd_strzal_2012 (dostęp: grudzień 2020 r.).
27. wug.intracom.com.pl/bhp/zd_strzal_2018 (dostęp: grudzień 2020 r.).
28. wug.intracom.com.pl/bhp/zd_strzal_2020 (dostęp: grudzień 2020 r.).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-2c16cb25-e0bb-4c26-a593-7492ebf34132