The adaptation of historic castles and palaces of the Lower Silesian Voivodeship into contemporary hotels

• Autorzy: Adamska-Idzikowska Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.37190/arc240406

Warianty tytułu

PL

Adaptacje zabytkowych zamków i pałaców województwa dolnośląskiego na współczesne hotele

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The subject of the paper are castles and palaces, entered in the register of monuments and located in the Lower Silesian Voivodeship, that have been adapted into contemporary hotels. The considerations cover entire residential complexes, including farm and ancillary buildings, as well as the surrounding parks and gardens. The time criterion was the operation of the hotel during the case studies period, e.g., the years 2019–2022. The oldest building discussed dates back to the 16th century, while the newest one dates to the early 20th century. The hotels were launched between 1996 and 2014. Depending on the stage of the work, appropriate research methods were applied. The most important included the analysis of source materials and interviews with the owners and employees of the studied hotels. Comparative, critical, and synthesis analyses were conducted to draw conclusions. The research involved visits to each property, enabling the collection of numerous photographs. Through a multifaceted analysis of previous adaptations in the Lower Silesian Voivodeship, conclusions were drawn regarding the positive and negative aspects of converting castles and palaces into hotels. Based on these findings, recommendations were formulated that may be useful to researchers, conservators, designers, and potential investors. The most significant element of this study is its contribution to filling the knowledge gap on this subject. It is worth emphasizing that such actions not only enable successful business ventures but, most importantly, save castles or palaces, which are testimonies of the past, from destruction. It has been proven that the existing adaptations are examples of valuable architectural efforts aimed at the reuse of historical buildings along with their surroundings. They contribute to the creation of unique, multifunctional enterprises, characterised by a specific atmosphere filled with history and the genius loci of the place, tailored to the needs of contemporary guests.

PL

Adaptacje zabytkowych zamków i pałaców województwa dolnośląskiego na współczesne hotele Tematem niniejszej pracy są wszystkie zaadaptowane na hotele zamki i pałace wpisane do rejestru zabytków i położone na terenie województwa dolnośląskiego. Rozważaniami objęto całe założenia rezydencjonalne łącznie z zabudową uzupełniającą i folwarczną, a także otaczającymi je parkami i ogrodami. Za kryterium czasowe uznano funkcjonowanie przedsięwzięcia w trakcie prowadzenia studiów przypadków, czyli lata 2019–2022. Najstarszy z omawianych budynków datowany jest na XVI w., a najmłodszy na początek XX w. Przedsięwzięcia należące do próbki badawczej uruchamiano w latach 1996–2014. W zależności od etapu prac przyjmowano odpowiednie metody badań, takie jak analiza materiałów źródłowych i wywiady z właścicielami oraz pracownikami hoteli. Wykonano analizy porównawcze, krytyczne i syntezę w celu uzyskania wniosków. Badania obejmowały kilkukrotne wizyty w obiektach, dokumentowane zdjęciami. Przeprowadzono wiele analiz związanych z kryteriami typologii, procesem i zasięgiem adaptacji, lokalizacją poszczególnych stref pionów funkcjonalnych, głównymi atutami przedsięwzięć, a także syntezą wybranych cech hoteli. Poprzez wieloaspektową analizę dotychczasowych realizacji z terenu województwa dolnośląskiego wyciągnięto wnioski dotyczące pozytywnych i negatywnych aspektów przeprowadzonych adaptacji zamków i pałaców na hotele. Na tej podstawie sformułowano zalecenia, które mogą służyć badaczom, konserwatorom, projektantom czy potencjalnym inwestorom. Najważniejszym elementem niniejszego opracowania jest jednak wypełnienie luki w wiedzy dotyczącej omawianego tematu. Warto podkreślić, że działania tego typu pozwalają nie tylko na prowadzenie udanej działalności biznesowej, ale przede wszystkim na uratowanie przed zniszczeniem zamku lub pałacu będącego świadectwem przeszłości. Udowodniono, że istniejące adaptacje na hotele zamków i pałaców wpisanych do rejestru zabytków oraz zlokalizowanych na terenie województwa dolnośląskiego to przykład wartościowych działań architektonicznych służących ponownemu wykorzystaniu historycznych budynków wraz z otoczeniem i stworzeniu unikatowych hoteli, o specyficznej atmosferze przepełnionej historią i genius loci, dostosowanych do potrzeb współczesnych gości.

Słowa kluczowe

EN

hotel; castle; palace; adaptation of historic buildings; Lower Silesian Voivodeship

PL

hotel; zamek; pałac; adaptacja obiektu zabytkowego; województwo dolnośląskie

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 4 (80)
• Strony: 53--63
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys.

Twórcy

autor

Adamska-Idzikowska Agnieszka

• Faculty of Architecture, Wrocław University of Science and Technology, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-5959-9316

Bibliografia

• Adamska, Agnieszka. “Tourist accommodation of castles and palaces located within the Lower Silesian Voivodeship.” Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych 17, no. 4 (2021): 7–18. https://doi.org/10.35784/teka.2708.
• Błądek, Zenon, ed. Nowoczesne hotelarstwo. Od projektowania do wyposażenia. Wydawnictwo Palladium – Architekci Błądek, Manikowski, 2010.
• Borusiewicz, Władysław. Konserwacja zabytków budownictwa murowanego. Arkady, 1971.
• Chorowska, Małgorzata, and Roland Mruczek. “Silesian landscape with a castle in the background. A Wrocław donjon of the prince-crusader.” Architectus 73, no. 1 (2023): 3–16. https://doi.org/10.37190/arc230101.
• Czyżniewska, Lucyna. “Uwagi dotyczące problemów adaptacji obiektów zabytkowych do współczesnych funkcji.” In Adaptacja obiektów zabytkowych do współczesnych funkcji użytkowych, edited by Bogusław Szmygin. Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Międzynarodowa Rada Ochrony Zabytków ICOMOS, Politechnika Lubelska, 2009.
• Franke, Arne. Śląskie Elizjum. Zamki, pałace, dwory i parki w Kotlinie Jeleniogórskiej. Translated by Elżbieta Blumenbach. Deutsches Kulturforum Östliches Europa, 2007.
• Gaworski, Marek. Zamki i pałace województwa dolnośląskiego. Matiang, 2020.
• Gubańska, Renata. Założenia rezydencjonalno-folwarczne na Dolnym Śląsku. Możliwości adaptacji do nowej funkcji. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, 2014.
• Jabłońska, Joanna. Architektura ogólnodostępnych przestrzeni współczesnych hoteli. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2018.
• Janicka, Katarzyna. “Adaptacja zabytkowych pałaców Kotliny Jeleniogórskiej na cele hotelowe.” Świat Nieruchomości 88, no. 2 (2014): 39–44.
• Konieczna-Domańska, Anna. “Turystyka jako sposób komercjalizacji Kultury na przykładzie hoteli w obiektach zabytkowych.” Zeszyty Naukowe Turystyka i Rekreacja 16, no. 2 (2015): 179–192. Lamparska, Joanna. Magia dolnośląskich zamków. Rezydencje i ich losy. Part 1. Asia-Press, 2019.
• Leśniewska-Napierała, Katarzyna, and Tomasz Napierała. “Funkcja hotelarska w rewitalizacji obszarów wiejskich. Studium przypadków w województwie pomorskim.” Turyzm/Tourism 27, no. 2 (2017): 65−76. https://doi.org/10.18778/0867-5856.27.2.06.
• Łuczyński, Romuald. Losy rezydencji dolnośląskich w latach 1945–1991. Oficyna Wydawnicza ATUT, 2010.
• Łużyniecka, Ewa, ed. Dziedzictwo architektoniczne. Restauracje i adaptacje zabytków. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2018.
• Małachowicz, Edmund. Konserwacja i rewaloryzacja architektury w środowisku kulturowym. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2007.
• Marcinów, Aleksandra. “Konserwacja i odbudowa zamków, pałaców i dworów Kotliny Jeleniogórskiej w XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia.” Ochrona Zabytków, no. 2 (2015): 41–63.
• Merta-Staszczak, Adriana. Niechciane dziedzictwo. Nieruchomości zabytkowe na Dolnym Śląsku w latach 1945–1989. Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2018.
• Milewska, Mariola, and Bogdan Włodarczyk. Hotelarstwo. Organizacja i funkcjonowanie obiektów noclegowych. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2018.
• Mitura, Elżbieta, and Elżbieta Koniuszewska. Hotelarstwo – organizacja i technika pracy. Difin, 2008.
• Mordawski, Hubert. Ziemie Odzyskane 1945–1956. Wydawnictwo Poligraf, 2015.
• Penner, Richard, Lawrence Adams, and Stephani Robson. Hotel design, planning, and development. Routledge, 2013.
• Perzyński, Marek. Dolnośląskie zamki, dwory i pałace. Przewodnik dla dociekliwych. Wrocławski Dom Wydawniczy, 2018.
• Rouba, Bogumiła. “Dlaczego adaptacje niszczą zabytki i czy tak być musi?” In Adaptacja obiektów zabytkowych do współczesnych funkcji użytkowych, edited by Bogusław Szmygin. Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Międzynarodowa Rada Ochrony Zabytków ICOMOS, Politechnika Lubelska, 2009.
• Rouba, Rafał, and Waldemar Cudny. “Monitorowanie zabytkowych rezydencji funkcjonujących na rynku usług hotelarskich w Polsce w latach 2002–2011.” Ochrona Zabytków, no. 1–4 (2010): 183–98. Szmygin, Bogusław, ed. Adaptacja obiektów zabytkowych do współczesnych funkcji użytkowych. Lubelskie Towarzystwo Naukowe,
• Międzynarodowa Rada Ochrony Zabytków ICOMOS, Politechnika Lubelska, 2009. Turkowski, Marek. Marketing usług hotelarskich. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2010. Wilczyński, Jorg. Hotel i jego infrastruktura. Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Gdańsku, 2010.