Symulacja obniżeń górotworu spowodowana wielokrotną eksploatacją górniczą z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych

• Autorzy: Mielimąka R. , Sikora P.

Warianty tytułu

EN

Simulation of rockmass subsidence caused by frequent mining exploitation with the use of cellular automaton theory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono przykład rzeczywistej wielokrotnej eksploatacji pokładowej węgla kamiennego, która spowodowała powstanie na powierzchni terenu górniczego niecki obniżeniowej. Deformacje powierzchni objęte były systematycznymi pomiarami niwelacyjnymi wzdłuż linii pomiarowej „H”. Dla przedstawionego przykładu podziemnej eksploatacji wykonano obliczenia numeryczne z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych, a następnie porównano je z wynikami obserwacji geodezyjnych. Celem artykułu była weryfikacja założeń teoretycznych modelu i wykazanie praktycznych możliwości zastosowania przedmiotowej metody do oceny deformacji terenu górniczego.

EN

This paper presents an example of real multiple hard coal mining which caused the formation of a subsidence trough on the surface of the mining area. Surface deformations were covered by systematic leveling measurements along the measurement line “H”. For the illustrated example of underground mining, numerical calculations were made using the theory of cellular automata, and then compared with the results of geodetic observations. The aim of the paper was to verify the theoretical assumptions of the model and to demonstrate the practical possibilities of applying this method to assess the deformation of the mining area.

Słowa kluczowe

PL

obniżenia; górotwór; automat komórkowy

EN

subsidence; rock mass; Cellular Automaton

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 73, nr 12
• Strony: 84--92
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., wykr., tab.

Twórcy

autor

Mielimąka R.

• Politechnika Śląska, Gliwice

autor

Sikora P.

• Politechnika Śląska, Gliwice

Bibliografia

• [1] BATKIEWICZ W. 1968 - Obliczenie wskaźników poeksploatacyjnych deformacji terenu. Wydawnictwo Śląsk. Katowice.
• [2] BIAŁEK J. 2003 - Algorytmy i programy komputerowe do prognozowania deformacji terenu górniczego. Monografia. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej. Gliwice.
• [3] BIAŁEK J., SIKORA P. 2012 - Symulacja wpływu nachylenia pokładu i szczeliny uskokowej na rozkład obniżeń za pomocą metody automatów komórkowych, „Przegląd Górniczy” nr 8, s. 160-165.
• [4] DRZĘŹLA B. 1978 - Rozwiązanie pewnego przestrzennego zadania liniowej teorii sprężystości w zastosowaniu do prognozowania deformacji górotworu pod wpływem eksploatacji górniczej wraz z oprogramowaniem. „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej”, s. „Górnictwo” z. 91.
• [5] KNOTHE S. 1953 - Równanie profilu ostatecznie wykształconej niecki osiadania. „Archiwum Górnictwa i Hutnictwa”, t. 1, z. 1.
• [6] KOWALSKI A. 2007 - Nieustalone górnicze deformacje powierzchni w aspekcie dokładności prognoz. Studia – Rozprawy – Monografie Nr 871. Wydawnictwo Głównego Instytutu Górnictwa. Katowice.
• [7] KWIATEK J. 2006 - Probabilistyczna ocena niezawodności obiektów budowlanych na terenach górniczych. WARSZTATY 2006 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie. Mat. Symp. IGSMiE PAN, s. 205-214.
• [8] LITWINISZYN J. 1954 - Przemieszczenia górotworu w świetle teorii prawdopodobieństwa. „Archiwum Górnictwa i Hutnictwa” t. 2, z. 1.
• [9] SCHIFF, JOEL L. 2011 - Cellular Automata: A Discrete View of the World. Wiley & Sons, Inc. ISBN 9781118030639.
• [10] SIKORA P. 2010 - Wykorzystanie deterministycznego automatu skończonego do wyznaczania profilu linii obniżeń terenu spowodowanych podziemną eksploatacją. „Przegląd Górniczy” nr 10, s. 141-143.
• [11] SIKORA P. 2011 - Opis obniżeń górotworu pod wpływem podziemnej eksploatacji z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych. Praca doktorska, Politechnika Śląska, Gliwice.
• [12] SIKORA P. 2013 - Wpływ nieliniowego sumowania wpływów na kształt profilu niecki obniżeniowej opisywanej przez deterministyczny model górotworu zbudowany w oparciu o teorię automatów komórkowych, „Przegląd Górniczy” nr 8, s. 195-199.
• [13] SIKORA P. 2014 - Wykorzystanie przestrzennego automatu deterministycznego do symulowania obniżeń terenu spowodowanych podziemną eksploatacją, „Przegląd Górniczy” nr 8, s. 131-136.
• [14] SZPETKOWSKI S. 1995 - Prognozowanie wpływów eksploatacji złóż pokładowych na górotwór i powierzchnię terenu. Śląskie Wydawnictwo Techniczne. Katowice.
• [15] WOLFRAM S. 2002 - A new kind of science. Wolfram Media. ISBN 1-57955-008-8.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018)