Warunki temperaturowe w czasie diagenezy piaskowców pensylwanu w rejonie Morza Bałtyckiego

• Autorzy: Kozłowska Aleksandra

Identyfikatory

DOI

10.7306/2019.10

Warianty tytułu

EN

Thermal conditions during diagenesis of Pennsylvanian sandstones in the Baltic Sea area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The purpose of this study is to reconstruct the temperature conditions in the sediment during the diagenesis history of Pennsylvanian sandstones drilled in three deep boreholes in the Baltic Sea. These sandstones are represented by quartz and sublithic arenites and wackes, cemented by matrix and autigenic minerals. Among the autigenic minerals: quartz, clay minerals (kaolinite, dickite, illite) and carbonates (calcite, dolomite, ankerite) are the temperature indicators. The presence of dickite in the sediments indicates a temperature of about 120°C. Quartz and carbonate crystallization temperatures, based on the analysis of fluid inclusions, are estimated to be in the range of 70-180°C. The K/Ar age of the fibrous illite thatforms at the final stage of diagenesis (above 100° C), was determined at 262 ±2 to 247 ±4 My, i.e. from the Middle Permian to the Early Triassic. It determines a length of the post-deposition period, when the deposits were permeable for pore fluids.

Słowa kluczowe

PL

temperatura; minerały autogeniczne; diageneza; piaskowiec; Pensylwania; Bałtyk

EN

temperature; autigenic minerals; diagenesis; sandstone; Pennsylvanian; Baltic Sea

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 67, nr 3
• Strony: 167--168
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Kozłowska Aleksandra

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• 1. EHRENBERG S.N., AAGAARD P., WILSON M.J., FRASER A.R., DUTHIE D.M.L. 1993 - Depth-dependent transformation of kaolinite to dickite in sandstones of the Norwegian Continental Shelf. Clay Mineral., 28 (3): 325-352.
• 2. GROTEK I. 2005 - Zmienność stopnia uwęglania rozproszonej materii organicznej z utworów karbonu w brzeżnej części platformy wschodnio-europejskiej Polski. Biul. Państw. Inst. Geol., 413: 5-80.
• 3. KANTOROWICZ J. D. 1990 - The influence of variations in illite morphology on the permeability of Middle Jurassic Brent Group sandstones, Cormorant Field, UK North Sea. Marine Petrol. Geol., 7 (1): 66-74.
• 4. KOZŁOWSKA A. 2004 - Diageneza piaskowców górnego karbonu na pograniczu rowu lubelskiego i bloku warszawskiego. Biul. Państw. Inst. Geol., 411: 491-500.
• 5. KOZŁOWSKA A. 2008-Diageneza a rozwój przestrzeni porowej w piaskowcach pensylwanu Pomorza Zachodniego. Biul. Państw. Inst. Geol., 430: 1-28.
• 6. MORAD S. 1998 - Carbonate cementation in sandstones: distribution patterns and geochemical evolution. Spec. Publ. int. Ass. Sediment., 26: 1-26.
• 7. OSBORNE M., HASZELDINE R.S., FALLICK A.E. 1994 - Variation in kaolinite morphology with growth temperature in isotopically mixed pore-fluids, Brent Group, UK North Sea. Clay Minerals, 29 (4): 591-608.
• 8. ŚRODOŃ J. 2011 - Badania maksymalnych paleotemperatur ze stosunków illit/smektyt oraz datowanla K/Ar diagenetycznego illitu. [W]: Poprawa P. (red.), Historia oraz diageneza zdarzeń termicznych w basenie polskim i jego osadowym podłożu - ich znaczenie dla rekonstrukcji procesów generowania węglowodorów. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).