Ocena warunków opadowych w polskiej strefie Pobrzeży Południowobałtyckich

• Autorzy: Kalbarczyk E. , Kalbarczyk R.

Warianty tytułu

Assessment of precipitation conditions in the Polish zone of the South-Baltic Coastland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Do realizacji celu pracy, jakim była ocena warunków opadowych w polskiej strefie Pobrzeży Południowobałtyckich z uwzględnieniem ich wieloletniej zmienności, wykorzystano sezonowe i roczne sumy opadów atmosferycznych w latach 1963-2007 z 8 stacji IMGW, położonych na jej obszarze. Opady sklasyfikowano na podstawie wskaźnika standaryzowanego opadu SPI. Przeciętnie najniższe opady notowane były w sąsiedztwie Zalewu Szczecińskiego, Zatoki Pomorskiej i Zatoki Gdańskiej, najwyższe obserwowano na Pobrzeżu Koszalińskim. Przeważały sezony umiarkowanie wilgotne i bardzo wilgotne nad umiarkowanie suchymi i bardzo suchymi, natomiast warunki ekstremalnie suche występowały dwukrotnie częściej niż warunki ekstremalnie wilgotne. W latach 1963-2007 zmniejszała się liczba ekstremalnych warunków opadowych, przede wszystkim ekstremalnie i bardzo suchych. Potwierdzono statystycznie dodatni trend opadów wiosną w sąsiedztwie Zatoki Gdańskiej, latem – w sąsiedztwie Zalewu Szczecińskiego, zimą – w Elblągu, w Koszalinie i Resku oraz dla całego roku - w Resku.

EN

The goal of the work was to assess precipitation conditions in the Polish zone of the South-Baltic Coastland taking into consideration multi-annual variability. Meteorological data from 8 stations of the Institute of Meteorology and Water Management (IMGW) situated in the Polish zone of the South-Baltic Coastland covering seasonal and yearly atmospheric precipitation totals in the years 1963-2007 constituted the material for the research. Precipitation was classified on the basis of the standardized precipitation index (SPI). The lowest total precipitation occurred in the vicinity of the Szczecin Lagoon, the Pomeranian Bay and the Gdańsk Bay, the largest precipitation was observed on the Koszalińskie Coastland. In the Polish zone of the South-Baltic Coastland one can observe the prevalence of frequency of moderately wet and severely wet seasons, compared to moderately dry and severely dry seasons. On the other hand, during half of the seasons extremely dry conditions occur more often than extremely wet conditions. The only significant trend, a positive one, was statistically confirmed for the yearly precipitation total in Resko; and the significant positive trends for the seasonal precipitation total – in Świnoujście and Szczecin in summer, in Gdańsk – in spring and in Elbląg, Koszalin and Resko – in winter.

Słowa kluczowe

PL

wskaźnik standaryzowanego opadu; SPI; trend czasowy; identyfikacja; północno-zachodnia Polska

EN

standardized precipitation index; trend; identification; north-western Poland

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 19, No. 2
• Strony: 23--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kalbarczyk E.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Zakład Meteorologii i Klimatologii, ul. Papieża Pawła VI nr 3, 71-469 Szczecin, Poland

autor

Kalbarczyk R.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Zakład Meteorologii i Klimatologii, ul. Papieża Pawła VI nr 3, 71-469 Szczecin, Poland

Bibliografia

• Atlas klimatu Polski 2005. Red. H. Lorenc. IMGW, Warszawa.
• Atlas zasobów i zagrożeń klimatycznych Pomorza 2004. Red. C. Koźmiński, B. Michalska. Wydaw. AR w Szczecinie, Szczecin.
• BANASZKIEWICZ B., GRABOWSKA K., SUCHECKI S. 2007: Charakterystyka warunków opadowych Pojezierza Suwalskiego w latach 1971–2000. Prz. Nauk. Inż. Kszt. Środ. 3 (37) 23–32.
• BARANOWSKI D. 2008: The climate of Łeba. Baltic Coastal Zone 12: 75–84.
• BĄK B., ŁABĘDZKI L. 2002: Assessing drought severity with the relative precipitation index (RPI) and the standardized precipitation index (SPI). J. Water Land Develop. 6: 89–105.
• CZARNECKA M., KOŹMIŃSKI C., MICHALSKA B., KALBARCZYK E., KALBARCZYK R. 2004: Warunki wilgotnościowe powietrza i gleby na Pomorzu. Monografie ser. Współczesne problemy inżynierii środowiska III. Bilanse wodne ekosystemów rolniczych 38, 503: 27–45
• KALBARCZYK E. 2004: Struktura przestrzenno-czasowa zachmurzenia na Pomorzu. Prz. Nauk. Inż. Kszt. Środ. 13, 1 (28): 174–183.
• KALBARCZYK E., KALBARCZYK R. 2005: Identyfikacja okresów suszy atmosferycznej w okolicy Szczecina w latach 1963–2002. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie 5, 14: 171–183.
• KALBARCZYK E., KALBARCZYK R. 2006: Identification of atmospheric drought periods in north-west Poland over 1965–2004. EJPAU (www.ejpau.media.pl/volume9/issue4/art-15.html)
• KIRSCHENSTEIN M. 2009: Extreme twentyfour-hour precipitation sums in north-western Poland. Baltic Coastal Zone 13: 53–65.
• KIRSCHENSTEIN M., BARANOWSKI D. 2008: The frequency of normal and abnormal sums of atmospheric falls in Lębork in 1861–2000. Baltic Coastal Zone 12: 85–95.
• KIRSCHENSTEIN M., BARANOWSKI D. 2009: The influence of North Atlantic Oscillation (NAO) on the air temperature and the total precipitation in Koszalin in 1861–2007. Baltic Coastal Zone 13: 67–84.
• ŁABĘDZKI L. 2006: Susze rolnicze. Zarys problematyki oraz metody monitorowania i klasyfikacji. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie 17, 107.
• ŁABĘDZKI L. 2007: Estimation of local drought frequency in central Poland using the standardized precipitation index SPI. Irrig. Drain. 56: 67–77.
• McKEE T.B., DOESKEN N.J., KLEIST J. 1993: The relationship of drought frequency and duration to time scales. Proc. 8th Conf. Applied Climatology, Anaheim, California: 179–184.
• McKEE T.B., DOESKEN N.J., KLEIST J. 1995: Drought monitoring with multiple time scales. Preprints 9th Conf. Applied Climatology, Dallas, Texas: 233–236.
• NEW M., TODD M., HUME M., JONES P. 2002: Precipitation measurements and trends in the twentieth century. Int. J. Climat. 21: 1889–1922.
• MILER A., MILER M. 2005: Trendy i okresowość zmian temperatury oraz opadów dla Poznania w latach 1848–2000. W: Kompleksowe i szczegółowe problemy inżynierii środowiska. VII Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Ustronie Morskie 2005, 71: 1–12 (www.wbiis.tu.koszalin.pl/konferencja/konferencja2005/).
• MUSIAŁ E., ROJEK M.S. 2007: Ewapotranspiracja potencjalna i opady atmosferyczne we Wrocławiu-Swojcu w wieloleciu 1965–2000. Acta Agrophysica 9, 3: 685–698.
• ŻMUDZKA E. 2009: Współczesne zmiany klimatu Polski. Acta Agrophysica 13, 2: 555–568.